“Đổi mới doanh nghiệp nhà nước và phát triển kinh tế tư nhân”

(SHTT) - Đến nay, có khoảng 60 vạn doanh nghiệp tư nhân và mấy triệu hộ kinh doanh cá thể phi nông nghiệp đã có đóng góp quan trọng vào công cuộc phát triển kinh tế, đang còn ẩn dấu nhiều tiềm năng lớn.

 Toàn cảnh hội thảo "Đổi mới doanh nghiệp nhà nước và Phát triển kinh tế tư nhân".

Chiều 30/5, tại Hà Nội, Ban Kinh tế Trung ương, Trung tâm Thông tin kinh tế phối hợp với Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh tổ chức Hội thảo “Đổi mới doanh nghiệp nhà nước và phát triển kinh tế tư nhân”.

Hội thảo đã đánh giá về cơ cấu lại, đổi mới và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước, năm 2001, tại Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá IX, Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành Nghị quyết số 05-NQ/TW “Về tiếp tục sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước”. 

Tại hội thảo, TS. Phạm Minh Điển, Phó Vụ trưởng Vụ Kinh tế Tổng hợp - Ban Kinh tế Trung ương, khẳng định, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách, biện pháp quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế, trong đó chú trọng vấn đề cơ cấu lại, đổi mới, nâng cao hiệu quả DNNN và về khuyến khích, tạo điều kiện để KTTN phát triển.

Từ chỗ cả nước có hơn 12.000 DN 100% vốn nhà nước, đến năm 2001 giảm xuống còn 5.655 DN 100% vốn nhà nước, và đến thời điểm tháng 10- 2016 chỉ còn 718 DN 100% vốn nhà nước. Tuy nhiên, đến nay DNNN vẫn chưa thực hiện tốt vai trò là lực lượng nòng cốt, tạo động lực phát triển nền kinh tế. Nhìn chung, hiệu quả kinh doanh và đóng góp của phần lớn DNNN còn thấp, chưa tương xứng với nguồn lực Nhà nước đầu tư. Nhiều DNNN làm ăn thua lỗ, thất thoát, tham nhũng, lãng phí...

TS. Phạm Minh Điển nhấn mạnh: KTTN ngày càng đóng góp lớn hơn trong nền kinh tế, tăng thu ngân sách nhà nước (tỷ trọng trong GDP của khu vực KTTN, bao gồm cả kinh tế cá thể, duy trì khoảng 39 - 40%), tạo việc làm, bảo đảm an sinh xã hội. Đội ngũ doanh nhân ngày càng lớn mạnh, số lượng doanh nghiệp tư nhân tăng nhanh với nhiều loại hình đa dạng; phong trào khởi nghiệp được đẩy mạnh.

Đến nay, có khoảng 60 vạn doanh nghiệp tư nhân và mấy triệu hộ kinh doanh cá thể phi nông nghiệp đã có đóng góp quan trọng vào công cuộc phát triển kinh tế, đang còn ẩn dấu nhiều tiềm năng lớn.

Giai đoạn 2006 – 2015, kinh tế tư nhân đóng góp hơn 40% GDP; 30% tổng giá trị công nghiệp; khoảng 80% tổng mức lưu chuyển hàng hóa bán lẻ và dịch vụ; 35% tổng vốn đầu tư pháp triển; thu hút 51% lực lượng lao động của cả nước và tạo ra khoảng 1,2 triệu việc làm cho người lao động mỗi năm.

Song, năng lực nội tại của KTTN nhìn chung còn thấp; trình độ công nghệ thấp và chậm đổi mới; trình độ quản trị, năng lực tài chính, năng suất lao động, hiệu quả kinh doanh, chất lượng sản phẩm và sức cạnh tranh còn yếu. Khả năng liên kết với các thành phần kinh tế khác và tham gia chuỗi giá trị trong nước, khu vực và toàn cầu còn nhiều hạn chế. Tình trạng gian lận thương mại, cạnh tranh không lành mạnh, gây ô nhiễm môi trường, không bảo đảm vệ sinh, an toàn thực phẩm... còn diễn biến phức tạp...

PGS. TS Hồ Sỹ Hùng, Cục trưởng Cục phát triển Doanh nghiệp (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) thì cho rằng, điểm nổi trội của kinh tế tư nhân trong nhiều năm qua chủ yếu là giải quyết việc làm, góp phần chuyển đổi cơ cấu kinh tế.

Tuy nhiên đóng góp về GDP, vốn đầu tư toàn xã hội, tỷ suất lợi nhuận… khu vực kinh tế tư nhân nhiều năm qua tương đối thấp, chưa có sự chuyển biến.

Về nguyên nhân, PGS.TS Hồ Sỹ Hùng cho rằng do quy mô doanh nghiệp chủ yếu là nhỏ và vừa, không có sự cải thiện qua nhiều năm, đầu tư vào công nghệ thấp nên tài sản cố định bình quân khoảng 7 - 8 tỷ đồng/doanh nghiệp.

PV (t/h)