WHO thông báo tại Geneva rằng họ đã đặc biệt khuyến cáo sử dụng nirmatrelvir và ritonavir, được bán dưới tên Paxlovid, cho những bệnh nhân COVID-19 mức độ nhẹ và trung bình có nguy cơ nhập viện cao nhất. Cơ quan y tế của Liên hợp quốc cho biết: Thuốc kháng virus đường uống được phát triển bởi Pfizer và là “lựa chọn điều trị tốt nhất cho những bệnh nhân có nguy cơ cao cho đến nay”. “Tuy nhiên, tình trạng sẵn có, thiếu minh bạch về giá trong các thỏa thuận song phương do nhà sản xuất thực hiện và yêu cầu kiểm tra nhanh chóng và chính xác trước khi sử dụng, đang biến loại thuốc này trở thành một thách thức lớn đối với các nước có thu nhập thấp và trung bình” – WHO lưu ý.
Khuyến cáo của WHO được đưa ra dựa trên đánh giá 2 thử nghiệm thuốc Paxlovid trên 3.100 bệnh nhân, cho thấy thuốc có khả năng giảm tỉ lệ nhập viện đến 85%. Đối với các bệnh nhân có nguy cơ cao, Paxlovid có thể giảm 84 trường hợp nhập viện trên mỗi 1.000 bệnh nhân.
"Những phương pháp điều trị này không thay thế cho việc tiêm ngừa. Chúng chỉ cung cấp cho chúng ta một lựa chọn điều trị khác cho những bệnh nhân có nguy cơ cao hơn", bà Janet Diaz, người đứng đầu về quản lý lâm sàng của WHO, nói. Những bệnh nhân có nguy cơ cao là những người mắc các bệnh mãn tính, suy giảm miễn dịch hoặc chưa được tiêm ngừa.
WHO cũng không khuyến cáo sử dụng Paxlovid cho những người có nguy cơ thấp vì lợi ích không cao. Đối với những trường hợp mắc bệnh nặng, WHO cho biết không có đủ dữ liệu để đưa ra khuyến nghị.
Tuy nhiên WHO bày tỏ lo ngại về sự hạn chế trong việc sử dụng thuốc điều trị COVID-19. "Thuốc chỉ có thể được sử dụng khi bệnh ở giai đoạn đầu", WHO cho biết. Điều đó có nghĩa là bệnh nhân phải được xét nghiệm nhanh chóng và được bác sĩ kê đơn thuốc, những điều có thể là trở ngại tại các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình.
Đối với Paxlovid, các bệnh nhân phải uống thuốc trong vòng 5 ngày kể từ sau khi xuất hiện triệu chứng và liệu trình kéo dài 5 ngày. Thuốc Remdesivir có thể sử dụng trong vòng 7 ngày sau khi xuất hiện triệu chứng.
Khuyến cáo áp dụng cho những người trên 18 tuổi, nhưng không áp dụng cho phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú.
Trước đó, Paxlovid cũng được đánh giá cao khi mang lại hy vọng cho những người bị hội chứng Covid-19 kéo dài. Hai bệnh nhân gặp các triệu chứng mệt mỏi mạn tính nhưng sau khi dùng Paxlovid, tình trạng này đã biến mất hoàn toàn và không còn cảm thấy suy nhược. Kết quả này dấy lên hy vọng cho các nhà nghiên cứu, song, nhiều người vẫn tỏ ra rất thận trọng khi đánh giá.
Liệu pháp kháng virus đường uống Paxlovid (gồm Nirmatrelvir và Ritonavir) được chỉ định để ngăn chặn SARS-CoV-2 nhân lên trong tế bào vật chủ của người. Ritonavir (thuốc kháng HIV) sẽ giúp Paxlovid tồn tại trong cơ thể với thời gian dài hơn. Thuốc chỉ định cho bệnh nhân Covid-19 có nguy cơ cao tiến triển thành bệnh nặng từ 12 tuổi trở lên.
Hà Mai