Phát biểu khai mạc Hội thảo, TS. Võ Trí Thành- Viện trưởng BCSI cho rằng, trong bối cảnh Quốc hội đã thông qua Hiệp định Thương mại tự do giữa Liên minh châu Âu (EU) và Việt Nam (EVFTA) vào ngày 28/5, các doanh nghiệp Việt cần phải trau dồi thêm kiến thức về xây dựng hình ảnh thương hiệu, tăng “sức đề kháng” để có thể cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Thời gian tới, khi EVFTA chính thức đi vào hiệu lực, Việt Nam kỳ vọng ngành xuất khẩu tăng 42,7% vào năm 2025 và 44,35% vào năm 2030; đầu tư doanh nghiệp được kích thích tăng trưởng; thể chế kinh tế được cải cách, hoàn thiện để tạo môi trường kinh doanh thuận lợi. 

Ông Ngô Chung Khanh, Phó vụ trưởng Vụ Chính sách Thương mai Đa Biên cho biết: Sau hơn 1 năm thực thi, Hiệp định CPTPP đã giúp ích rất nhiều cho Việt Nam, về cơ bản, những kỳ vong đặt ra đã đạt được. Về EVFTA, Việt Nam có kỳ vọng rất nhiều vì đây là thị trường lớn. Cụ thể, xuất khẩu tăng 42,7% vào 2025, 44,4% vào 2030; đầu tư từ EU, các nước khác gia tăng để tận dụng EVFTA; cải cách thể chế tiếp tục được đẩy mạnh nhờ các cam kết của hiệp định; EVFTA có tác động lớn đến xã hội, dự kiến tạo ra 146.000 việc làm/năm.

Cơ hội từ hai Hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới rất rộng mở nhưng để hội nhập thành công thì lại đòi hỏi cả một chặng đường dài. Một trong những vấn đề nan giải đang “cản bước” doanh nghiệp thời điểm này là vấn đề sở hữu trí tuệ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ.

Theo TS. Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập (VCCI), dù có EVFTA, doanh nghiệp Việt Nam vẫn phải cạnh tranh khốc liệt với các quốc gia khác tại thị trường EU. Và “quốc nạn” vi phạm bản quyền, tiêu thụ hàng giả, hàng nhái và tin giả là một trong những vấn đề gây ảnh hưởng không nhỏ đến hình ảnh thương hiệu của các doanh nghiệp.

Bàn về vấn đề này, TS Võ Trí Thành cho rằng, 2 FTA thế hệ mới là CPTPP và EVFTA có mức độ tự do hóa thương mại đầu tư rất cao, phạm vi điều chỉnh bao trùm nhiều lĩnh vực.

Đặc biệt, cam kết về quyền sở hữu trí tuệ trong hai hiệp định này sâu hơn, đáng kể so với chuẩn mực trong Hiệp định về quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến thương mại (TRIPs) của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO). 

Việc nhận thức và thực thi đầy đủ các cam kết về quyền sở hữu trí tuệ trong CPTPP và EVFTA có ý nghĩa quan trọng, giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo dựng vị thế thị trường và phát triển bền vững.

ThS. Vũ Xuân Trường, Viện Nghiên cứu Chiến lược Thương hiệu và Cạnh tranh đánh giá, sở hữu trí tuệ đóng vai trò đảm bảo môi trường pháp lý lành mạnh, bảo vệ kết quả sáng tạo, kỹ thuật, bảo vệ người tiêu dùng và xã hội thông qua việc kiểm soát hàng hóa, sản phẩm có chất lượng, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, ngăn chặn hàng giả. Bên cạnh đó, sở hữu trí tuệ khẳng định vị trí độc quyền của doanh nghiệp được cấp quyền sở hữu trí tuệ về các sáng chế, nghiên cứu, sản phẩm... 

“Trong khi đó, trên thực tế, hầu hết các tổ chức, cá nhân, doanh nhân, doanh nghiệp đều ít quan tâm đến sở hữu trí tuệ. Việc nhận diện những thách thức đối với việc thực thi quyền sở hữu trí tuệ của Việt Nam là hết sức cần thiết, nhằm tránh những rủi ro trong dài hạn, cũng như có những điều chỉnh phù hợp”, ông Trường nói.

Minh Hà