Văn hóa bị xâm hại ngay trong di tích được công nhận là di sản văn hóa thế giới có sự quản lý của Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế. Sự việc không chỉ gây tiền lệ xấu tại các điểm du lịch tâm linh trang nghiêm, ảnh hưởng hình ảnh văn hóa Huế mà còn khiến nhiều người trong dòng họ Nguyễn Phúc Tộc và người dân bức xúc vì cho rằng đó là hành động "diễn tuồng" trong nhà thờ họ Nguyễn.

Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế thông tin do có nhiều thiếu sót trong tổ chức đón rước nhóm người thuê dịch vụ của Trung tâm để tham quan, dâng hương tại Thế Miếu nên Trung tâm triệu tập ngay một cuộc họp khẩn.

Trước đó, nhóm người tự xưng là đại diện cho năm thế hệ hậu duệ công thần triều Nguyễn ký hợp đồng với Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế. Các hạng mục hợp đồng như: thuê đội hình nhạc lễ của Nhà hát Cung đình và Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô bố trí một số nhân viên bảo vệ để tổ chức tế lễ ở Thế Miếu, Đại Nội Huế và đàn Nam Giao.

Hoạt động tế lễ của đoàn được đăng tải video, ảnh lên mạng xã hội qua một tài khoản facebook của người có địa chỉ ở nước ngoài. Đáng nói, trong lúc làm lễ tế đoàn người này đã đưa trẻ em vào cùng tế lễ nhưng mang các trang phục Cung đình màu vàng thêu họa tiết rồng như vua, hoàng tử vào Thế Miếu phản cảm.

Ngay sau khi đăng tải hình ảnh liên quan đến hoạt động tế lễ tại Thế Miếu, đoàn người này đã chịu sự phản ứng gay gắt từ dư luận và phải xóa.

Các nhà nghiên cứu Huế cho rằng đây là hoạt động tùy tiện nhưng đáng tiếc nó nhận được sự cho phép của cơ quan quản lý di tích nơi lẽ ra cần sự trang nghiêm. Nhận được những thông tin phản ứng của dư luận, ngày 10/12, Trung tâm Di tích Cố đô Huế đã phản hồi về lễ dâng hương ở Thế Miếu như sau:

Vào chiều ngày 8/12/2023 có đoàn khách (giới thiệu là cháu đích tôn đời thứ 5 của cụ Nguyễn Hiệp, quan đại thần Thị Lang Bộ Binh, chánh sứ, tuần phủ đời vua Tự Đức. Cụ Nguyễn Hiệp là người có công giúp triều đình thiết lập mối quan hệ bang giao thân tình với Thái Lan và giúp việc quan phòng ở vùng đất phên dậu Bình Định, Phú Yên) vào Trung tâm liên hệ với bộ phận dịch vụ của Trung tâm với mong muốn Trung tâm tạo điều kiện cho đoàn vào dâng hương để tỏ lòng thành kính, biết ơn của con cháu trong dòng tộc với tổ tiên.

Qua báo cáo và tham mưu của bộ phận dịch vụ, Trung tâm nhận thấy đây là hành động tốt đẹp của truyền thống “uống nước nhớ nguồn” thể hiện lòng thành kính với tổ tiên nên Trung tâm đã đồng ý và giao cho bộ phận dịch vụ phòng kế hoạch - tài chính hướng dẫn lễ dâng hương cho đoàn.

Tuy nhiên, do thời gian gấp rút và rơi vào ngày nghỉ cuối tuần nên bộ phận dịch vụ chưa xây dựng chương trình các mục chi tiết để trình xin ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Trung tâm. Đồng thời do suy nghĩ chưa thấu đáo nên khi triển khai bộ phận phục vụ lễ dâng hương đã gặp phải một số thiếu sót: Do muốn góp thêm sự trang trọng cho đoàn nên đã tổ chức đội nhạc đón rước đoàn là chưa phù hợp; Về trang phục đã để một số khách đi cùng đoàn mặc trang phục chưa phù hợp (trang phục này là do khách tự thuê để chụp ảnh) vào dâng hương rồi chụp ảnh đăng lên các trang mạng xã hội dẫn đến có nhiều bình luận và ý kiến gây bức xúc trong dư luận xã hội.

Trung tâm xin tiếp thu các ý kiến phản ánh của các cá nhân. Sau khi sự việc xảy ra, lãnh đạo Trung tâm đã triệu tập cuộc họp khẩn cấp để chấn chỉnh lại bộ phận phục vụ lễ dâng hương đồng thời phê bình và kiểm điểm các cá nhân liên quan. Bộ phận phục vụ lễ dâng hương và các cá nhân liên quan cũng đã nghiêm túc nhận những sai sót là do chưa kịp thời báo cáo lãnh đạo Trung tâm xin ý kiến chỉ đạo dẫn đến việc xảy ra sự việc như vậy.

Trong thời gian tới, Trung tâm sẽ giám sát chặt chẽ hơn các hoạt động dịch vụ, nhất là các dịch vụ mới đưa vào khai thác”.

Hệ thống miếu thờ trong Hoàng thành là nơi tôn nghiêm. Trong đó quần thể Thế Tổ Miếu được xây dựng dưới thời vua Minh Mạng từ năm 1821 – 1822 nhằm thờ phụng vua Gia Long và các vị Vua kế nghiệp. Xưa nhà Nguyễn đang trị vì, nơi đây được xếp vào hàng đại tự, trang nghiêm và canh phòng cẩn mật không phải ai cũng vào được.

Nay vào thăm quan cũng có quy định không mang giày dép vào trong Miếu, mũ nón cầm trên tay, không quay phim chụp ảnh, không ăn mặt gợi cảm, không cúng bái lung tung, truyền bá mê tín dị đoan làm mất tính tôn nghiêm.

Nhiều người đặt câu hỏi tại sao khi tham quan Đại Nội Huế, cấm quay phim, chụp ảnh mà lại có vụ việc trên. Nên chăng việc khai thác di tích văn hóa cần đặt cạnh công tác bảo vệ không chỉ bảo vệ các công trình di tích mà còn bảo vệ nghiêm ngặt văn hóa Cung đình Huế, lan tỏa và giáo dục những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp đặc biệt tại các chốn tâm linh như Thế Miếu.

Bảo Hòa