Văn bản pháp lý nào cho "Mác" quốc tế?
Chương trình số 76-CTr/TU ngày 08/7/2019 về hoạt động của Ban Thường vụ Thành ủy Hải Phòng thực hiện nghị quyết số 45-NQ/TW xác định: Đến năm 2025, thành phố có từ 2 trường liên cấp Quốc tế, 1 trường Quốc tế trở lên. Đến năm 2030 có từ 3 trường liên cấp Quốc tế, 2 trường Quốc tế trở lên. Nhưng, theo các quy định hiện hành, chưa có quy định cụ thể về trường quốc tế.
Được biết, theo Điều 48 Luật Giáo dục 2005 quy định, Nhà trường trong hệ thống giáo dục quốc dân được tổ chức theo các loại hình sau đây: Trường công lập do Nhà nước thành lập, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, bảo đảm kinh phí cho các nhiệm vụ chi thường xuyên. Trường dân lập do cộng đồng dân cư ở cơ sở thành lập, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và bảo đảm kinh phí hoạt động. Trường tư thục do các tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức kinh tế hoặc cá nhân thành lập, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và bảo đảm kinh phí hoạt động bằng vốn ngoài ngân sách nhà nước.
Trong Luật Giáo dục 2019 (có hiệu lực từ 1/7/2020) cũng quy định 3 loại hình nhà trường tương tự như trên. Như vậy, quy định tại Việt Nam chưa có loại hình trường quốc tế, và cũng không có văn bản hay tiêu chuẩn cụ thể nào cho những ngôi trường này.
Theo Nghị định số: 86/2018/NĐ-CP của Chính phủ cho phép cơ sở giáo dục có vốn đầu tư nước ngoài dạy kết hợp cả chương trình Việt Nam và chương trình nước ngoài đảm bảo mục tiêu giáo dục Việt Nam, dạy tích hợp.
Điều kiện cho phép thành lập cơ sở giáo dục có vốn đầu tư nước ngoài đối với dự án đầu tư thành lập cơ sở giáo dục phổ thông là phải có suất đầu tư ít nhất là 50 triệu đồng/học sinh (không bao gồm các chi phí sử dụng đất). Tổng số vốn đầu tư ít nhất được tính toán căn cứ thời điểm có quy mô dự kiến cao nhất, nhưng không thấp hơn 50 tỷ đồng. Đối với các cơ sở giáo dục có vốn đầu tư nước ngoài không xây dựng cơ sở vật chất mới mà chỉ thuê lại hoặc do bên Việt Nam góp vốn bằng cơ sở vật chất sẵn có để triển khai hoạt động thì mức đầu tư ít nhất phải đạt 70% mức quy định trên.
Còn theo Điều 5 Thông tư số 12/2011/TT-BGDĐT ngày 28/3/2011 của Bộ GD&ĐT ban hành điều lệ trường THCS, trường THPT, việc đặt tên trường được quy định như sau: Trường THCS (hoặc: THPT; tiểu học và THCS; THCS và THPT; tiểu học, THPT chuyên) + tên riêng của trường.
Đối với trường có nguồn vốn đầu tư nước ngoài, Điều 29 Nghị định số: 86/2018/NĐ-CP ngày 6/6/2018 của Chính phủ quy định: Đối với trường, tên phải bao gồm các yếu tố cấu thành được sắp xếp theo trật tự: “Trường”, “Cấp học hoặc trình độ đào tạo” và tên riêng...
Như vậy, pháp luật không có quy định về việc đặt tên “quốc tế”. Khái niệm trường quốc tế ở Việt Nam chưa định nghĩa được vì chưa có văn bản nào quy định thế nào là trường quốc tế.
Vậy căn cứ nào về tiêu chí nào để Hải Phòng đưa trường Quốc tế vào chương trình số 76-CTr/TU?
Dự án của Công ty Nguyễn Hoàng có đủ tiêu chuẩn để gắn mác trường quốc tế?
Dự án dự án Thành phố Giáo dục Quốc tế Hải Phòng có quy mô diện tích 69,5 ha thuộc Khu đô thị Bắc sông Cấm, huyện Thủy Nguyên. Tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 13.000 tỉ đồng. Tiến độ thực hiện dự án, dự kiến trong quí II/2019 - quí I/2020 lập thủ tục đầu tư dự án; quí II/2020 - quí II/2022 triển khai đầu tư xây dựng; quý II/2022 hoàn thiện dự án, đi vào hoạt động.
Mô hình thành phố giáo dục quốc tế tại Hải Phòng dự kiến là một hệ sinh thái hoàn chỉnh giáo dục đầu tiên tại Việt Nam được Công ty Nguyễn Hoàng triển khai xây dựng từ hệ mầm non đến đại học và sau đại học với quy mô khoảng 82.000 học sinh, sinh viên. Trong đó có 16.600 học sinh, sinh viên nội trú.
Gồm các chương trình Mầm non quốc tế SGA; Hội nhập quốc tế iSchool; Quốc tế Song ngữ UKA và Quốc tế hoàn toàn SNA; Đại học Quốc tế Hồng Bàng đào tạo các chuyên ngành về chăm sóc sức khỏe; Đại học Quốc tế Hàn Quốc đào tạo các chuyên ngành thẩm mỹ, ngôn ngữ, cơ điện tử, CNTT; Đại học Nhật Bản đào tạo các ngành logistics, cơ khí, ngôn ngữ, kinh tế, hàng hải, nông nghiệp công nghệ cao...
Dự án có 5 trường Đại học, gồm Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng, Trường Đại học Hoa Sen, Trường Đại học Quốc tế Hàn Quốc, Trường Đại học Quốc tế Nhật Bản, Trường Đại học Quốc tế, và 4 trường liên cấp thuộc Công ty Nguyễn Hoàng.
Trên trang thông tin của Công ty Nguyễn Hoàng, hệ thống trường dự kiến sẽ đào tạo tại dự án IEC Hải Phòng đều chỉ có mặt ở Việt Nam. Thậm chí có cả trường... chưa hề thành lập. Tức là, dự án IEC Hải Phòng không có yếu tố nước ngoài nào để hợp lý với “mác” quốc tế khi trình đề xuất Chủ trương đầu tư.
Theo văn bản đề xuất đầu tư, nguồn vốn hình thành dự án là từ Chủ đầu tư và huy động từ các nguồn vốn như vay ngân hàng, phát hành tăng vốn cổ phần, vay cá nhân, và các tổ chức khác… Theo quy định tại Nghị đinh 86/2018/NĐ-CP, đối với trường thành lập có nguồn vốn nước ngoài, đề xuất đầu tư của Công ty Nguyễn Hoàng tại dự án IEC Hải Phòng để gắn “mác” quốc tế cũng không phù hợp.
Bên cạnh đó, theo Nghị định số 26/2017/NĐ-CP và Nghị định số135/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định về điều kiện đầu tư và hoạt động trong lĩnh vực giáo dục, diện tích đất xây dựng trường tại trụ sở chính của trường đại học phải tối thiểu là 05ha, bình quân tối thiểu là 25m2/sinh viên tại thời điểm trường có quy mô đào tạo ổn định sau 10 năm phát triển”.
Về đặt phân hiệu, cần có diện tích đất xây dựng phân hiệu tối thiểu là 02ha (trường hợp đặc biệt, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT xem xét, quyết định), đạt bình quân tối thiểu 25m2/sinh viên tại thời điểm phân hiệu có quy mô đào tạo ổn định sau 10 năm phát triển...
Tuy nhiên, theo Quy mô kiến trúc mà Chủ đầu tư trình tại văn bản đề xuất đầu tư tại dự án IEC Hải Phòng, hầu hết không đảm bảo các tiêu chí tối thiểu của trường đại học tại Việt Nam cần có. Chẳng hạn như đại học Quốc tế Hàn Quốc 15.070m2, đại học Hoa Sen 16.920m2, đại học Quốc tế Nhật Bản 12.420m2, Đại học Quốc tế 17.734m2…
Đối chiếu với các tiêu chí trên, dường như các trường Quốc tế này đều không đảm bảo theo quy định là một Phân hiệu, chứ chưa nói đến thành lập mới.
Không chỉ vậy, được đánh giá là một thành phố Giáo dục với hệ thống đào tạo từ mầm non đến tiến sĩ, có đến 5 trường đại học có “mác” quốc tế, nhưng tổng diện tích dự án IEC Hải Phòng chỉ là 66,39ha. Nhưng cũng tại Hải Phòng, dự án của trường Đại học Hàng Hải Việt Nam được phê duyệt năm 2017 cũng đã lên tới 75ha nhưng tên vẫn rất “thuần Việt”.
Vậy câu hỏi được đặt ra là dự án của Công ty Nguyễn Hoàng không đủ tiêu chuẩn để gắn mác trường quốc tế nhưng tại sao TP Hải Phòng lại đang quá sốt sắng cho dự án này?
Minh Trang