Trở lại năm 2013, khi ngôi sao bóng chày Albert Pujols còn thi đấu cho đội Los Angeles Angels, cầu thủ này cho biết anh đã cân nhắc đến việc thay đổi một thói quen lớn vào buổi sáng khi bị viêm cân gan chân.

“Bạn gần như muốn đi ngay tại giường hơn là vào nhà vệ sinh. Nó vô cùng đau đớn vào buổi sáng”, Pujols nói với tờ USA Today Sports.

Những năm gần đây, Pujols là một trong số nhiều vận động viên dính căn bệnh thuộc nhóm hay gặp nhất ở vùng gót chân. Môn golf tuần này có Tiger Woods, buộc golfer cựu số một thế giới không thể tranh sự kiện do anh chủ trì tại Bahamas, diễn ra từ ngày 1 đến 4/12.

Dù chưa đủ dữ liệu cho thấy viêm cân gan chân phổ biến hơn với giới thể thao chuyên nghiệp, nhưng rất nhiều cuộc trò chuyện giữa vận động viên và cộng đồng chuyên khoa đã đề cập đến sự gia tăng vấn đề này trong thập kỷ qua.

Tiến sĩ Robert Klapper, chuyên gia phẫu thuật chỉnh hình tư vấn cho show “ER” và đồng dẫn chương trình radio Weekend Warrior của ESPN cũng đã có một số giả thuyết cho phát biểu của mình hồi 2013, rằng “các chấn thương như viêm cân gan chân đang bùng nổ do hoạt động quá mức”.

Ngoài ra theo Klapper, việc chuyên môn hoá thể thao (sports specialization - huấn luyện quanh năm, trung bình mỗi năm trên 8 tháng và chỉ chọn tập trung một môn thể thao chính duy nhất) ở độ tuổi trẻ đang dẫn đến việc thiếu sự tập luyện chéo tự nhiên và dẫn đến nhiều chấn thương hơn do các động tác cứ lặp đi lặp lại.

Ở những thế hệ trước, việc một ngôi sao trẻ chơi ba môn, chẳng hạn như bóng đá, bóng rổ và bóng chày là chuyện phổ biến. Tuy nhiên hiện nay, các VĐV trẻ nổi bật trong môn thể thao của mình có xu hướng chơi môn này quanh năm, cũng như có nhiều thời gian hơn cho máy tính và xem TV. Các ngôi sao hai môn, như bóng rổ và trò chơi điện tử giờ đang thường thấy hơn.

“Tập bổ trợ chéo rất hữu ích và nó từng đến một cách khá tự nhiên. Nhưng chúng ta đã làm mất chúng”, tiến sĩ Klapper nói.

Về bệnh mà Woods hay Pujols từng đối mặt, trước tiên, cân gan bàn chân là một dải mô dày chạy dọc dưới gan bàn chân, kết nối xương gót chân với ngón chân.

Trong điều kiện bình thương, cân gan bàn chân đóng vai trò tương tự một cái “nhíp”, thuộc hệ thống giảm sốc của xe nhằm giúp cơ thể không bị sang chấn khi đi bộ hay chạy nhảy. Tuy nhiên khi nó phải chịu một lực căng ra kéo dài, các vết rách nhỏ sẽ xuất hiện trên cân gan chân và nếu cứ lặp đi lặp lại, sẽ dẫn đến tổn thương và tình trạng viêm.

Các triệu chứng thường gặp của viêm cân gan chân có thể kể đến như gót chân bị đau dữ dội khi trọng lượng cơ thể dồn lên bàn chân, cơn đau nhói tồi tệ hơn khi đi lại vào buổi sáng lúc thức dậy hoặc sau khi ngồi một lúc lâu bởi các mô căng hơn do không hoạt động.

Viêm cân gan chân phổ biến hơn với những người hoạt động thể dục, thể thao như chạy bộ, đi bộ nhiều, nhảy aerobic, khiêu vũ, múa ba lê; nghề nghiệp phải đứng lâu một chỗ trong thời gian dài; những người thừa cân, béo phì; các bất thường gan bàn chân như bàn chân bẹt, bàn chân có vòm gan chân quá lớn hoặc một kiểu đi bộ bất thường ảnh hưởng đến cách phân bổ trọng lượng khi đứng, gây áp lực thêm cho cân gan chân,… Độ tuổi viêm cân gan chân phổ biến nhất là từ 40 đến 60.

Để phòng ngừa, cần lưu ý tránh thừa cân, đồng thời cố gắng duy trì cân nặng phù hợp với độ tuổi và chiều cao. Thực hiện giãn cơ trước khi đi bộ hoặc trước bất kỳ dạng bài tập nào, hay vào buổi sáng, lúc mới ra khỏi giường. Chọn những đôi giày có gót vừa phải, hạn chế giày cao gót hay đi chân trần. Nếu thuộc nhóm chạy, đi bộ hoặc chạy bộ, hãy thay giày thường xuyên. Theo Mayo Clinic, các runner nên thay giày sau mỗi 400 dặm.

Thảo Phạm