Với chung mối quan tâm về tình trạng kháng sinh tồn lưu trong nước thải tạo mối nguy hại lớn cho con người, động vật và môi trường, hai nữ sinh tại trường Đại học Khoa học Tự nhiên, bao gồm Vũ Thị Ngần và Trương Thị Thùy Trang, đã cùng nhau nghiên cứu và phát triển ra giải pháp hiệu quả giúp loại bỏ kháng sinh có trong nước thải bằng phương pháp hấp thụ với chi phí thấp.
"Đây là phương pháp phù hợp với các nước đang phát triển như Việt Nam bởi chi phí thấp và hiệu quả cao", Ngần cho biết.
Ngần và Trang hướng tới việc tạo ra một bề mặt có khả năng hấp thụ hai loại kháng sinh có hàm lượng dư thừa cao trong nước thải là CFX (Ciprofloxacin) và CEF (Cefixim) từ vật liệu nanosilica (chiết xuất từ vỏ trấu) và protein (chiết xuất từ hạt chùm ngây).
Chia sẻ về việc lựa chọn vỏ trấu và chùm ngây, Trang cho biết, phụ phẩm nông nghiệp này có chứa hàm lượng nanosilica rất cao, còn hạt chùm ngây là một loài thực vật rẻ, phổ biến, có chứa hàm lượng protein cao, dễ tách chiết.
Trải qua gần 2 năm nghiên cứu, làm thí nghiệm, nhóm đã chế tạo thành công nanosilica từ vỏ trấu và protein từ hạt chùm ngây. Đây là hai thành phần quan trọng để tạo nên bề mặt hấp phụ dư lượng kháng sinh trong nước thải.
Thử nghiệm vật liệu vào thực tế, sau ba lần lặp lại nhóm nghiên cứu cho biết, kết quả xử lý dư lượng kháng sinh đạt trên 80% đối với kháng sinh CEF và trên 73% đối với kháng CFX. Thử nghiệm xử lý kháng sinh có trong mẫu nước thải tại bệnh viện, hiệu suất đạt 70%.
Nhóm dự định làm thêm về vật liệu nanosilica bên ngoài bọc kẽm giúp hấp phụ thêm nhiều chất khác.
Hai nữ sinh hy vọng đây sẽ là giải pháp tiết kiệm, đơn giản để áp dụng trong quy mô công nghiệp. Thực tế cho thấy có nhiều doanh nghiệp không xây dựng hệ thống xử lý nước thải do tốn kém chi phí. Việc tận dụng được phụ phẩm nông nghiệp giá rẻ vào xử lý nước thải công nghiệp vừa giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và bảo vệ nguồn nước.
Với giá trị ứng dụng cao, đề tài nghiên cứu của Vũ Thị Ngần và Trương Thị Thùy Trang đã được công bố trên tạp chí quốc tế và giành được giải nhất nghiên cứu khoa học cấp trường. Giải pháp hữu ích này cũng giúp đôi bạn cùng tiến giành giải khuyến khích nghiên cứu khoa học cấp Bộ và giải nhì cuộc thi "Nâng cao nhận thức về hóa học xanh trong sinh viên" năm 2021.
Linh An