Những chiêu thức như “quân xanh, quân đỏ”, "quây thầu", thậm chí “cài cắm” trong hồ sơ mời thầu... vẫn đang liên tục diễn ra.
Một trong những chiêu thức phổ biến là hồ sơ mời thầu (HSMT) đưa ra các tiêu chí quá cao, không cần thiết đối với quy mô và đặc điểm của gói thầu đang xét, gây khó khăn, hạn chế nhà thầu muốn tham dự thầu. Tại nội dung này, thông thường bên mời thầu (BMT) tự đặt ra các yêu cầu “phụ” nhưng lại mang tính quyết định khả năng dự thầu của đông đảo nhà thầu như: quá nhiều bằng cấp, chứng chỉ của nhân sự; quá nhiều chứng chỉ chất lượng dành cho nhà thầu. Thậm chí, nhiều BMT tự ý yêu cầu các “giấy phép con” trong đấu thầu như: giấy phép bán hàng, giấy phép hành nghề, giấy xác nhận đối tác, giấy xác nhận bãi đổ thải, xác nhận khảo sát hiện trường của chủ đầu tư.
Lạm dụng các yêu cầu về nhân sự
Cụ thể mới đây Gói thầu số 1: Thi công xây lắp thuộc dự án Cải tạo, sửa chữa, nâng cấp Bệnh viện đa khoa huyện Kim Sơn (giai đoạn II) tỉnh Ninh Bình cũng đang gây ra nhiều tranh cãi.
Gói thầu này được mời thầu từ ngày 20/08/2021 đến 17h ngày 30/8/2021 do Sở Y tế tỉnh Ninh Bình làm chủ đầu tư. Gói thầu được đấu thầu qua mạng với hình thức 1 giai đoạn 2 túi hồ sơ, có giá dự toán được duyệt là 10,3 tỷ đồng. và đang bị tố “lạm dụng” các yêu cầu về nhân sự.
Theo biên bản mở thầu, gói thầu gồm có 4 nhà thầu tham dự là: Công ty Poliland, Công ty TNHH đầu tư xây dựng và thương mại dịch vụ Tuấn Hùng, Công ty Cổ phần Tập đoàn Tân Thành Đô INCOLAND, Liên danh nhà thầu Công ty TNHH Ngọc Khánh và Công ty TNHH Thế Sơn.
Điều gây tranh cãi đó là E-HSMT mời tới 8 kỹ sư cho gói thầu. Trong đó gồm: 03 kỹ sư công trình xây dựng; 01 kỹ sư điện; 01 kỹ sư cấp thoát nước; 01 kỹ sư trắc địa; 01 kỹ sư kinh tế xây dựng và 01 đại học trở lên có chứng chỉ hoặc chứng nhận huấn luyện an toàn lao động – vệ sinh môi trường còn hiệu lực, tất cả các nhân sự phải tham gia ít nhất 01 công trình dân dụng cấp III trở lên và có xác nhận của chủ đầu tư.
Đây là lý do khiến E-HSMT bị các nhà thầu tố lạm dụng các yêu cầu về nhân sự dù mới chỉ trong quá trình đánh giá hồ sơ đề xuất kỹ thuật.
Trước những tranh cãi này, nhiều chuyên gia trong lĩnh vực đấu thầu cho biết chủ đầu tư Gói thầu số 01: Thi công xây lắp thuộc dự án Cải tạo, sửa chữa, nâng cấp Bệnh viện đa khoa huyện Kim Sơn (giai đoạn II) tỉnh Ninh Bình nên hủy thầu. Lý do đó là hồ sơ mời thầu có dấu hiệu lạm dụng luật. Việc mời 08 kỹ sư kèm các xác nhận của chủ đầu tư cho gói thầu 10,3 tỷ đồng là không phù hợp.
Bởi theo ghi nhận trước đó, Gói thầu có giá trị 102 tỷ đồng xây dựng khu Trung tâm thể dục thể thao của huyện Kim Sơn do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện làm chủ đầu tư cũng chỉ yêu cầu tới 6 kỹ sư cho gói thầu.
Đây không phải lần đầu tiên gói thầu do Sở Y tế Ninh Bình làm chủ đầu tư gây tranh cãi. Trước đó, gói thầu Thi công xây dựng công trình thuộc dự án Cải tạo, sửa chữa, nâng cấp Bệnh viện đa khoa huyện Kim Sơn được mời thầu vào 03/2020 cũng vướng nhiều lùm xùm.
Có thể thấy, việc làm giảm tính cạnh tranh của gói thầu với các điều kiện gây khó dễ trong E-HSMT đang khiến các nhà thầu rất bức xúc. Đề nghị, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Ninh Bình, cơ quan quản lý về công tác đấu thầu cần vào cuộc để làm rõ những sai phạm.
Đức Tài