Tin tức từ Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan), trong quý III - 2023, lực lượng kiểm soát hải quan đã phát hiện các vụ việc vi phạm liên quan đến khai báo hải quan, thủ tục kiểm tra, giám sát hải quan nhằm buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng cấm, ma túy, động vật hoang dã, tiền tệ qua biên giới. Nhập khẩu hàng hóa không đáp ứng điều kiện tiêu chuẩn, quy chuẩn, trong đó nổi lên một số mặt hàng trọng điểm với phương thức thủ đoạn tinh vi.
Đáng chú ý, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới tăng đột biến ở tuyến hàng không về cả số vụ và trị giá hàng hóa vi phạm so với cùng kỳ năm 2022.
Cụ thể: Trong quý III/2023, toàn ngành đã phát hiện, bắt giữ, xử lý 1.069 vụ vi phạm qua tuyến hàng không, tổng trị giá tang vật vi phạm hơn 802,3 tỷ đồng, tăng 856 vụ và tăng hơn 759 tỷ đồng trị giá hàng vi phạm so với cùng kỳ năm ngoái. Theo thống kê, tỷ lệ số vụ bắt giữ qua tuyến hàng không chiếm hơn 22% trong tổng số vụ vi phạm do toàn ngành Hải quan phát hiện trong quý III/2023, trong khi con số này của cùng kỳ năm ngoái chỉ là 4,5%.
Đáng chú ý, hoạt động vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới tập trung chủ yếu qua tuyến đường hàng không, đường bộ ở các tỉnh phía Nam. Quá trình kiểm soát hành lý của hành khách xuất nhập cảnh, cơ quan Hải quan thường xuyên phát hiện việc hành khách xuất, nhập cảnh mang tiền, ngoại tệ vượt định mức nhưng không khai báo hải quan.
Trong khi đó, trên tuyến đường bộ, đường sắt giảm về số lượng vụ việc bắt giữ và xử lý nhưng tăng về trị giá hàng vi phạm. Địa bàn bàn tập trung ở các khu vực giáp biên giới Trung Quốc, Lào và Campuchia; hàng hoá vận chuyển trái phép qua biên giới chủ yếu là pháo nổ, thuốc lá điếu, đường kính, hàng bách hoá...
Trong quý 3 có 2.535 vụ, tổng trị giá hàng vi phạm gần 1.150 tỷ đồng được phát hiện qua tuyến đường bộ, đường sắt, giảm 466 vụ so với cùng kỳ năm 2022, nhưng trị giá hàng vi phạm tăng 710 tỷ đồng.
Đặc biệt, hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại tại tuyến đường bộ nổi lên hiện tượng doanh nghiệp lợi dụng việc khai sai tên hàng, mã HS đối với hàng hoá là nguyên liệu may mặc (vải sợi, sợi,...), nguyên liệu sản xuất thuốc, mặt hàng sữa tươi (thành phần có đường và không đường) để trốn thuế...
Một điểm đáng chú ý khác là, hoạt động mua bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy qua biên giới vẫn diễn biến hết sức phức tạp, có chiều hướng gia tăng ở tuyến hàng không, chuyển phát nhanh, tuyến biên giới đường bộ, tuyến biển cả số vụ việc, số lượng tang vật vi phạm.
Tại tuyến hàng không tập trung chủ yếu qua cảng hàng không quốc tế: Nội Bài, Tân Sơn Nhất, Đà Nẵng với nguồn cung từ các nước châu Âu, châu Mỹ. Trong đó có sự chuyển dịch từ sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất ra sân bay quốc tế Nội Bài sau đó vận chuyển bằng đường bộ, đường sắt vào phía Nam với các loại ma túy tổng hợp, các loại tân dược có chứa chất gây nghiện, hướng thần, cần sa...
Hà Vân