Đó là phát biểu của đại diện Văn phòng UNESCO tại buổi lễ đón bằng công nhận ma nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn là Di sản tư liệu thế giới vừa được UBND TP Đà Nẵng tổ chức.
Trải dài trên một diện tích chỉ hơn 1 cây số vuông nhưng danh thắng Ngũ Hành Sơn là miền đất đậm chất di sản. Nơi đây hội tụ của 4 di sản cấp quốc gia và khu vực, đó là danh thắng quốc gia đặc biệt Ngũ Hành Sơn, 2 di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia: Nghề điêu khắc đá mỹ nghệ Non Nước và lễ hội Quán Thế Âm và mới đây, di sản tư liệu ma nhai được ghi nhận Chương trình ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương do UNESCO ghi danh.
Hệ thống bia ma nhai (văn khắc trên đá) tại danh thắng Ngũ Hành Sơn với 78 văn bản bằng chữ Hán và chữ Nôm có nội dung đa dạng, hình thức độc đáo. Ma nhai tại Ngũ Hành Sơn thể hiện nhiều thể loại như ngự bút, đề từ, đề danh, thơ, câu đối văn học do các vị vua, quan triều Nguyễn, các cao tăng, trí thức, thi nhân có niên đại trải dài từ nửa đầu thế kỷ XVII đến thế kỷ XX.
Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng - Ngô Thị Kim Yến - cho hay: “Từ năm 2019, nhìn nhận được những giá trị quý hiếm, độc đáo của hệ thống di sản tư liệu này, Đảng bộ và chính quyền Đà Nẵng đã quyết định xây dựng hồ sơ đề cử UNESCO ghi danh di sản tư liệu. Kết quả, vào ngày 26/ 11/2022 tại Hội nghị toàn thể lần thứ 9 của Ủy ban chương trình Ký ức Thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương, ma nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn được công nhận là Di sản tư liệu thuộc Chương trình này”.
Tại lễ trao bằng công nhận, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch - ông Hoàng Đạo Cương - cho biết: “Ma nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn được ghi danh Di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương là kết quả của những nỗ lực và trách nhiệm cao của Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam, Ủy Ban Quốc gia chương trình Ký ức thế giới Việt Nam, đặc biệt là vai trò của cộng đồng người dân có di sản và quyết tâm bảo vệ di sản của TP Đà Nẵng”.
Theo Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị, UBND TP Đà Nẵng xây dựng kế hoạch, triển khai thực hiện kiểm kê di sản tư liệu có giá trị tiêu biểu trên toàn thành phố, lập đề án, dự án quản lý, tư liệu hóa; tăng cường trách nhiệm của cộng đồng trong bảo vệ và phát huy giá trị di sản.
Ma nhai Ngũ Hành Sơn được ghi nhận là di sản tư liệu thế giới trở thành niềm tự hào của đất nước Việt Nam nói chung và TP Đà Nẵng nói riêng. Qua đó, bổ sung thêm một di sản văn hóa vô giá mà cha ông ta đã sáng tạo, bồi đắp, gìn giữ và trao truyền lại cho con cháu. Đây cũng là điểm nhấn giúp giới thiệu quảng bá các giá trị văn hóa dân tộc, điểm đến du lịch của địa phương đến cộng đồng trong nước và quốc tế.
Cùng với ma nhai Ngũ Hành Sơn, hiện tại Việt Nam có 9 di sản tư liệu được ghi tên vào danh mục Ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương, trong đó có 3 di sản thế giới và 6 di sản châu Á - Thái Bình Dương.
Bảo Hòa