Các nhà khoa học vừa tìm ra một loại thuốc uống có khả năng biến máu người trở thành độc tố đối với muỗi và thậm chí có khả năng giết chết muỗi. Đây được xem là một phát minh đột phá trong phòng tránh sốt rét, căn bệnh mỗi năm cướp đi sinh mạng khoảng nửa triệu người trên thế giới.
Vòng đời của ký sinh trùng sốt rét gồm hai giai đoạn: ở người và ở vật chủ là muỗi. Ký sinh trùng được truyền vào máu người khi bị muỗi đốt; trong cơ thể người, nó bắt đầu trưởng thành, sinh sôi nảy nở và tiếp tục chuyển qua con muỗi khác để lây truyền cho nhiều người.
Một nghiên cứu thực hiện bởi đội ngũ thuộc trường Đại học Bang Colorado chỉ ra rằng dùng thuốc Ivermectin cho cả người lớn lẫn trẻ nhỏ giúp ngăn chặn sự lan rộng của bệnh sốt rét mà không kéo theo phản ứng phụ nào. Họ kết luận rằng phương pháp mới trong cách kết hợp thuốc để đối phó với nhiễm bệnh có thể làm giảm khả năng kháng bệnh của muỗi.
“Ivermectin giúp giảm các trường hợp mắc bệnh sốt rét bằng cách làm cho máu người giết chết được con muỗi nào đốt họ, nhờ đó có thể giảm được tình trạng lây nhiễm qua người khác”, tiến sĩ Brian Foy - tác giả bài nghiên cứu được đăng trên The Lancet - cho biết.
Ivermectin đã được sử dụng để diệt trừ ký sinh trùng gây ra bệnh mù lòa đường sông và bệnh ghẻ, nhưng hiệu quả của nó đối với việc ngăn chặn lây bệnh sốt rét đã chưa được nghiên cứu trên diện rộng.
Trong cuộc nghiên cứu kéo dài 18 tuần, các nhà nghiên cứu đã thử nghiệm trên 2.700 người, bao gồm 590 trẻ em trong tám ngôi làng. Họ được chia làm hai nhóm, chỉ một nhóm được nhận một liều Ivermectin ba tuần một lần. Các y tá thường xuyên chăm nom hai nhóm đối tượng thử thuốc, xác nhận sự hiện diện của sốt rét bằng cách thử máu. Số liệu cho thấy số trẻ em không mắc sốt rét trong nhóm được tiêm Ivermectin nhiều gấp đôi nhóm còn lại.
Nếu kết quả nghiên cứu này đồng nhất với các nghiên cứu diện rộng hơn, điều này cho thấy công dụng đặc biệt của thuốc Ivermectin có thể giúp giảm số ca bệnh sốt rét và kiểm soát số lượng loài muỗi.
Ngoài ra, các nhà khoa học đã nhốt muỗi vào lồng cùng một lượng máu lấy từ những tình nguyện viên đã uống Ivermectin. Kết quả cũng cho thấy 97% số muỗi đã chết trong vòng hai tuần sau khi hút số máu thử nghiệm này.
Theo tạp chí y học danh tiếng Lancet Infectious Diseases, Ivermectin thuộc nhóm antihelmintics. Đây là nhóm những loại thuốc hoạt động theo phương thức làm tê liệt và sau đó tiêu diệt vật ký sinh.
Các nhà khoa học hy vọng rằng loại thuốc mới này sẽ giúp châu Phi, đặc biệt các quốc gia khu vực phía Nam sa mạc Sahara, đẩy lùi bệnh sốt rét vì đây chính là nơi chiếm tới 90% bệnh nhân sốt rét và 92% ca tử vong do bệnh này trên toàn thế giới.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), các căn bệnh lan truyền từ muỗi hằng năm khiến khoảng 750.000 người chết trên toàn thế giới, trong đó đa số là trẻ em. Trong số này, khoảng 430.000 người tử vong vì những triệu chứng liên quan đến sốt rét.
Minh Hà