Luật Thủ đô hiện hành được Quốc hội khóa XIII thông qua ngày 21/11/2012 và có hiệu lực từ ngày 1/7/2013. Sau 10 năm đi vào đời sống, việc thực thi những cơ chế đặc thù trong Luật Thủ đô đã mang lại những kết quả tích cực trong công tác xây dựng, phát triển, quản lý của thành phố Hà Nội, song cũng bộc lộ một số tồn tại và hạn chế. Vì vậy, việc sửa đổi Luật Thủ đô là vô cùng cần thiết.

Từ thực tế này, để kịp thời thể chế hóa các quan điểm, mục tiêu, định hướng phát triển của Hà Nội theo các nghị quyết Trung ương, Bộ Chính trị, thời gian qua, thành phố Hà Nội đã chủ động phối hợp với các bộ, ngành trung ương chuẩn bị nghiên cứu và đề xuất sửa đổi toàn diện Luật Thủ đô.

Đến nay, sau khi xây dựng dự thảo Luật, thành phố Hà Nội đã tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo, tọa đàm, lấy ý kiến đóng góp của nguyên lãnh đạo thành phố, các chuyên gia, nhà khoa học, cử tri và nhân dân Thủ đô đối với toàn bộ dự thảo Luật. Từ đó, Tổ công tác xây dựng Luật đã tiếp thu nhiều ý kiến đóng góp quý báu, có giá trị thiết thực cả về lý luận và thực tiễn; giúp thành phố tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) với những quy định đặc thù, vượt trội, hiệu lực, hiệu quả, tạo thể chế thuận lợi để xây dựng, phát triển Thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại, nghĩa tình.

Ngày 10/11, theo chương trình kỳ họp thứ 6, Quốc hội khoá XV, các đại biểu sẽ thảo luận và cho ý kiến về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), đã thực thi trong 10 năm qua và bộc lộ những bất cập.

Bên hành lang Quốc hội, Đại biểu Trần Văn Lâm (Bắc Giang) cho rằng, mọi người dân đều mong muốn xây dựng, phát triển Thủ đô xứng tầm với vị thế, vai trò của mình. Sửa đổi Luật Thủ đô là dịp để đánh giá một cách căn cơ, toàn diện quá trình hơn 10 năm thi hành Luật; chỉ rõ những hạn chế, yếu kém; từ đó, đề ra các giải pháp khắc phục đầy đủ, toàn diện, hiệu quả và khả thi. “Thủ đô chỉ có một và Hà Nội không giống bất cứ một địa phương nào. Do đó, việc hoàn thiện Luật Thủ đô (sửa đổi) phải đề ra được những chính sách đặc thù, phù hợp với vị trí, vai trò của trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế, tạo hành lang pháp luật cho Thủ đô phát triển nhanh chóng và hiệu quả”, đại biểu chỉ rõ.

Đồng thời, đại biểu Trần Văn Lâm cũng mong muốn sự phát triển của Thủ đô sẽ tạo động lực lan tỏa cho khu vực và cả nước. Muốn vậy, việc sửa đổi Luật Thủ đô phải tính trong tổng thể mối quan hệ ràng buộc hữu cơ với các các địa phương ở khu vực, của vùng và của cả nước. “Yêu cầu này có thể được giải quyết thông qua các nội dung về quy hoạch đặt ra trong dự thảo Luật. Quy hoạch Thủ đô phải tạo ra sự kết nối liên thông để Thủ đô có thể chia sẻ với các địa phương nhiều nguồn lực phát triển và nhận lại về sự chia sẻ, đóng góp".

Trong khi đó, đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn ĐBQH TP Hồ Chí Minh) khẳng định, việc trình ra Quốc hội xem xét dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) tại Kỳ họp này có ý nghĩa rất quan trọng bởi Thủ đô Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là hai đô thị đặc biệt quốc gia, hai đô thị này đang quyết định 45% tổng thu ngân sách của của cả nước. “Quan trọng hơn, Thủ đô Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là bộ mặt của quốc gia, là cửa ngõ giao lưu và hội nhập quốc tế, nhất là Thủ đô Hà Nội. Cho nên, chúng ta cần thể chế thuận lợi nhất, phân cấp mạnh mẽ nhất cho Thủ đô Hà Nội. Nhân dân cả nước luôn tin yêu, kỳ vọng Hà Nội về một Thủ đô đi đầu”, đại biểu Trần Hoàng Ngân cho hay.

Chia sẻ về chất lượng nguồn nhân lực, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) cho biết dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) đã quy định cơ chế thu hút, trọng dụng, đãi ngộ nhân tài. Việc thu hút và “giữ chân” nhân tài cần hướng đến không chỉ người ở trong nước mà còn cả người ở nước ngoài, không chỉ những người gốc Hà Nội mà còn từ các tỉnh, thành phố và kiều bào muốn đến Hà Nội sinh sống và làm việc.

Hương Mi