Trong vòng 5 năm, quản lý thị trường đã kiểm tra trên 40.200 vụ mua bán, vận chuyển thuốc lá lậu, xử lý trên 32.000 vụ, tịch thu trên 6,4 triệu bao thuốc lá, phạt hành chí trên 259 tỉ, chuyển xử lý hình sự 73 vụ. Riêng từ 2019 đến nay đã chuyển xử lý hình sự 16 vụ, tịch thu hơn 646.000 bao thuốc lá và tiêu hủy trên 96.200 bao.
Tuy nhiên, Tổng cục Quản lý thị trường nhận định có khó khăn trong xử lý thuốc lá lậu, do lợi nhuận buôn lậu thuốc lá lên tới 400%, các đối tượng buôn lậu ngày càng manh động, liều lĩnh, đòi hỏi hoạt động kiểm tra, xử lý phải tiến hành thường xuyên.
Điều đáng quan tâm chính là tác hại mà thuốc lá lậu gây ra. Theo kết quả của Viện Kinh tế Kỹ thuật thuốc lá, trong thành phần của thuốc lá lậu có chứa coumarin - một trong những chất độc thuộc danh mục cấm sử dụng trong thực phẩm của Bộ Y tế Việt Nam.
Coumarin còn là thành phần chính trong thuốc diệt chuột. Nói cách khác, người tiêu dùng thuốc lá lậu đang hàng ngày đưa thuốc diệt chuột vào cơ thể, tự chuốc lấy những đe doạ về sức khoẻ như ung thư phổi, thực quản, tụy, miệng, bàng quang…
Không chỉ người tiêu dùng thuốc lá lậu phải trả giá đắt, những người hút thuốc lá thụ động, đặc biệt là phụ nữ mang thai và trẻ em cũng vô tình gánh chịu hậu quả nặng nề.
Bác sĩ Huỳnh Nguyễn Khánh Trang, Trưởng khoa Sản, Bệnh viện Hùng Vương cho biết: “Có 7 nguyên nhân được ghi nhận có liên quan đến sảy thai, trong đó có nguyên nhân từ việc tiếp xúc các chất độc hóa học.” Như vậy, phụ nữ mang thai nếu hít phải khói thuốc lá lậu có chứa coumarin sẽ dễ gặp hiện tượng tiền sản giật hoặc sảy thai.
Đặc biệt, theo khảo sát của Hiệp hội thuốc lá Việt Nam, khi tiến hành phân tích một số mẫu thuốc lá, đặc biệt là thuốc lá Jet và Hero, Viện Kinh tế kỹ thuật thuốc lá đã kết luận hàm lượng các chất gây hại, gây nghiện là tar và nicotin trong thuốc lá lậu cao hơn 1,5 lần so với tiêu chuẩn của Bộ Y tế.
Các mẫu thuốc lá này cũng có độ ẩm cao hơn so với độ ẩm của thuốc lá điếu sản xuất trong nước, dễ phát sinh nấm men, nấm mốc, ảnh hưởng sức khoẻ người sử dụng.
Minh Thư