Theo Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng chống thiên tai, miền Bắc đang trải qua đợt không khí lạnh mạnh nhất trong 40 năm qua. Với mức nhiệt -1 độ C vào ngày 21/2, Mẫu Sơn (Lạng Sơn) ghi nhận nhiệt độ thấp kỷ lục so với cùng kỳ các năm.
Liên quan đến đợt rét lần này, trao đổi với phóng viên, ông Hoàng Phúc Lâm - Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia cho biết, nguyên nhân gây ra đợt rét lần này là do một đợt không khí lạnh rất mạnh tràn xuống nước ta vào đêm 18/2, sau đó liên tục được bổ sung trong ngày 19 và 20/2. Trên độ cao từ 3.000-5.000m, một rãnh thấp trong đới gió Tây lại dịch chuyển sang và gây ra những cơn mưa rào. Mưa kèm gió từ hai hình thế này khiến nền nhiệt ở miền Bắc sẽ giảm sâu, trở thành đợt rét nhất mùa Đông năm nay.
“Thông thường tháng 2 vẫn là 1 trong 3 tháng chính của mùa Đông ở miền Bắc nên xảy ra rét đậm rét hại là điều bình thường. Tuy nhiên, nền nhiệt của những ngày cuối tháng 2 năm nay thấp như vậy là điều khá hiếm gặp trong nhiều năm trở lại đây. Theo thống kê trong 40 năm qua, thời điểm cuối tháng 2 năm nay là 1 trong 6 năm có nền nhiệt độ trung bình thấp nhất”, ông Lâm nhấn mạnh.
Theo số liệu quan trắc ghi nhận được thì trong ngày 19/2, Bắc Bộ xuất hiện rét đậm, rét hại và sang đến ngày 20 và ngày 21/2 thì tình trạng rét hại xảy ra trên cả khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Nhiệt độ thấp nhất ở Bắc Bộ trong đợt này phổ biến 6-9 độ C, vùng núi 2-5 độ C, một số nơi vùng núi cao có mức nhiệt thấp hơn như Sa Pa (tỉnh Lào Cai) 1,8 độ C, Đồng Văn (tỉnh Hà Giang) 1,9 độ C, Mẫu Sơn (tỉnh Lạng Sơn) -1,0 độ C, cùng với đó là hiện tượng băng giá đã xuất hiện nhiều nơi ở các tỉnh vùng núi phía Bắc như Lào Cai, Lạng Sơn, Quảng Ninh…
Ở khu vực Bắc Trung Bộ, nhiệt độ thấp nhất cũng giảm xuống còn khoảng 8-11 độ C. Ngoài ra, ở khu vực từ Quảng Bình đến Thừa Thiên - Huế trong ngày 20 và ngày 21/2 cũng đã có sự giảm nhiệt mạnh, trời xuất hiện rét đậm.
Cũng theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, tình trạng rét hại còn duy trì ở miền Bắc đến hết ngày 24-25/2, sau đó nền nhiệt tăng dần.
Thống kê cho thấy từ tháng 12/2021 đến nửa đầu tháng 2, miền Bắc chịu ảnh hưởng của 9 đợt không khí lạnh, trong đó có 2 đợt có cường độ mạnh gây rét đậm, rét hại. Trong đợt rét xảy ra vào dịp Tết Nhâm Dần (29/1-8/2), nhiệt độ thấp nhất tại Mẫu Sơn là 1,8 độ C, Sa Pa (tỉnh Lào Cai) là 4,5 độ C.
Theo số liệu, từ đầu tháng 2 đến nay, miền Bắc có 20 ngày rét với nhiệt độ trung bình ngày dưới 18 độ C, nhiều hơn các tháng 2 khác trong vòng 10 năm trở lại đây. Bắc Bộ trải qua 15 ngày rét đậm, rét hại với nền nhiệt thấp hơn trung bình nhiều năm 1-2 độ C.
Tính đến chiều 22/2, rét đậm, rét hại đã làm chết hơn 1.800 con gia súc của người dân miền núi Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, trong đó có hơn 1.100 con trâu, 540 con bò và 205 gia súc khác. Những địa phương ghi nhận thiệt hại nặng nề trong đợt rét này là Lào Cai, Điện Biên, Lạng Sơn, Hòa Bình, Nghệ An.
Quỳnh Anh