Thác Mây hay còn gọi với cái tên mĩ miều "Thác chín bậc tình yêu” là một kiệt tác của tạo hoá ban tặng, nằm ở phía Tây Bắc tỉnh Thanh Hoá, cách trung tâm thành phố khoảng 100 km. Từ đường mòn Hồ Chí Minh vào khoảng 10 km đường ô tô uốn mình theo dòng suối, du khách được chào đón bởi cái tình của người bản địa, thưởng ngoạn vẻ đẹp của cảnh núi rừng thôn Đăng Thượng, Thạch Lâm. Thác Mây đẹp bốn mùa, mỗi mùa một vẻ nhưng có lẽ đẹp nhất là vào mùa hạ, mùa xuân. Lúc này cảnh núi rừng đang đâm chồi nảy lộc, muôn hoa đang khoe sắc. Về Thác Mây thời điểm này, du khách được thưởng ngoạn, đắm mình với cảnh đẹp núi rừng, hoà mình với thiên nhiên đang khoe sắc. Cảnh đẹp Thác Mây thời điểm này được ví như vẻ đẹp của cô gái mười tám đôi mươi, tinh khôi, mãnh liệt của tuổi xuân thì.
Nằm giữa cánh rừng nguyên sinh của đại ngàn Tây Bắc, nằm trong vùng đệm của Vườn quốc gia Cúc Phương, chính vì vậy Thác Mây được bảo vệ nghiêm ngặt, giữ nguyên vẹn vẻ đẹp hùng vĩ của núi rừng. Nhìn từ trên cao, Thác Mây chẳng khác gì một dải lụa trắng với nền xanh của núi rừng như chốn bồng lai tiên cảnh. Vẻ đẹp được kết hợp giữa những phiến đá màu vàng óng, được tô vẽ lên bởi màu xanh ngọc bích của dòng nước ngày đêm chảy tung bọt trắng xoá, hoà cùng màu xanh của núi rừng.
Thách Mây gắn liền với câu chuyện về 9 nàng tiên. Tương truyền rằng một ngày nọ có 9 nàng tiên bay ngang qua, nhìn thấy cảnh Thác Mây đẹp hút hồn, 9 nàng tiên dừng chân xuống tắm. Mải mê trước cảnh đẹp, các nàng tiên quên cả thời gian bay về trời. Khi có lệnh của Ngọc Hoàng gọi về cung, 9 nàng vội vã bay về, để lại 9 dấu chân tạo nên thác có 9 bậc nối liền từ cao xuống thấp. Theo người dân kể lại, những đôi lứa yêu nhau cùng đi tắm thác, hoà mình cùng thiên nhiên, đắm mình trong hồ nước trong xanh mát lạnh thì tình yêu trở nên đằm thắm mặn nồng, sớm nên vợ thành chồng. Chính vì vậy Thác Mây còn có tên gọi “Thác chín bậc tình yêu”.
Thác Mây được coi là món quà vô giá mà thiên nhiên ban tặng cho xã nghèo Thạch Lâm. Đây là cơ hội vàng để Thạch Lâm phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, một hình thức du lịch đang rất phát triển và được nhiều du khách ưa thích trong những năm gần đây. Để phát huy thế mạnh vốn có, với tầm nhìn chiến lược, được sự quan tâm của các cấp chính quyền cấp trên, Đảng uỷ, Chính quyền, nhân dân xã Thạch Lâm quyết tâm xây dựng Thác Mây trở thành một điểm để lý tưởng, đáng nhớ khi đến Xứ Thanh giải nhiệt nắng hè.
Trong những năm gần đây, lượng khách du lịch đổ về Thác Mây rất lớn, ngày càng khẳng định Thác Mây là điểm đến lý tưởng, thu hút hàng vạn du khách trong và ngoài nước đến vui chơi nghỉ dưỡng, trải nghiệm nét đẹp văn hoá, ẩm thực của đồng bào dân tộc Mường Đăng Thượng, Thạch Lâm.
Để phát huy thế mạnh vốn có, Đảng uỷ, ủy ban, các ngành, các cấp chính quyền, nhân dân xã Thạch Lâm tiếp tục công tác tuyên truyền, quảng bá, công tác bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường, đẩy mạnh công tác quản lý, chỉnh trang khuôn viên, sắp xếp nhà hàng, lán trại một cánh khoa học, thẩm mỹ, an toàn để phục vụ du khách, tăng cường lực lượng an ninhh thường xuyên tuần tra đảm bảo an ninh trật tự, an toàn cho du khách vui chơi nghỉ dưỡng khi đến với Thác Mây.
Đặc biệt, để du lịch Thác Mây phát triển xứng tầm với tiềm năng vốn có, xã Thạch Lâm tổ chức ngày hội văn hoá, thể thao, du lịch Thác Mây lần thứ 2 năm 2023 từ ngày 23 đến ngày 26/4 tại sân vận động thôn Đăng Thượng, tổ chức liên hoan văn nghệ vào ngày 23/4. Từ ngày 23/4 đến hết ngày 26/4, tổ chức thi đấu một số môn thể thao và trò chơi dân gian như kéo co, đẩy gậy, đánh mảng, ném còn, bịt mắt bắt vịt, chơi đu, bóng chuyền năm… Trong lễ hội còn trưng bày các sản phẩm tiêu biểu về nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp của địa phương. Đây là cơ hội để quảng bá, giới thiệu những thế mạnh sản phẩm nông, lâm, tiểu thủ công nghiệp, những giá trị văn hoá, văn nghệ, ẩm thực, đặc sắc của địa phương với khách du lịch trong và ngoài nước. Đây cũng là cơ hội để các đơn vị giao lưu, học tập, trao đổi kinh nghiệm trong lao động sản xuất, cũng như cách làm du lịch để Thác Mây phát triển xứng tầm với tiềm năng vốn có.
Ông Phan Văn Mạnh, Chủ tịch UBND xã Thạch Lâm chia sẻ: Thác Mây là món quà của tạo hoá ban tặng cho Thạch Lâm. Trong những năm gần đây, lượng du khách đổ về du lịch rất lớn, đặc biệt trong những ngày hè, dịp lễ, tết. Đây là tín hiệu đáng mừng. Tuy nhiên để phát triển du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng Thác Mây - Đăng Thượng xứng tầm với tiềm năng vốn có, hướng đến du lịch 4 mùa cần phải có sự đầu tư, quy hoạch một cách bài bản về cơ sở hạ tầng đường giao thông, bến bãi, khu vui chơi, khu nghỉ dưỡng… Đồng thời cần gìn giữ và phát huy những giá trị văn hoá truyền thống của dân tộc, khơi dậy bảo vệ phát huy kiến trúc nhà sàn cổ, các giá trị văn hoá truyền thống về ẩm thực, văn hoá văn nghệ dân gian, văn hoá ăn mặc… phát triền nền kinh tế hàng hoá, các sản phẩm nông lâm, tiểu thủ công nghiệp hướng đến sản phẩm hàng hoá phục vụ du lịch, xây dựng văn hoá du lịch, tư duy du lịch cho mỗi người dân, mỗi nhà đều trở thành nơi vui chơi nghỉ dưỡng sẵn sàng phục vụ du khách gần xa. Có vậy Thác Mây mới trở thành một điểm đến lý tưởng, không thể quên, một nơi đáng nhớ khi du khách về với Xứ Thanh.
Nguyễn Khang