Vài năm trở lại đây, xu hướng dịch chuyển nguồn thu từ hoạt động tín dụng sang các hoạt động phi tín dụng ngày một rõ ràng hơn trong các ngân hàng. Theo đánh giá của cơ quan chuyên môn, việc đẩy mạnh các sản phẩm dịch vụ phi tín dụng sẽ giúp các ngân hàng phát triển toàn diện hơn, không còn “độc canh” tín dụng như nhiều năm trước; đồng thời giảm bớt rủi ro và cải thiện cơ cấu nguồn thu theo hướng bền vững.
Trong các mảng kinh doanh phi tín dụng thì hoạt động dịch vụ luôn được xem có nguồn thu ổn định nhất, so với kinh doanh ngoại hối hay mua bán chứng khoán. Vài năm trở lại đây, nhờ việc đầu tư công nghệ nâng cao chất lượng dịch vụ, đồng thời hợp tác với bảo hiểm,...nguồn thu này của các ngân hàng có tăng trưởng khá ấn tượng.
Lãi thuần từ hoạt động dịch vụ của các ngân hàng chủ yếu đến từ hoạt động dịch vụ thanh toán và tiền mặt, dịch vụ ngân hàng số, kinh doanh bảo hiểm, dịch vụ ngân quỹ…. Ngoài ra một số ngân hàng ghi nhận khoản thu đáng kể từ dịch vụ bảo lãnh phát hành chứng khoán, dịch vụ môi giới kinh doanh chứng khoán (thông qua công ty con),…
Theo số liệu tổng hợp từ báo cáo tài chính quý 3/2022 của các ngân hàng cho thấy, 9 tháng đầu năm 2022 đều ghi nhận lãi lớn từ hoạt động dịch vụ. Trong đó, Techcombank ghi nhận tăng 40% so với cùng kỳ, đạt 5.993 tỷ đồng; VPBank cũng tăng tới 59% lên 4.557 tỷ đồng; thậm chí tại Sacombank, lãi thuần từ hoạt động dịch vụ tăng tới 82% đạt 4.308 tỷ đồng.
Tuy nhiên, lãi thuần hoạt động dịch vụ tại một số ngân hàng ghi nhận sự sụt giảm. Điển hình nhóm ‘big4’ ngân hàng có tới 2 thành viên thất thu mảng này. Cụ thể, lãi thuần từ hoạt động dịch vụ tại ‘ông lớn’ Vietcombank 9 tháng đầu năm 2022 giảm tới 10% so với cùng kỳ, xuống còn 4.508 tỷ đồng. Còn tại BIDV giảm 12% xuống còn 4.218 tỷ đồng.
Thậm chí tại ngân hàng MSB lãi từ hoạt động dịch vụ giảm tới 65%, chỉ còn vỏn vẹn 856 tỷ đồng. BCTC của MSB cho thấy, thu nhập từ hoạt động dịch vụ giảm mạnh chủ yếu do thu từ nghiệp vụ ủy thác và đại lý giảm tới 90% xuống còn hơn 170 tỷ đồng và các chi phí hoạt động dịch vụ tăng mạnh.
Ngoài ra, lãi thuần từ hoạt động dịch vụ tại ngân hàng MB đạt 2.912 tỷ đồng, giảm nhẹ 4% so với cùng kỳ.
Bên cạnh đó, lãi từ hoạt động dịch vụ tại ngân hàng quy mô nhỏ cũng giảm sốc 9 tháng qua như: ABBank giảm tới 79% xuống còn 43 tỷ đồng hoặc BaoViet Bank giảm 32% so với cùng kỳ, ghi nhận 164 tỷ đồng.