Bã cà chua: Vật liệu tiềm năng thay thế BPA

(SHTT) - BPA (bisphenol A) là hóa chất nhân tạo dùng để sản xuất một số loại nhựa đóng gói thực phẩm, gây ra nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe. Để hạn chế tối đa việc sử dụng BPA, các nhà khoa học đang phát triển một giải pháp thay thế an toàn hơn - bã cà chua.

Trong những năm gần đây, các nghiên cứu đã chứng minh, việc ăn phải BPA có thể dẫn đến các vấn đề bao gồm bệnh tim, vô sinh, tiểu đường và khó phát triển ở trẻ em. Do đó, chúng ta thường thấy một số sản phẩm như chai nước được quảng cáo là “không chứa BPA”.

Điều đó cho thấy, hợp chất này vẫn được sử dụng rộng rãi trong các lớp phủ nhựa của bao bì thực phẩm kim loại. Những lớp phủ kín nước bóng mượt này giúp ngăn cản sự ăn mòn kim loại và giữ cho thực phẩm không bị dính vào hộp đựng.

Theo thống kê, hằng năm các nhà sản xuất trên thế giới đã sử dụng ít nhất 3,6 triệu tấn BPA 

Dựa trên những nghiên cứu trước đây, nhóm nhà nghiên cứu từ Viện trồng trọt cận nhiệt đới và Địa Trung Hải La Mayora (Tây Ban Nha) và Viện Khoa học Vật liệu Seville đã xem xét bã cà chua, chất thải nông nghiệp tiềm năng có thể thay thế BPA.

Bã cà chua bao gồm vỏ, hạt và cuống cà chua còn sót lại sau khi quả đã được chế biến. Thông thường, người ta đổ bã vào bãi rác, đốt cháy bã hoặc tốt nhất là ủ phân, đôi khi sử dụng trong thức ăn chăn nuôi, mặc dù nó không có nhiều giá trị dinh dưỡng.

Nhà nghiên cứu Alejandro Heredia làm việc với sơn mài chiết xuất từ cà chua trong phòng thí nghiệm La Mayora 

Trước hết, các nhà khoa học làm khô bã cà chua dưới ánh nắng mặt trời trong ba ngày, sau đó trong lò nướng ở nhiệt độ 60 ºC (140 ºF) trong 16 giờ, rồi nghiền nó thành bột. Bột được trộn với dung dịch natri hydroxit và đun nóng ở 100 ºC (212 ºF) trong 4 giờ. Qua nhiều lần lọc dung dịch để loại bỏ natri hydroxit, nhóm nghiên cứu thu được hợp chất sáp lipid và trộn vào dung dịch cồn etylic đã phun trên các mẫu nhôm, thép không thiếc và thép tráng thiếc. 

Khi lớp phun đã khô và các mẫu được nung nóng trong lò ở nhiệt độ 200 ºC (392 ºF) từ 10-60 phút, chúng ta có một lớp phủ sơn mài polyme hóa bảo vệ kim loại (đặc biệt là nhôm) rất hiệu quả. Lớp phủ giữ cho nhôm không bị oxy hóa ngay cả sau khi ngâm nước mặn trong 170 giờ. 

Lớp sơn mài cũng có tính kỵ nước cao (không thấm nước) và bám dính tốt vào kim loại.

Các nhà khoa học hiện có kế hoạch thử nghiệm lớp phủ trên mẫu hộp thực tế. Họ sẽ lấy và khử trùng nước sốt cà chua, cá ngừ, cũng như một số loại thực phẩm khác thường đựng trong hộp, cho vào hộp thiếc và kiểm tra hiện tượng xảy ra.

Thu Nga