Cố nhạc sĩ Văn Caonổi tiếng với hàng trăm ca khúc cách mạng hào hùng, thể hiện lòng yêu nước. Trong đó nổi bật nhất là "Tiến quân ca" - được sử dụng làm Quốc ca của nước ta và "Tiến về Hà Nội". Trong dịp kỷ niệm 69 năm kỷ niệm giải phóng Thủ đô, ca khúc "Tiến về Hà Nội" một lần nữa được vang lên khắp phố phường khiến hàng triệu người dân vô cùng xúc động.
Ít ai biết "Tiến về Hà Nội" của cố nhạc sĩ Văn Cao được viết vào năm 1949, 5 năm trước khi Hà Nội hoàn toàn được giải phóng. Thế nhưng từng lời ca lại vô cùng trùng khớp với bối cảnh giải phóng Thủ đô: “Trùng trùng quân đi như sóng/Lớp lớp đoàn quân tiến về/Chúng ta đi nghe vui lúc quân thù đầu hàng/Cờ ngày nào tung bay trên phố...”
Được biết ca khúc này được thai nghén khi Văn Cao đang ở Việt Bắc, tham dự buổi họp về tình hình chiến sự, chủ trương chuẩn bị tổng phản công và giới văn nghệ sĩ được giao nhiệm vụ sáng tác phục vụ cho kháng chiến. Nhạc sĩ Văn Cao, nhà văn Nguyễn Đình Thi và họa sĩ Tô Ngọc Vân được phân công về Khu 3 - "thủ phủ” của các văn nghệ sĩ trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp.
Với lời hứa viết một ca khúc về Hà Nội, nhạc sĩ Văn Cao đã sáng tác nên "Tiến về Hà Nội": “Trùng trùng quân đi như sóng. Lớp lớp đoàn quân tiến về...”. Chỉ hai tuần lễ sau đó tôi đã viết xong ca khúc Tiến về Hà Nội khi ấy là mùa xuân 1949. Bài hát Tiến về Hà Nội của tôi đã được anh Khuất Duy Tiến cho in vào tờ báo Thủ đô hồi ấy”, ông từng nói.
Với những ca từ hào hùng, lạc quan, "Tiến về Hà Nội" nhanh chóng trở thành ca khúc được yêu thích bậc nhất thời điểm đó, đem lại cho người nghe một hy vọng lớn lao về ngày hoàn toàn giải phóng.
Ngày 10/10/1954, Hà Nội được giải phóng và "Tiến về Hà Nội" vang lên trong ngày trọng đại này. Đến nay, chưa một ca khúc viết về ngày Giải phóng Thủ đô nào vượt qua được "Tiến về Hà Nội", một bản hùng ca đầy khí thế, oai hùng.
PV