Tại Đại hội, ông Lê Quốc Minh - Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam - cho rằng nhiều cơ quan báo chí chưa hiểu rõ thế nào là chuyển đổi số; cho rằng đầu tư về trang thiết bị, phần mềm, công nghệ là đã đi trên con đường chuyển đổi số; nhưng thực ra không phải vậy.
Góp ý vào cách thức chuyển đổi số, theo ông Minh, cách tốt nhất là đầu tư có chọn lọc vào những người có khả năng thích nghi cao nhất, ham học hỏi và linh hoạt. Nhưng trước tiên sự thay đổi phải đến từ cấp cao nhất trong ban biên tập, tòa soạn. Tiếp theo là phải hiểu biết rõ về dữ liệu. Việc có những lãnh đạo am hiểu công nghệ là lợi thế rất lớn để từ đó đưa ra được quyết sách xây dựng năng lực cho đội ngũ nhân viên của tương lai, tạo điều kiện để nhân viên làm việc theo cách thức mới, tăng cường sử dụng các công cụ digital.
Nhà báo Nguyễn Ngọc Toàn, Tổng biên tập báo Thanh niên cũng khẳng định bối cảnh hiện nay cho thấy báo chí muốn phát triển, thay đổi phải là trên nền tảng số, chuyển đổi số. Nhưng để làm được, người đứng đầu cơ quan báo chí cần thay đổi về tư duy, cách làm, cần phải nhận thức, tư duy lại.
Mô hình kinh doanh, chiến lược phát triển nội dung cũng phải xác định lại, phương thức phát triển công nghệ cũng phải phù hợp, bởi nếu lạc hậu là sẽ thua.
Bởi chuyển đổi số báo chí trước hết là phải đầu tư về công nghệ và đây không phải là cuộc chơi của "nhà nghèo," phải dám đầu tư thì mới phát triển được. Nội dung cũng cần chuyển đổi một cách quyết liệt, nên việc đầu tư về con người là quan trọng nhất, bởi con người biết làm công nghệ, biết phát triển nội dung, biết định hướng bạn đọc...
Theo ông Nguyễn Ngọc Toàn, từ làm báo truyền thống sang môi trường chuyển đổi số là cả một quá trình và báo Thanh niên phải bước đi từng bước. Cái gì lỗi thời, không hiệu quả phải điều chỉnh và thay đổi cách làm ngay.
Tại diễn đàn, một số nhà báo cũng cho rằng, muốn chuyển đổi số thành công cần giải quyết vấn đề bảo vệ bản quyền riêng của các cơ quan báo chí; vai trò quản lý của Nhà nước trong chuyển đổi số với các cơ quan báo chí…
Phát biểu chỉ đạo tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Phạm Anh Tuấn cho rằng quá trình chuyển đổi số của báo chí đang chậm hơn xu thế chung. Do đó, muốn chuyển đổi số thì các cơ quan báo chí cần phải thay đổi từ quy trình cung cấp dịch vụ đến con người.
Hiện vẫn còn tình trạng báo chí ngại thay đổi trong xu hướng chuyển đổi số. Khi chuyển đổi số không phải thay đổi quy trình, bộ máy mà thay đổi từ con người, nếu con người không thay đổi thì việc chuyển đổi sẽ không hiệu quả.
Theo Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, trong định hướng chuyển đổi số tại các cơ quan báo chí có 2 mảng việc cần thực hiện ngay. Đó là quản trị nội bộ, các vấn đề về tài chính trong báo chí và vấn đề quản lý, sản xuất và lưu trữ nội dung. Việc này cần một nguồn kinh phí đầu tư rất lớn.
Để giải quyết những khó khăn này cho các cơ quan báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông đang có chủ trương xây dựng các nền tảng lớn bảo đảm độc lập chủ quyền trên không gian mạng.
Với vai trò dẫn dắt chuyển đổi số, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ giúp tư vấn, đưa ra các nền tảng dùng chung, xác định về khoảng giá, tránh tình trạng cùng một nền tảng nhưng kinh phí đầu tư lại chênh lệch quá lớn giữa các đơn vị. Với các cơ quan báo chí chủ lực, mỗi cơ quan sẽ xây dụng một nền tảng dùng chung, các cơ quan khác có thể cùng sử dụng và trả phí. Bên cạnh đó, Bộ cũng khuyến khích các báo, đài lớn có đủ nguồn lực tự đầu tư để xây dựng, phát triển nền tảng riêng.
Đối với các cơ quan báo chí vừa và nhỏ, bên cạnh việc kết nối với các nền tảng của các cơ quan báo chí chủ lực, Bộ Thông tin và truyền thông cũng dự kiến đề xuất xây dựng nền tảng riêng cho nhóm này để chủ động vận hành…
Minh Thư