Theo đó, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 2017/TTg-KTN ngày 9-11-2015 về tình hình triển khai và một số biện pháp đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án Cảng HKQT Long Thành, UBND tỉnh Đồng Nai đã chủ động phối hợp với Bộ GTVT xây dựng Đề án xây dựng cơ chế đặc thù trong công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư dự án Cảng HKQT Long Thành.

Dự án Cảng HKQT Long Thành là dự án đặc biệt quan trọng cấp quốc gia, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch tại Quyết định số 703/QĐ-TTg ngày 20-7-2005, có diện tích thu hồi 5.000ha, nằm trên địa bàn 6 xã: Bình Sơn, Suối Trầu, Cẩm Đường, Long An, Long Phước và Bàu Cạn (huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai). Xây dựng dự án Cảng HKQT Long Thành làm ảnh hưởng đến cuộc sống hơn 4.000 hộ gia đình với hơn 15.000 nhân khẩu.

Với tính chất như trên, bên cạnh việc xây dựng khung chính sách cho dự án theo quy định tại Điều 87 Luật Đất đai năm 2013, UBND tỉnh Đồng Nai xây dựng cơ chế đặc thù nhằm bổ sung các cơ chế, chính sách mà pháp luật chưa quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; chính sách hỗ trợ về giáo dục, đào tạo nghề, y tế và các vấn đề an sinh xã hội khác để bảo đảm cho người dân trong vùng dự án sớm ổn định và có cuộc sống tốt hơn, sau khi di dời về nơi ở mới.

Song song đó, cơ chế đặc thù về xây dựng hạ tầng khu tái định cư; giải pháp đẩy nhanh tiến độ công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng để có thể bàn giao đất sạch cho chủ đầu tư, triển khai thực hiện dự án vào cuối năm 2018 hoặc đầu năm 2019. UBND tỉnh Đồng Nai kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận cho tách ngay tiểu dự án bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư và giao cho UBND tỉnh Đồng Nai làm chủ đầu tư để triển khai ngay công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, đảm bảo năm 2019 khởi công xây dựng Cảng HKQT Long Thành.

Bên cạnh đó, cho phép UBND Đồng Nai áp dụng hình thức chỉ định thầu các gói thầu tư vấn và thi công đối với 2 dự án tái định cư và nghĩa trang huyện Long Thành; ủy quyền cho UBND tỉnh Đồng Nai thực hiện các công việc thuộc trách nhiệm của Bộ Xây dựng như: tổ chức thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư xây dựng; thẩm định, phê duyệt hồ sơ thiết kế kỹ thuật thi công, dự toán đối với 2 dự án tái định cư Lộc An - Bình Sơn và Bình Sơn.

Đối với cơ chế đặc thù về nguồn vốn, theo báo cáo của đại diện Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) tại cuộc họp xây dựng đề án thì ACV đang báo cáo các bộ, ngành liên quan kiến nghị Thủ tướng Chính phủ được sử dụng nguồn vốn từ Tổng Công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) khoảng 1.000 tỷ đồng để thực hiện. Trước mắt, để có nguồn vốn thực hiện việc đầu tư xây dựng 2 khu tái định cư để di dời các hộ dân (tổng kinh phí thực hiện khoảng 5.440 tỷ đồng), UBND tỉnh Đồng Nai kiến nghị Thủ tướng Chính phủ ứng vốn cho Đồng Nai được thực hiện các nội dung trên. Trong đó, được sử dụng nguồn kinh phí thặng dư của Tổng Công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước khoảng 1.000 tỷ đồng. Cùng với đó, kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép phát hành trái phiếu Chính phủ dưới hình thức công trái xây dựng Tổ quốc có kỳ hạn từ một năm trở lên, đồng tiền phát hành là đồng Việt Nam. Lãi suất của trái phiếu được tính vào tổng mức đầu tư của dự án...