Trao đổi với báo chí bên hành lang Quốc hội sáng 30/5, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và môi trường Trần Hồng Hà cho rằng trước diễn biến thời tiết bất thường gây ra mưa lớn như những ngày qua, không chỉ ở Việt Nam mà tại các nước có hạ tầng phát triển như Mỹ, châu Âu, khó có hạ tầng nào chịu đựng được.

Đồng thời, ông cũng chia sẻ về những giải pháp giúp chống ngập úng ở Hà Nội: "Tôi cho rằng phải nhìn lại toàn bộ quy hoạch hạ tầng các đô thị và vấn đề thiết kế các đô thị hiện nay. Mỗi một đô thị mang những đặc trưng riêng về địa hình, nên quan trọng nhất phải có hệ thống dự báo được tính cực đoan của khí hậu và thời tiết.

Hệ thống này cũng phải dự báo được số lượng dân cư ở các đô thị; hệ thống này như huyết mạch trong cơ thể con người. Có như vậy mới giải quyết được vấn đề ngập úng ở vùng lõi đô thị. Câu chuyện dự báo này không chỉ mang tầm nhìn ngắn hạn, mà mang tầm nhìn dài hạn, từ 20-50 năm.

Cùng với việc tính toán được hệ thống dân cư và mật độ về hạ tầng, thì hệ thống xử lý nước mưa, xử lý nước thải cũng phải đồng bộ.

Trong quá trình đô thị phát triển, thay đổi, ta phải có tầm nhìn để làm từng khu vực tự nhiên thoát được nước, còn nếu không tự nhiên thoát được nước, phải sử dụng máy móc, nhưng nên hạn chế.

Trong trường hợp thời tiết cực đoan, phải tính toán đến sử dụng cả hệ thống trữ nước. Như Nhật Bản có những khu vực, người ta bố trí những đường ngầm, hầm chứa - vừa trữ nước vừa tưới tiêu những lúc khô hạn.

Hoặc bố trí trường học, sân vận động, cánh đồng lúa... là những nơi chứa nước khi những vùng xung yếu ngập lụt. Đấy là những giải pháp cần làm, tất nhiên là chi phí đắt đỏ, quan trọng nhất là ngay từ tầm nhìn thiết kế hạ tầng phải đồng bộ".

Khi được hỏi về việc Hà Nội có nên có dự án chống ngập giống TP.HCM không thì Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết: "Trước hết, Hà Nội cần tăng cường công tác dự báo. Thứ hai, Hà Nội cũng cần có dự án tổng thể, trong đó đánh giá một cách căn cơ và đưa ra những số liệu lịch sử cũng như số liệu hiện nay về hiện tượng cực đoan của thời tiết.

Thứ ba, cần nghiên cứu một cách kỹ càng, tiếp cận của tôi là tiếp cận khi thiết kế đô thị, để làm sao đô thị đó là đô thị thông minh, chống chịu được các hiện tượng thời tiết cực đoan.

Còn bài toán mang tính ứng phó như khi đã ngập rồi thì phải sử dụng các máy bơm để thoát nước thì chỉ mang tính tình thế, bắt buộc.

Điều quan trọng là phải tính toán trong quá trình thiết kế các đô thị đó để tạo ra hệ thống thoát nước, đảm đương được huyết mạch của đô thị. Phải xây dựng được các đô thị có khả năng chống chịu một cách thông minh, bền vững.

Tuy nhiên, tôi không nói các đề án phải giống hệt nhau. Cần có một dự án tiếp cận một cách tổng thể, xuất phát từ dự báo, quy hoạch tính toán để có một hạ tầng có thể chống chịu, thích ứng, phù hợp được.

Những cái thành công thì cố gắng như TP.HCM, cái chưa thành công thì phải cố gắng cùng với TP.HCM đưa đến cho Hà Nội, chứ không nên bắt chước ai cả".

Vân Trang