Tại Hội thảo “Góp ý Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 95/CP và 83/CP về kinh doanh xăng dầu” mới diễn ra, ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng thư ký kiêm Trưởng ban pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) - cho rằng, câu chuyện sửa đổi Nghị định 95 về kinh doanh xăng dầu đang là một trong những vấn đề nóng nhất trong thời gian qua khi liên quan đến hàng chục nghìn doanh nghiệp đang tham gia chuỗi cung ứng xăng dầu và hàng triệu doanh nghiệp trong tất cả các ngành nghề và người dân trên cả nước sử dụng xăng dầu. Bản thân Bộ Công Thương chỉ là một cơ quan trong số nhiều cơ quan tham gia soạn thảo Nghị định sửa đổi nên không hề gỡ khó cho thị trường xăng dầu dễ dàng khi một dự thảo Nghị định phải gánh nhiều mục tiêu khác nhau.

Ông Đậu Anh Tuấn cũng khẳng định, xăng dầu là mặt hàng quan trọng đặc biệt của quốc gia. Điều hành giá xăng dầu là khó khăn. Giá cao có lợi cho doanh nghiệp nhưng lại ảnh hưởng tới người tiêu dùng, doanh nghiệp và nền kinh tế. Ngược lại nếu giá sát với chi phí, thấp hơn sẽ gây ảnh hưởng và thiếu hụt cho hoạt động kinh doanh.

Nhấn mạnh quan điểm nhất quán trong sửa đổi dự thảo phải đảm bảo quyền tự do kinh doanh, cạnh tranh bình đẳng và minh bạch, ông Đậu Anh Tuấn cho rằng việc áp dụng mệnh lệnh hành chính chỉ là giải pháp tình thế. Đơn cử như, vừa qua cơ quan quản lý nhà nước xử lý nghiêm trước tình trạng cây xăng đóng cửa chỉ là giải pháp tình thế. Nếu như không giải quyết bài toán chi phí, thuế, tiến tới thị trường thì mới hiệu quả, trong khi thực tế DN đang kinh doanh lỗ.

“Thể chế cần phải tạo động lực cho DN muốn bán hàng, muốn cạnh tranh lành mạnh. Do đó, việc xây dựng nghị định cần đáp ứng nhu cầu và mong muốn của DN” - ông Đậu Anh Tuấn nêu quan điểm.

Tại hội thảo, Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) Trần Duy Đông cũng cho rằng, việc sửa nghị định cần đảm bảo sát thực tiễn, diễn biến thị trường, quản lý nhà nước hài hòa lợi ích DN, người dân và Nhà nước.

Xăng dầu là mặt hàng nhạy cảm, quan trọng, ảnh hưởng tới quốc kế dân sinh, là đầu vào quan trọng của nền kinh tế, một trong những cân đối lớn. Do đó quản lý kinh doanh xăng dầu phải đảm bảo tính cạnh tranh nhưng bàn tay quản lý đến đâu để hài hòa các mục tiêu trên là cần thiết.

Có thể thấy, trong bối cảnh năm 2022 diễn biến thị trường khác biệt, biến động chính trị tác động đến thị trường năng lượng, gồm cả giá cả và nguồn cung, gây đứt gãy cục bộ, ảnh hưởng cung cầu, giá cả với tần suất lớn… đặt ra thách thức trong kinh doanh bài toán quản trị cực khó, cũng như ứng xử, quản trị chính sách đảm bảo tính điều hành linh hoạt.

Việc xây dựng dự thảo là cơ hội để tư duy, nhìn nhận lại cách thức điều hành mặt hàng xăng dầu, công cụ quản lý của Nhà nước, quan hệ cung cầu, cạnh tranh, Nhà nước nên can thiệp đến đâu hay để thị trường tự quyết định. Mục tiêu là để thị trường đạt được mục tiêu cao nhất là đảm bảo cung cầu xăng dầu, kiểm soát CPI, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, thúc đẩy cạnh tranh và cộng đồng DN phát triển.

Ông Trần Duy Đông cũng thẳng thắn cho rằng, các phương án đưa ra mang tính tham khảo lựa chọn, chưa phải là tối ưu, cũng không thể đáp ứng được tất cả nhu cầu, và không chạy theo giải quyết vấn đề mang tính tình thế, mà sẽ hướng tới quản lý bền vững. Vì vậy, hội thảo góp ý ngày hôm nay là dịp để Bộ Công Thương thực sự lắng nghe, ý kiến phản biện để làm sao thị trường xăng dầu đạt được mục tiêu trên.

Minh Vân