Bước tiến y học: Natri selenit mở ra tiềm năng điều trị chứng sa sút trí tuệ

(SHTT) - Các nhà nghiên cứu đến từ Đại học Monash đã thử nghiệm natri selenit như phương pháp điều trị mới đầy hứa hẹn cho những bệnh nhân mắc chứng sa sút trí tuệ biến thể hành vi trước - chứng bệnh phổ biến thứ hai ở độ tuổi dưới 60.

bvFTD là một trong những loại bệnh sa sút trí tuệ thuộc nhóm sa sút trí tuệ thùy trán 

Bệnh sa sút trí tuệ biến thể hành vi phía trước (bvFTD) là một căn bệnh nguy hiểm tiến triển nhanh chóng, có thể xảy ra ở những người trẻ từ 35 tuổi trở lên. Các triệu chứng thường gặp bao gồm rối loạn hành vi, thay đổi nhân cách, gây khó khăn cho cả bệnh nhân và gia đình họ. 

Hiện nay chưa phương pháp điều trị hoặc chữa khỏi bvFTD. Căn bệnh vô phương cứu chữa này rút ngắn tuổi thọ của bệnh nhân. Hầu hết những người bị bvFTD sống từ 5 đến 7 năm kể từ khi chẩn đoán.

Phương pháp điều trị mới cho những bệnh nhân mắc chứng bvFTD giúp ngăn chặn sự phát sinh các vấn đề hành vi và làm chậm quá trình co rút não do bvFTD gây ra. Đây là thử nghiệm lâm sàng thứ hai cho thấy natri selenit có thể làm chậm quá trình suy giảm nhận thức và tổn thương thoái hóa thần kinh - những dấu hiệu nhận biết của nhiều chứng sa sút trí tuệ, bao gồm cả bệnh Alzheimer.

Thử nghiệm giai đoạn 1 được thực hiện tại Bệnh viện Hoàng gia Melbourne. Nơi đây là một trong số ít các cơ sở y tế trên toàn thế giới cho rằng, những bệnh nhân mắc chứng bvFTD trên 12 tháng có thể dung nạp natri selenit một cách an toàn. 

Tiến sĩ Lucy Vivash đến từ khoa Khoa học Thần kinh của Đại học Monash, Australia vừa công bố kết quả thử nghiệm trên tạp chí Bệnh Alzheimer và Sa sút trí tuệ: Nghiên cứu Tịnh tiến và Can thiệp Lâm sàng. Theo đó, trong thời gian thử nghiệm, phần lớn bệnh nhân sử dụng natri selenit không có thay đổi về các triệu chứng nhận thức hoặc hành vi và tỷ lệ teo não.

Trong gần một nửa số trường hợp mắc bệnh bvFTD, sự tích tụ của protein Tau đã gây tổn thương các tế bào thần kinh trong não. 

 Protein Tau trong những noron hoạt động bình thường sẽ được não bộ dọn sạch sẽ. Tuy nhiên, ở những bệnh nhân Alzheimer, Tau dính vào nhau thành một đám rối và lưu lại ở não bộ

Protein này trở thành mục tiêu nghiên cứu chính trong việc phòng ngừa và điều trị bệnh Alzheimer, cũng như các chứng sa sút trí tuệ khác, như một cách để đảo ngược sự thoái hóa thần kinh do sự tích tụ tau này gây ra.

Theo Tiến sĩ Vivash, natri selenite điều hòa một loại enzyme trong não bộ có tác dụng phân hủy Tau một cách hiệu quả. Bà giải thích thêm: “Chúng tôi từng chỉ ra trong thử nghiệm ở giai đoạn 2 rằng, natri selenit được cung cấp cho bệnh nhân mắc bệnh Alzheimer từ mức độ nhẹ đến trung bình dẫn đến thoái hóa thần kinh nhẹ hơn so với những người không mắc bệnh”. 

Điều quan trọng là những bệnh nhân trong thử nghiệm có hàm lượng selen (sản phẩm phân hủy của natri selenit) trong máu cao hơn ít bị suy giảm nhận thức hơn.

Nhóm nghiên cứu hiện đang mở rộng quy mô nghiên cứu tại nhiều bệnh viện trên khắp Australia và New Zealand, để kiểm tra liệu loại thuốc này có thực sự mang lại lợi ích cho bệnh nhân bvFTD hay không.

Thu Nga