Những hạn chế tồn tại của nền khoa học và công nghệ Việt Nam

(SHTT) - Thời gian qua, đội ngũ trí thức Việt Nam nói chung và trí thức khoa học và công nghệ nói riêng đã có nhiều đóng góp quan trọng trong công cuộc đổi mới, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc. Tuy nhiên nền khoa học và công nghệ nước nhà vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế.

Tại Hội nghị toàn quốc "Đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng", Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, đội ngũ trí thức Việt Nam nói chung và trí thức khoa học và công nghệ nói riêng đã có nhiều đóng góp quan trọng trong công cuộc đổi mới, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.

Đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ thường xuyên tham mưu, tư vấn về việc hoạch định chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, đồng thời có nhiều hoạt động phong phú, thiết thực, tích cực thúc đẩy nghiên cứu, chuyển giao tiến bộ khoa học và công nghệ vào đời sống; tạo dựng hệ sinh thái khoa học và công nghệ; thúc đẩy đổi mới sáng tạo và tinh thần khởi nghiệp; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và bồi dưỡng nhân tài; tuyên truyền phổ biến kiến thức, nâng cao dân trí...

 Những hạn chế tồn tại của nền khoa học và công nghệ Việt Nam

Bên cạnh đánh giá cao những thành tựu đạt được, Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ những tồn tại, hạn chế của khoa học và công nghệ nước nhà như: Đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ chưa phát huy hết tiềm năng, thế mạnh của mình, chưa đáp ứng được những mong muốn và sự kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Số cán bộ khoa học và công nghệ tuy gia tăng về số lượng nhưng thiếu các chuyên gia giỏi đầu ngành trong nhiều lĩnh vực tiên phong.

Việc ứng dụng khoa học và công nghệ, kết nối với các tổ chức nghiên cứu, doanh nghiệp còn ở mức độ khiêm tốn. Các sản phẩm có hàm lượng chất xám, hàm lượng khoa học và công nghệ phục vụ cho sản xuất và đời sống của người dân chưa nhiều. Chưa tạo được phong trào đổi mới sáng tạo mạnh mẽ, khoa học và công nghệ chưa thực sự gắn chặt với thị trường. Các công trình nghiên cứu tầm cỡ quốc tế, có đóng góp đột phá đối với phát triển kinh tế - xã hội còn ít...  

Thủ tướng cho rằng, hệ thống tổ chức, bộ máy của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam còn một số bất cập; nội dung, phương thức hoạt động chưa có nhiều đổi mới, chưa tạo được môi trường thuận lợi để khuyến khích, truyền cảm hứng cho đội ngũ trí thức tích cực đổi mới, sáng tạo và có nhiều đóng góp vào những vấn đề lớn của đất nước. Liên hiệp Hội chưa thật sự chủ động trong việc đề xuất các cơ chế, chính sách thúc đẩy khoa học và công nghệ nước nhà phát triển, đặc biệt phát triển bám sát vào thực tiễn của đất nước trong giai đoạn hiện nay về kinh tế số, xã hội số.

Thủ tướng đặc biệt băn khoăn về tình trạng “chảy máu chất xám” hoặc không khai thác hết chất xám của đất nước. Do đó, Thủ tướng đề nghị, Liên hiệp nghiên cứu cụ thể nguyên nhân, tồn tại, gợi ý giải pháp thiết thực cho Chính phủ để giải quyết từng bước tình trạng này.

Minh An