Trên đồng muối Sa Huỳnh (Quảng Ngãi) mùa khô cuối tháng 4 nắng chan chứa. Với nhiều người cái nắng, cái nóng của miền Trung gắt mỗi khi vào vụ muối. Trong khi người dân bình thường vất vả để chống chọi tìm cách giải nhiệt, diêm dân thì vui mừng trong bụng vì muối sẽ nhanh đậu được mùa nhờ nắng hơn.
Vào vụ muối, trời mới tang tảng sáng, trên đồng muối Sa Huỳnh đã í ới tiếng gọi nhau, tiếng cười đùa của diêm dân, và cũng là lúc mà tiếng nổ bạch bạch đặc trưng như tiếng nổ gầm máy bay của loại xe này vang xa trên cánh đồng, báo hiệu ngày làm việc bắt đầu. chỉ cần nghe thấy tiếng loại xe này là người dân đã biết ngày làm việc đang vào lúc cao điểm nhất.
Hàng ngày, những diêm dân luôn gồng mình trên cánh đồng muối để mưu sinh. Họ bới ra đồng những bữa ăn vội vã, cốt chống đói cho công việc nặng nhọc. Người xách, người mang những gô cơm, chiếc bánh, vài ba quả chuối…ăn nhanh giữa cánh đồng nắng cháy để kịp tiến độ làm việc của mọi người.
Với nghề làm muối 3 giờ sáng họ đã phải thức dậy chuẩn bị đi làm. Đến buổi trưa là thời gian nghỉ ngơi thì các diêm dân vẫn tiếp tục công việc của mình cho đến mặt trời khuất bóng. Khổ trăm bề nhưng lương cũng không đáng bao nhiêu, nghề này chỉ cày cuốc vào những ngày nắng, đến ngày mưa phải làm thuê làm mướn việc khác để sống. Nhọc nhằn là thế nhưng vẫn có những con người đã bám trụ với nghề muối mấy chục năm nay.
Vào đầu giờ chiều, dưới cái nắng như đổ lửa, các diêm dân tỏa ra đồng muối, người cào, người gánh tất bật cho việc thu hoạch muối. Tận mắt nhìn thấy hình ảnh giữa cái nắng chang chang ở cánh đồng muối, đang nhỏ những giọt mồ hôi mặn chát, làm việc đến khi mặt trời khuất bóng, chúng tôi thấy thương cho những người dân nơi đây rất nhiều. Vất vả là thế, nhưng những diêm dân ở Sa Huỳnh suốt bao nhiêu năm nay vẫn bám đất trên những thửa ruộng muối để mưu sinh.
Dù trên cánh đồng muối dưới cái nắng gay gắt những ngày này, người diêm dân lúc nào cũng tươi tắn nở nụ cười trên môi. Hàng trăm năm qua, nghề muối đã gắn bó với người dân mảnh đất này. Cái nắng cái gió, vị mặn của muối, cuộc sống của họ đã bện chặt, đã ngấm vào máu thịt của những người dân nơi đây.
Nhìn những hạt muối trắng tinh khiết, mang hương vị mặn mòi của biển, ít ai có thể nghĩ rằng, để có được những hạt muối đó thì người diêm dân phải trải qua bao nỗi nhọc nhằn. Nhưng rồi họ vẫn cứ tiếp tục gắn bó với ruộng muối để đem lại cho cuộc đời càng thêm ý vị.
Tuy vẫn còn nhiều khó khăn, vất vả, nhưng người đàn ông này vẫn không có ý định chuyển sang làm những nghề khác. Đối với ông thì không thể làm sao quên được cái hương vị mặn của nước biển cũng như cái nắng chói chang của trời vì nó đã ngấm vào ông tự bao giờ. Trong nỗi vất vả của nghề, ông vẫn cười thật đẹp.
Trời chiều sắp chuyển cơn giông, một người đàn ông ra cào muối vội vã. Dù lắm gian truân nhưng công việc này đã nuôi sống biết bao con người ở mảnh đất này từ bao đời nay.
Dường như muối Sa Huỳnh đã chắt chiu cả những giọt mồ hôi của người lao động để cho thêm mặn mòi thì phải. Thế nên, muối bao giờ cũng mặn mòi vị biển và vị vất vả của con người.
Sa Huỳnh là một trong ba vùng sản xuất muối lớn nhất Việt Nam. Cánh đồng muối ở đây có diện tích 500 ha và hàng năm sản xuất hàng trăm ngàn tấn muối có chất lượng tốt. Vào thời gian từ cuối tháng 2 đầu tháng 3, cánh đồng muối Sa Huỳnh sản xuất khoảng 8.500 tấn muối đạt chất lượng, tiêu thụ khắp các thị trường miền Trung - Tây Nguyên.
Trương Đức Cần – Triều Phạm