Theo công bố đăng tải trên website Research.com ngày 2/12/2023, trong số 7 nhà khoa học đang làm việc tại Việt Nam có tên trong danh sách "Best Rising Stars of Science in the World", bảng xếp hạng 1.000 nhà khoa học hàng đầu từ tất cả lĩnh vực nghiên cứu chính, trong đó thống kê chỉ xét người có công bố đầu tiên trong 12 năm trở lại đây, đã có 7 nhà khoa học đang làm việc tại Việt Nam được nêu tên. Trong đó, 5 nhà khoa học trong nước và 2 nhà khoa học nước ngoài.

Cụ thể, 5 nhà khoa học Việt được gắn huy hiệu "Rising Star" - ngôi sao khoa học đang lên xuất sắc trên thế giới năm 2023 đang làm việc tại Việt Nam bao gồm: GS.TS Trần Xuân Bách (Đại học Y Hà Nội, xếp hạng 2 thế giới); TS Trần Nguyễn Hải (trường Đại học Duy Tân, xếp hạng 603), TS Thái Hoàng Chiến (trường Đại học Tôn Đức Thắng, xếp hạng 621), TS Phùng Văn Phúc (Đại học Công nghệ TP HCM, xếp hạng 762) và TS Hoàng Nhật Đức (trường Đại học Duy Tân, xếp hạng 968).

So với năm 2022, danh sách này có số lượng nhà khoa học người Việt tăng thêm 2 và có 3 gương mặt mới (gồm TS Trần Nguyễn Hải, TS Thái Hoàng Chiến và TS Hoàng Nhật Đức). Có hai nhà khoa học là người nước ngoài gồm Hossein Moayedi (trường Đại học Duy Tân, xếp hạng 306); Mohammad Ghalambaz (Trường Đại học Tôn Đức Thắng, xếp hạng 337).

Trung Quốc là quốc gia có nhiều nhà khoa học nhất (353), sau đó là Mỹ (171), một số quốc gia khác như Iran (51), Anh (40), Australia (48), Đức (27), Singapore (26), Hàn Quốc (15). Người dẫn đầu bảng xếp hạng là Mohsen Sheikholeslami (Iran). Top 10 nhà khoa học dẫn đầu đến từ các quốc gia: Trung Quốc (5), Mỹ, Việt Nam, Italy, Iran, Pakistan (1).

Tiêu chí để một nhà khoa học được đánh giá trong bảng xếp hạng toàn cầu dựa trên chỉ số General H-index (chỉ số đánh giá trên cơ sở các bài báo khoa học và giá trị trích dẫn trên tất cả các chuyên ngành), tỷ lệ đóng góp trong lĩnh vực nhất định, bên cạnh các giải thưởng và thành tựu của họ.

Ở đợt xếp hạng lần này, Research.com xem xét dữ liệu của 166.880 nhà khoa, có năng suất công bố và trích dẫn hàng đầu thế giới, sử dụng dữ liệu từ Google Scholar và Microsoft Academic Graph. Chỉ 1.000 nhà khoa học hàng đầu có chỉ số H cao nhất mới được đưa vào bảng xếp hạng. Research.com cho biết vị trí xếp hạng không phải là thước đo tuyệt đối để định lượng sự đóng góp của các nhà khoa học. Họ đối chiếu chéo và kiểm định từng nhà khoa học thông qua một số tiêu chí phụ khác như số lượng công bố tại các tạp chí lớn, kỷ yếu hội nghị để xem xét các tác động của họ trong một số chuyên ngành nhất định.

Microsoft Academic Graph (MAG) là dịch vụ miễn phí hoạt động tương tự như các nền tảng trả phí như Scopus, Dimensions và Web of Science, song đã ngừng hoạt động vào cuối năm 2021. Research.com nhìn nhận, MAG vẫn là một trong những cơ sở dữ liệu nổi bật và vững chắc hiện có trong cộng đồng khoa học để tiến hành nghiên cứu và xây dựng các công cụ khoa học.

Được biết, đây là năm thứ hai bảng xếp hạng "Best Rising Stars of Science in the World" được công bố. Và trong 2 năm liền, GS.TS Trần Xuân Bách, Đại học Y Hà Nội đều được vinh danh trong Top 3. Năm nay, anh Trần Xuân Bách cũng là nhà khoa học của Việt Nam duy nhất có mặt trong top 10 nhà khoa học đầu bảng (xếp hạng 2, tăng một bậc so với năm 2022), lĩnh vực Y học cộng đồng. 

Được biết, vào năm 2015, anh Trần Xuân Bách được Trung tâm nghiên cứu AIDS, Đại học Johns Hopkins (Mỹ) trao giải thưởng Nghiên cứu quốc tế về lâm sàng và dự phòng. Năm 2016, anh Bách trở thành Phó giáo sư trẻ nhất Việt Nam ở tuổi 32.

Anh được nhận giải thưởng Noam Chomsky - Giải thưởng về Thành tựu trong nghiên cứu 2020. PGS-TS Trần Xuân Bách đạt tiêu chuẩn công nhận chức danh giáo sư ngành y học và là 1 trong 3 người trẻ nhất được công nhận chức danh giáo sư năm nay. Anh cũng là nhà khoa học trong top 1% được trích dẫn nhiều nhất của Clarivate năm 2023.

Khánh An