Các hành vi gian lận, giả mạo xuất xứ, lẩn tránh các biện pháp phòng vệ thương mại đối với hàng hóa của Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực y tế liên tục gia tăng, với nhiều hình thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi.
Khi sử dụng thuốc đạt chất lượng để chữa bệnh, bệnh nhân đồng thời cũng phải đối mặt với những tác dụng không mong muốn. Tuy nhiên, nếu dùng phải thuốc giả, thuốc kém chất lượng thì hậu quả còn nguy hại hơn nhiều, do không những không chữa được bệnh mà trong nhiều trường hợp còn không kiểm soát được các tác dụng phụ...
Một trong những cách phổ biến người bệnh mua phải thuốc giả là mua ở “chợ đen”. Ngoài ra, một lượng lớn thuốc giả nhập khẩu lậu từ nước ngoài không được kiểm soát hoặc hình thức mua bán thuốc trên mạng internet cũng rất dễ mua phải thuốc giả.
Ngoài thuốc giả thì các loại thuốc kém chất lượng có nguồn gốc từ các nhà sản xuất, các hiệu thuốc, các công ty phân phối. Các sản phẩm thuốc không còn hạn sử dụng được xóa bỏ hạn cũ và đóng bao bì với hạn dùng mới... cũng đã được các cơ quan chức năng phát hiện, tịch thu và tiêu hủy trong thời gian qua.
Thuốc giả không chỉ là bất hợp pháp mà còn là mối quan ngại lớn đối với sức khoẻ cộng đồng. Điều trị bằng thuốc giả mạo không hiệu quả như đối với trường hợp kháng sinh có thể dẫn đến sự xuất hiện của các vi khuẩn kháng thuốc. Đối với người mắc các bệnh mạn tính như tăng huyết áp, đái tháo đường… phải dùng thuốc trong thời gian lâu dài, nếu dùng phải thuốc giả thì rõ ràng tính mạng bị đe dọa nghiêm trọng, quá trình điều trị không hiệu quả, bệnh tật phát triển thêm khi mà cả cán bộ y tế và người bệnh đều cho rằng đã sử dụng đúng loại thuốc phù hợp. Với các thuốc giả, những tác dụng phụ trên bệnh nhân có khả năng xảy ra thường xuyên và khó kiểm soát do cán bộ y tế không xác định chính xác thành phần hoạt chất trong thuốc giả trong đó nguy hiểm nhất là ngộ độc thuốc và dị ứng thuốc.
Một số trường hợp thuốc giả chứa hoạt chất, thậm chí là tá dược kém chất lượng, tồn dư các kim loại nặng và các chất độc sẽ có thể gây triệu chứng nhiễm độc hay suy giảm chức năng các cơ quan quan trọng của cơ thể. Các thuốc giả được sản xuất tại cơ sở không đảm bảo điều kiện và tiêu chuẩn quy định có thể chứa nhiều vi khuẩn và nấm mốc, điều này đặc biệt nghiêm trọng đối với trường hợp các thuốc dùng đường tiêm hoặc trên những người bệnh bị suy giảm miễn dịch. Từ những hậu quả gây hại như vậy thuốc giả có thể làm giảm niềm tin của cộng đồng vào hệ thống chăm sóc sức khoẻ, các chuyên gia y tế, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của các nhà cung cấp dược phẩm chân chính.
Hà Vân