Ông Nguyễn Văn Rô, người dân địa phương quen gọi Tư Rô, 57 tuổi, ở xã Đông Hưng, huyện Cái Nước, Cà Mau, sinh ra trong gia đình nông dân. Vốn nhạy bén, nên khi trưởng thành ông Tư đã tự mày mò và hành nghề sửa chữa máy móc ở địa phương. Sau đó, ông được đưa vào làm Giám đốc của một Hợp tác xã chuyên về xây dựng của xã. Ông được đi nhiều nơi và nghe người dân than phiền về môi trường ô nhiễm, nuôi tôm ngày càng khó thành công. Từ đó, lão nông bỏ nghề xây dựng để nghiên cứu chế tạo máy cày, giúp nông dân cải tạo đáy ao nuôi.
Sau nhiều ngày trăn trở, khi nhìn thấy chiếc máy xới cỏ ở sân bóng nhân tạo có cấu tạo gần giống với chiếc máy cày truyền thống nhưng các bộ phận đều được làm rất gọn nhẹ, dễ sử dụng ông liền bật ra ý tưởng: Làm chiếc máy cày nhẹ hơn so với máy cày thông thường, có thể nổi trên mặt nước, dễ dàng di chuyển trong vùng kênh rạch miền Tây Nam Bộ.
Để máy nhẹ hơn, ông Rô dùng inox 304 thay thế các linh kiện bằng sắt, giúp chiếc máy giảm từ 150kg xuống còn 100kg. Ngoài ra, ông cũng lắp thêm lưỡi cày có thể điều chỉnh độ cao theo phương thẳng đứng để thay đổi độ sâu của đất cần được cày xới.
Điểm khác biệt trong sáng chế của ông Nguyễn Văn Rô là việc sử dụng dùng thùng hình trụ đưa vào phía trong khung hình trụ của các bánh lồng giúp máy cày có thể dễ dàng nổi lên trên mặt nước.
Ông Rô giải thích: “Các thùng hình trụ có cửa nạp và xả chất lỏng. Trong khi di chuyển máy qua sông hoặc kênh rạch, quá trình thao tác trên vùng đất ngập nước, thùng sẽ được tháo toàn bộ chất lỏng để tạo độ nổi cho máy. Nhờ vậy, máy di chuyển dễ dàng trên mặt nước kênh, rạch mà không cần phải cho máy lên ghe, xuồng để vận chuyển đến nơi canh tác...".
Từ thành công của chiếc máy cày đầu tiên, ông Tư Rô không ngừng lắng nghe ý kiến của bà con để tiếp thu những hạn chế khi đưa vào vận hành thực tế, từ đó không ngừng cải thiện để hoàn chỉnh hơn. Đến nay, ông đã cho ra đời 3 loại máy cày siêu nhẹ, gồm máy cày cải tạo đất nuôi tôm, cải thiện môi trường giúp bà con nuôi tôm đạt hiệu quả; máy cày phục vụ cho vùng đất mềm; máy cày phục vụ cho đất bùn lầy và đất ngập nước.
Chiếc máy cày được ông Tư Rô đặt tên “Máy cày ước mơ nhà nông”. Tại Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh Cà Mau lần tứ 6 năm 2018-2019, ông vinh dự đạt giải Nhất; Cục Sở hữu Trí tuệ cũng công nhận “Sản phẩm độc quyền về giải pháp hữu ích” cho sản phẩm máy cày của ông. Những vinh dự này như tiếp thêm động lực để ông thực hiện thêm nhiều công trình giúp nhà nông. Ông Tư Rô cho biết, năm nay ông dự định sẽ sáng chế máy cày giúp người trồng rau màu cải tạo đất dễ dàng hơn. “Máy tạo ra được rồi nhưng còn vấn đề là làm sao đến được tay người dân, bởi đã có nhiều người đặt hàng nhưng tôi chưa đủ tiềm lực kinh tế để đáp ứng” - ông Tư Rô tâm sự.
Các loại máy cày do ông Tư Rô chế tạo khá gọn nhẹ, dễ dàng di chuyển trong điều kiện sông nước như ở Cà Mau, mặt khác giá thành hợp lý, chỉ từ 12-16 triệu đồng và đặc biệt là phù hợp với nhu cầu thực tế hiện nay của bà con. Ông Tư Rô tự tin: “Máy cày của tôi có thể lội ngang sông Cái Tàu chứ nói gì qua các kênh, mương, đầm tôm”.
Hà Linh