Sơn La là tỉnh miền núi với địa hình chia cắt sâu và mạnh, hình thành nên những vùng sinh thái đặc trưng khác nhau.

Mặc dù có tiềm năng sản xuất cây ăn quả rất lớn với chủng loại đa dạng nhưng sự kết nối giữa các tác nhân trong sản xuất còn manh mún, nhỏ lẻ, các mối liên kết chưa thực sự bền vững. Điều này dẫn đến hiệu quả kinh tế mang lại chưa thực sự tương xứng với lợi thế tiềm năng của Sơn La.

Dẫn chúng tôi tới Bản Muông, xã Chiềng Ngần, TP Sơn La, ông Cà Văn Khánh, Trưởng thôn Bản Muông cho biết hiện tại địa phương rất nhiều bà con đang trồng ngô nhưng mỗi năm chỉ trồng được 1 vụ, không chỉ năng suất bấp bênh, 2-3 năm trở lại đây, loại cây này còn bị sâu keo gây hại mạnh. Thu nhập chẳng đáng là bao.

Cách đó hơn 60km, tại Bản Tin Tốc, xã Tú Nang, huyện Yên Châu, bà con cũng đang loay hoay tìm hướng phát triển kinh tế.

Trước thực trạng khó khăn của người dân, đòi hỏi phải có sự thay đổi trong sản xuất; liên kết doanh nghiệp, nhà khoa học và người dân, áp dụng công nghệ tiên tiến để cải thiện thu nhập. Đặc biệt là ở các vùng sản xuất manh mún, kém hiệu quả. Dự án “Hỗ trợ phát triển sản xuất Chuối tiêu hồng (Cavendish) liên kết theo chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm (quy mô liên huyện)” là hướng đi phù hợp với mục tiêu này và lợi thế điều kiện tự nhiên của tỉnh Sơn La. Đây là dự án do Văn phòng Nông thôn mới tỉnh Sơn La làm chủ đầu tư kết hợp với Trung tâm Nghiên cứu Thực nhiệm Rau hoa quả Gia Lâm – Viện Nghiên cứu rau quả và Ủy ban nhân dân các xã phối hợp thực hiện từ từ tháng 9/2019 đến tháng 12/2020. Mục đích của dự án là xây dựng vùng sản xuất chuối tập trung, an toàn, xây dựng mối liên kết chặt chẽ giữa nông dân, doanh nghiệp cũng như tạo việc làm cho người dân trong vùng.

Tham gia dự án, các hộ nông dân tại xã Chiềng Ngần, TP Sơn La và xã Tú Nang, huyện Yên Châu được hỗ trợ giống, vật tư, phân bón, thuốc BVTV, đồng thời được tư vấn thành lập tổ hợp tác, hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc cây chuối tiêu hồng, tập huấn nâng cao năng lực quản lý chuỗi một cách bài bản, khoa học theo hướng an toàn VIETGAP và được bao tiêu toàn bộ sản phẩm đầu ra.

Đặc biệt, với mục tiêu sản xuất sạch, sản phẩm có chất lượng cao, tất cả các buồng chuối đều được bao bằng các tấm nilon.

Với việc tuân thủ và thực hiện tốt, đến nay tất cả các buồng chuối trong mô hình không ghi nhận tình trạng ruồi đục quả, sâu ăn quả, mẫu mã quả đồng nhất, sáng đẹp, bắt mắt… đạt yêu cầu của đối tác thu mua.

Tại Sơn La, Dự án Hỗ trợ phát triển sản xuất Chuối tiêu hồng (Cavendish) liên kết theo chuỗi giá trị gắn với tiêu thụ sản phẩm (quy mô liên huyện) là mô hình đầu tiên áp dụng đồng bộ kỹ thuật, công nghệ canh tác tiên tiến trên cây chuối hứa hẹn sẽ tạo ra thương hiệu hoa quả sạch, chất lượng cao, đồng đều, chủ động được lượng sản phẩm để cung ứng cho thị trường ổn định. Đây là điều kiện quan trọng để phát huy được lợi thế tiềm năng của vùng trong sản xuất cây ăn quả, nâng cao thu nhập cho người dân trong vùng.

 PV