GS. BS Phan Toàn Thắng là người Việt Nam đầu tiên sở hữu bằng sáng chế độc quyền công nghệ tách, nuôi và bảo quản tế bào gốc từ màng dây cuống rốn do Cục sáng chế và nhãn hiệu Mỹ (USP) cấp. Công nghệ này đến nay được đăng ký bảo hộ độc quyền sáng chế trên 47 nước và vùng lãnh thổ trên thế giới. Đặc biệt, trong đó có các nước sở hữu nền y học phát triển bậc nhất như Mỹ, Đức, Anh, Nhật Bản, Hàn Quốc và Singapore.
GS. BS Phan Toàn Thắng tốt nghiệp Học viện Quân y năm 1991, công tác tại Viện Bỏng quốc gia đến năm 1996 thì chuyển sang làm việc tại Khoa Bỏng, Bệnh viện đa khoa Singapore từ năm 1997. Từ năm 2002-2004, ông công tác tại Viện Sinh học tế bào gốc và Y học tái tạo, Đại học Stanford (Hoa Kỳ). Đây là thời gian ông tập trung hết sức nhằm tìm ra phương pháp tách tế bào gốc từ nhau thai.
Năm 2004, GS Phan Toàn Thắng trở về Singapore để mở rộng các thí nghiệm trên cuống rốn và gặt hái thành công vang dội. Công nghệ tách chiết tế bào gốc từ màng dây cuống rốn cũng được ông phát minh trong năm này.
Năm 2005, ông mang công trình của mình đăng ký bằng sáng chế trên toàn thế giới. Phải đến 3 năm sau đó, công trình của ông mới được hai quốc gia đầu tiên là Mỹ và Anh cấp bằng sáng chế.
Công nghệ tế bào gốc từ đó đến nay vẫn luôn được coi là cuộc cách mạng đối với nền y học hiện đại, mở ra kỷ nguyên mới là y học tái tạo.
Giải thích về tầm quan trọng của công trình nghiên cứu này, BS. Thắng cho biết, cơ thể con người sinh ra với hơn 200 loại tế bào khác nhau để hình thành các bộ phận trong cơ thể như da, xương, niêm mạc, mô, não, tim... Tất cả đều được chuyển hóa từ một loại tế bào gọi là tế bào gốc.
Tuy nhiên, việc nuôi cấy và tìm nguồn tế bào gốc từ trước tới nay vẫn luôn là bài toán khó khăn, đòi hỏi chi phí cao. Bên cạnh đó, nhiều giải pháp chiết tách từ da, tủy, xương, máu, cuống rốn, phôi thai lại có số lượng tế bào gốc hạn chế và ko phù hợp y đức người thầy thuốc. Với cách này, nhiều bệnh nhân trên thế giới không thể tiếp cận được, thậm chí ở các quốc gia phát triển trên thế giới.
Trăn trở với bài toán khó này trong nhiều năm, GS. BS Phan Toàn Thắng cuối cùng cũng tìm ra giải pháp có thể thu được số lượng lớn với hàng tỷ tế bào gốc với chất lượng rất mang tên: Công nghệ chiết tách tế bào gốc từ màng dây cuống rốn.
“Động lực với tôi là phải tìm được nguồn tế bào gốc mà không đi ngược lại vấn đề y đức; tế bào phải trẻ khỏe và số lượng phải nhiều. Quá trình nuôi cấy phải thuận lợi để giảm thiểu chi phí, giúp bệnh nhân có thể dễ dàng tiếp cận được”, BS. Phan Toàn Thắng chia sẻ.
Đồng thời, ông cũng giải thích thêm rằng, sau khi chào đời, dây rốn là thứ trẻ nhất chúng ta có. Tuy nhiên, nó thường bị coi là loại “rác y học”, chẳng có ý nghĩa gì.
“Với công nghệ của tôi, các vấn đề được xử lý thuận lợi, phát triển, nhân rộng nhiều lần hàng tỷ các tế bào mà chưa cần nuôi cấy gì. Lượng tế bào khổng lồ này giảm chi phí, giá thành điều trị xuống rất nhiều”, bác sĩ chia sẻ.
Hạ Long