Cụ thể, tổng số tiền phạt và tiền bất hợp pháp mà hộ kinh doanh Nguyễn Văn Tuấn chủ đại lý phân bón Tuấn Cường phải nộp vào ngân sách nhà nước là hơn 280 triệu đồng.

Trong đó, phạt tiền 120 triệu đồng áp dụng cho hành vi buôn bán hàng giả về giá trị sử dụng, công dụng trong trường hợp hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật có trị giá 45,9 triệu đồng mà không bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định.

Đồng thời, áp dụng hình thức phạt bổ sung là tịch thu tang vật và buộc tiêu hủy 2.700 kg (54 bao, loại 50kg/bao) phân bón; tước quyền sử dụng giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán phân bón trong thời hạn 4 tháng 15 ngày; buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm là 161,5 triệu đồng. 

Trước đó, ngày 21/4/2022, Đội Quản lý thị trường số 2 (Đội Cơ động) thuộc Cục Quản lý thị trường tỉnh Gia Lai đã phối hợp với Phòng PC03-Công an tỉnh kiểm tra Đại lý phân bón Tuấn Cường do ông Nguyễn Văn Tuấn làm chủ. Đoàn kiểm tra đã lấy mẫu phân bón NPK bổ sung trung lượng NPK Đầu Ngựa 17-9-19+9S là sản phẩm của Công ty cổ phần Đầu tư Hưng Phú Thịnh (lô C6, đường số 5, Khu Công nghiệp Tịnh Phong, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quãng Ngãi) có cùng ngày sản xuất 13-3-2022; cùng hạn sử dụng 24 tháng kể từ ngày sản xuất để thử nghiệm chất lượng.

Sau khi có kết quả thử nghiệm, so với mức tối thiểu quy định tại quy chuẩn kỹ thuật về chất lượng phân bón theo QCVN 01-189:2019/BNNPTNT, chỉ tiêu P2O5hh chỉ đạt 67,16% nhỏ hơn 70% mức tối thiểu quy định so với chỉ tiêu đã công bố áp dụng trên bao bì sản phẩm, là phân bón giả về giá trị sử dụng, công dụng, theo quy định tại điểm b khoản 7 Điều 3 Nghị định số 98/2020/NĐ-CP ngày 26-8-2020 của Chính phủ.

Xét thấy vụ việc có dấu hiệu hình sự, Đội Quản lý thị trường số 2 đã chuyển toàn bộ hồ sơ, tài liệu có liên quan đến cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an tỉnh để tiếp tục điều tra. Sau đó, ngày 27/10/2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra có quyết định không khởi tố vụ án hình sự và chuyển giao toàn bộ hồ sơ, tài liệu cho Đội Quản lý thị trường số 2 để xử lý vi phạm hành chính theo quy định.

Được biết, trong thời gian qua, lực lượng QLTT trên cả nước cũng tăng cường xử lý các trường hợp kinh doanh phân bón giả.

Cụ thể, thực hiện kế hoạch kiểm tra định kỳ, ngày 07/7/2022 Đội QLTT số 4 thuộc Cục QLTT tỉnh Tiền Giang đã phối hợp với Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Gò Công Tây tiến hành kiểm tra đối với 01 hộ kinh doanh vật tư nông nghiệp tại huyện Gò Công Tây, tỉnh Tiền Giang.

Tại thời điểm kiểm tra, phát hiện cơ sở đang kinh doanh phân bón có nhãn không ghi đủ các nội dung bắt buộc, không có quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam. Đồng thời, Đoàn kiểm tra có lấy 02 mẫu phân bón gửi kiểm nghiệm chất lượng. Kết quả, cả 02 mẫu này đều là hàng giả về giá trị sử dụng, công dụng, trị giá hàng hóa vi phạm gần 70 triệu đồng.

Do hành vi buôn bán phân bón giả có dấu hiệu tội phạm nên sau khi lập biên bản vi phạm, ngày 05/8/2022 Đội QLTT số 4 chuyển hồ sơ vụ việc cho Công an huyện Gò Công Tây để điều tra, xử lý.

Đến ngày 28/9/2022, Công an huyện Gò Công Tây đã chuyển trả toàn bộ hồ sơ cho Đội QLTT số 4 để xử phạt vi phạm hành chính do hành vi vi phạm không đủ yếu tố cấu thành tội phạm.

Sau khi hoàn chỉnh hồ sơ đề nghị Cục QLTT tỉnh Tiền Giang trình và ngày 26/10/2022, Chủ tịch UBND tỉnh Tiền Giang đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với hộ kinh doanh về 03 hành vi vi phạm nêu trên với tổng số tiền gần 180 triệu đồng. Đến nay, cá nhân này đã nộp tiền phạt theo quy định. 

Trước đó, vào ngày 6/10/2022, Đoàn kiểm tra Đội Quản lý thị trường (QLTT) số 3 thuộc Cục QLTT tỉnh Kiên Giang tiến hành kiểm tra đột xuất Hộ kinh doanh cở sở N.H tại địa chỉ quốc lộ 80, khu phố Ngã Ba, thị trấn Kiên Lương, huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang, do ông Đ.B.N làm đại diện. 

Qua kiểm tra, Đoàn kiểm tra đã tiến hành lấy mẫu sản phẩm NPK 20-20-15 phân bón V.T do Công ty TNHHTMXNKPB V.T sản xuất, để gửi phân tích các chỉ tiêu về chất lượng theo quy định. Lô hàng 2.000 kg, sản xuất tại xã Tân Kim, huyện Cần Giuộc, tỉnh Long An, NSX 01/8/2022, HSD 02 năm.

Kết quả thử nghiệm, tất cả các chỉ tiêu đăng ký đều không đạt chất lượng, đạt dưới 70% so với quy chuẩn đăng ký theo Quyết định công nhận phân bón lưu hành tại Việt Nam, xác định lô phân bón trên là hàng giả theo quy định tại điểm b khoản 7 Điều 3 Nghị định số 98/2020/NĐ-CP ngày 26/8/2020 và khoản 8 Điều 2 Nghị định số 84/2019/NĐ-CP ngày 14/11/2019 của Chính phủ.

Sau khi xác định được các vi phạm của hộ kinh doanh, vào ngày 26/10/2022, Đội QLTT số 3 tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính đối với Hộ kinh doanh cơ sở N.H về hành vi: “Buôn bán hàng giả về giá trị sử dụng, công dụng”, trị giá hàng hóa vi phạm tại thời điểm kiểm tra tương đương với hàng thật là 27.200.000 đồng, theo giá niêm yết tại cơ sở.

Do hành vi vi phạm hành chính vượt thẩm quyền xử lý của Đội trưởng, Đội QLTT số 3 đã chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc cho Chủ tịch UBND huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang để xử lý theo quy định pháp luật.

Được biết, từ đầu năm đến nay, giá phân bón luôn giữ ở mức cao. Điều này đã khiến cho nhiều cơ sở kinh doanh nảy sinh ý định buôn bán bất chính để kiếm lời trên các sản phẩm phân bón kém chất lượng.

Theo đánh giá của Hiệp hội Phân bón VN, chỉ tính riêng ngành nông nghiệp mỗi năm thiệt hại 2,5 tỉ USD vì nạn phân bón giả, phân bón kém chất lượng. Đứng trước lợi nhuận lớn, các cơ sở sản xuất phân bón kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, xuất xứ xuất hiện tràn lan, cùng với hàng trăm đại lý phân phối tiếp tay cho phân bón giả đã ảnh hưởng trực tiếp đến quyền và lợi ích của người nông dân. Mỗi năm nước ta tiêu thụ khoảng 11 triệu tấn phân bón và hơn 100.000 tấn thuốc BVTV các loại, với gần 21.000 sản phẩm phân bón; 400 hoạt chất đơn, hàng nghìn hoạt chất hỗn hợp và khoảng 4.000 tên thương phẩm thuốc BVTV có trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng. Điều này khiến người tiêu dùng rất khó lựa chọn, không hiểu tác dụng cũng như phân biệt hàng thật và hàng giả, kém chất lượng.

Các chuyên gia nông nghiệp nhận xét, chỉ khi sử dụng phân bón sau vài tháng, đánh giá hiệu quả sử dụng, người nông dân mới có thể biết hàng giả, hàng thật. Nếu dùng phải phân bón giả, hàm lượng dinh dưỡng không đạt tiêu chuẩn thì năng suất rất thấp, vừa gây hại đất, ảnh hưởng môi trường, nguồn nước, người nông dân vừa thua lỗ nặng. Với những hộ trồng cây ăn trái, thì thiệt hại về đất, cây trồng có thể sau vài năm mới phát hiện và phục hồi được.

Thái An