Cơ quan bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và sức khỏe con người Liên bang Nga cho biết, loại vaccine mới được Viện Nghiên cứu sinh vật truyền bệnh Siberia phát triển và đã hoàn thành các thử nghiệm trên người giai đoạn đầu vào tuần trước.
Trước đó vào 8 năm nay, Nga đã khiến thế giới xôn xao khi trở thành quốc gia đăng ký loại vaccine phòng COVID-19 đầu tiên trên thế giới. Vaccine Sputnik-V do Viện Gamaleya Moscow phát triển, đang được thử nghiệm giai đoạn cuối với sự tham gia của ít nhất 40.000 tình nguyện viên.
Mới đây, ngày 22/9, người đứng đầu Quỹ Đầu tư Trực tiếp (RDIF) - quỹ nhà nước phát triển vaccine Covid-19 của Nga, ông Kirill Dmitriev, khẳng định các nhà phát triển vaccine của nước này sẽ gánh một phần trách nhiệm pháp lý nếu vaccine có vấn đề, thay vì để khách hàng chịu toàn bộ nguy cơ.
Tuyên bố này đồng nghĩa với việc tất cả đơn vị phát triển vaccine của Nga sẽ phải chịu một phần chi phí nếu quốc gia mua sản phẩm yêu cầu bồi thường, trong trường hợp phát hiện tác dụng phụ không mong muốn. Đây là rủi ro mà các nhà sản xuất vaccine thường né tránh bằng cách yêu cầu được bảo vệ hoàn toàn khỏi trách nhiệm pháp lý đối với nước đối tác.
Các nhà phát triển vaccine trên khắp thế giới đang rút ngắn quá trình phát triển vốn kéo dài nhiều năm xuống còn vài tháng dưới áp lực của cuộc đua vaccine trên toàn cầu. Điều này làm gia tăng lo ngại về tác dụng phụ của vaccine, khiến vấn đề yêu cầu bồi thường trở thành điểm mấu chốt trong các cuộc đàm phán thỏa thuận cung ứng.
Cách tiếp cận của Nga về vấn đề này khác với nhiều nơi trên thế giới. Tại Mỹ, trách nhiệm đối với vaccine Covid-19 đã được chuyển hoàn toàn cho chính phủ. Điều này giúp bảo vệ các nhà phát triển vaccine vì việc tiêm chủng rộng rãi được coi là một lợi ích cho xã hội.
Nhà sản xuất dược phẩm AstraZeneca của Anh cũng được các quốc gia mà họ ký hợp đồng cung cấp quyền được bảo vệ khỏi bất kỳ yêu cầu trách nhiệm pháp lý nào nếu xảy ra sự cố.
Cuộc đua vắc xin toàn cầu đang nóng lên với hàng chục ứng cử viên tiềm năng đang được thử nghiệm trên người. Những người ủng hộ vaccine Sputnik-V của Nga coi trách nhiệm pháp lý là chiến trường quan trọng để nhắm đến việc chiếm thị phần toàn cầu.
Kirill Dmitriev, người đứng đầu Quỹ đầu tư trực tiếp Nga (RDIF), cho biết: “Nga tự tin vào vaccine của mình và đây là yếu tố khác biệt so với bất kỳ loại vaccine phương Tây nào”.
Bình luận của ông Dmitriev được đưa ra sau khi một số nhà khoa học bày tỏ lo ngại về tính an toàn và hiệu quả của Sputnik-V, được chính phủ Nga phê duyệt sử dụng trước khi hoàn thành các thử nghiệm quy mô lớn trên người.
Fábio Vilas-Boas, Giám đốc Sở Y tế bang Bahia của Brazil, nơi có kế hoạch mua 50 triệu liều vaccine của Nga, nói với Reuters rằng các rủi ro pháp lý sẽ do phía Nga gánh chịu. Cả hai bang Bahia và Paraná của Brazil đều có kế hoạch thử nghiệm vaccine Sputnik V trên 10.000 tình nguyện viên.
“Trong trường hợp xảy ra sự cố, người bị tổn hại hoàn toàn có thể nộp đơn kiện tập thể chống lại bất cứ hãng dược nào”, ông Vilas-Boas nói.
Sputnik-V được phát triển bởi Viện Nghiên cứu dịch tễ học và vi trùng học Gamaleya ở Moscow, một cơ quan nghiên cứu nhà nước. Nga đã đánh dấu uy tín khoa học của mình sau khi phê duyệt vaccine sử dụng trong nước trước khi bắt đầu thử nghiệm hàng loạt, trở thành quốc gia đầu tiên cấp phép cho vaccine ngừa Covid-19.
Nhiều người tham gia vào quá trình phát triển Sputnik-V, bao gồm cả ông Dmitriev, đã tiêm thử vaccine với hy vọng thuyết phục thế giới về độ an toàn và hiệu quả của sản phẩm. Dmitriev cho biết ông không lo ngại về các yêu cầu bồi thường chống lại RDIF. “Chúng tôi biết điều đó sẽ không xảy ra bởi vì vaccine rất an toàn. Chúng tôi tự tin vào kết quả lâu dài”, ông nói.
Các thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 hiện đang được tiến hành ở Nga, với ít nhất 40.000 tình nguyện viên tham gia. Kết quả ban đầu dự kiến công bố vào tháng 10 hoặc tháng 11. Tình nguyện viên trong thử nghiệm giai đoạn 3 không được trả lương, nhưng được nhận một bảo hiểm trị giá 26.430 USD trong trường hợp tử vong.
An An