Khai thuế qua mạng là một trong những nội dung quan trọng trong chiến lược cải cách hiện đại hóa ngành thuế. Tuy nhiên, gần đây tại một vài chi cục thuế đã xuất hiện hiện tượng cán bộ thuế vì nôn nóng đẩy nhanh tiến độ khai thuế qua mạng đã có biểu hiện o ép, gây khó khăn cho một số doanh nghiệp còn nộp hồ sơ khai thuế bằng giấy. Cách làm này gây bức xúc cho người nộp thuế, trái với tinh thần chỉ đạo. Cục Thuế đã yêu cầu lãnh đạo các chi cục thuế quận huyện xem lại thái độ, phương pháp vận động của mình.

Khai thuế qua mạng, doanh nghiệp không bị thiệt thòi về quyền lợi so với việc nộp tờ khai bằng giấy. Nhất là hiện nay Cục Thuế cố gắng tránh tiếp xúc trực tiếp giữa doanh nghiệp và cơ quan thuế. Một thời gian dài trước đây khi chưa có kê khai qua mạng, tháng nào cũng xảy ra tình trạng xếp hàng rồng rắn do doanh nghiệp tập trung nộp tờ khai trong những ngày cuối.

Với số lượng doanh nghiệp lớn như vậy chen chúc trong một không gian nhỏ sẽ khó tránh khỏi bực bội, áp lực từ cả hai phía, từ đó sẽ có những thái độ hành xử không đúng mực, nhất là khi chính sách thay đổi thường xuyên.

* Một chủ trương lớn như vậy, vì sao lại có những cách vận động “phản cảm” như dọa sẽ kiểm tra, hoặc gọi doanh nghiệp ra quán cà phê thông báo đã đăng ký sẵn chữ ký số, thưa ông?

- Vừa qua trong quá trình triển khai, Cục Thuế thường xuyên kiểm tra, nhắc nhở các chi cục nhưng chưa nghe doanh nghiệp phản ảnh việc cán bộ thuế gọi doanh nghiệp ra quán cà phê để yêu cầu nộp thuế qua mạng. Làm như vậy là không đúng. Cơ quan thuế cũng không thể tự đăng ký chữ ký số cho doanh nghiệp được mà doanh nghiệp phải mang giấy tờ, chứng minh nhân dân đăng ký và trực tiếp ký vào hợp đồng. Ở chỗ này, có thể nhà cung cấp “gắn bó” với cơ quan thuế theo cách thức nào đó. Còn việc dọa sẽ kiểm tra nếu doanh nghiệp không khai thuế qua mạng, Cục Thuế đã có chỉ đạo chấn chỉnh ngay khi báo chí phản ánh.

Về ý kiến cho rằng các đơn vị vì sức ép chỉ tiêu được giao dẫn đến hành xử không đúng mực như thời gian qua, tôi khẳng định đúng là Tổng cục Thuế có giao chỉ tiêu cho Cục Thuế TP.HCM trong năm 2012 phải đạt 100.000 doanh nghiệp kê khai thuế qua mạng. Tuy nhiên chỉ tiêu này mới được giao từ tháng 10-2012, trong khi TP.HCM đã thực hiện kê khai qua mạng từ năm 2009, đến giữa năm 2012 có 80.000 doanh nghiệp kê khai qua mạng, hiện nay là 92.000 doanh nghiệp.

Bất kỳ cuộc vận động nào cũng có chỉ tiêu, nhưng không thể vì chỉ tiêu mà thực hiện theo phương pháp không chấp nhận được. Ngoài ra, Cục Thuế được sự chỉ đạo của Thành ủy TP.HCM làm sao không chỉ kê khai thuế qua mạng mà còn phải tiến đến nộp thuế qua mạng, thời gian tiến hành việc nộp thuế qua mạng rất ngắn, chỉ làm trong vòng một năm.

* Doanh nghiệp phản ảnh họ liên tục bị nhà cung cấp dịch vụ điện thoại đến doanh nghiệp chào mời. Họ nghi ngờ cơ quan thuế đã cung cấp danh sách doanh nghiệp chưa kê khai qua mạng cho các nhà cung cấp chữ ký số?

- Có thực tế người đi nộp tờ khai hầu hết là kế toán chứ không phải chủ doanh nghiệp. Kế toán không quyết định được việc kê khai thuế qua mạng mà phải là chủ doanh nghiệp. Tiếp xúc với giám đốc doanh nghiệp rất khó. Do vậy tâm tư nguyện vọng thật sự của chủ doanh nghiệp ra sao cơ quan thuế không nắm được. Chúng tôi cũng thấy rằng đến giờ này số phản ứng nhiều nhất với chủ trương kê khai thuế qua mạng là kế toán.

Theo thống kê của chúng tôi, đến nay những doanh nghiệp chưa kê khai qua mạng thường rơi vào doanh nghiệp thuê kế toán bán thời gian. Phải chăng trong chuyện này kế toán phản ứng nhiều có nguyên nhân khi thực hiện kê khai qua mạng thì quyền lợi của những người làm nhiệm vụ nộp tờ khai thuế hiện nay bị ảnh hưởng?

Như tôi nói ở trên, do khó tiếp xúc trực tiếp với chủ doanh nghiệp nên cơ quan thuế cung cấp danh sách những doanh nghiệp chưa kê khai qua mạng cho nhà cung cấp để họ đi vận động. Nhiều chi cục thuế làm như vậy, tôi vẫn nắm. Chi phí kê khai thuế qua mạng chỉ khoảng 1,5 triệu đồng/năm và được tính vào chi phí, được khấu trừ hoàn toàn, tôi cho rằng không phải là quá lớn với một doanh nghiệp tại TP.HCM.

* Nhưng khi vận động không hiệu quả thì cơ quan thuế gây sức ép bằng cách không đóng dấu lên tờ khai. Có nơi cơ quan thuế còn cho nhà cung cấp dịch vụ ngồi trong bàn tiếp dân. Phải chăng có chuyện “bắt tay” giữa nhà cung cấp dịch vụ chữ ký số và cơ quan thuế?

- Tôi khẳng định cơ quan thuế hoàn toàn không bị chi phối lợi ích của bất kỳ nhà cung cấp chữ ký số nào cả. Hơn nữa lực lượng cán bộ thuế không nhiều, do vậy khi nhà cung cấp dịch vụ tiếp cận, xin đặt chỗ ngồi để tiếp xúc, phát tờ rơi, có thêm lực lượng giúp thực hiện việc vận động doanh nghiệp kê khai thuế qua mạng thì cơ quan thuế sẽ hỗ trợ. Việc ép buộc doanh nghiệp phải có hợp đồng sử dụng chữ ký số, nếu không sẽ không đóng dấu lên tờ khai là cách làm không đúng, không phải mang tính chất vận động doanh nghiệp.

Việc cho phép doanh nghiệp ngồi tại nơi cơ quan thuế làm việc có cái lợi là doanh nghiệp đăng ký kê khai gặp trục trặc, vướng mắc điện thoại đến cơ quan thuế thì nhà cung cấp dịch vụ sẽ trực tiếp giải đáp thắc mắc.