Theo Financial Times, đầu tư vốn mạo hiểm vào các phân khúc công nghệ nông nghiệp (Agritech) và công nghệ thực phẩm (Foodtech) trong năm 2022 giảm đến 44% do chi phí, lãi suất tăng cao và sự hoài nghi về mô hình kinh doanh mới. 

Dưới phân tích sơ bộ từ nhóm dữ liệu doanh nghiệp PitchBook, các công ty trong hai lĩnh vực này chỉ huy động ở mức dưới 30 tỷ USD vào năm 2022, con số này thấp hơn nhiều so với năm trước.

Năm 2021 đã chứng kiến các khoản đầu tư vào lĩnh vực công nghệ nông nghiệp và công nghệ thực phẩm tăng hơn gấp đôi so với năm 2020, khi các công ty khởi nghiệp huy động vốn có xu hướng thúc đẩy làn sóng đầu tư xanh.

Sự bùng nổ diễn ra trong bối cảnh các doanh nghiệp ngày càng nhận thức rõ hơn về tác động môi trường của nông nghiệp và ngành sản xuất thịt, đi kèm với những lo ngại về an ninh lương thực. Các quỹ đầu tư mạo hiểm đã hỗ trợ một loạt các công ty khởi nghiệp phát triển phân bón sinh học, trang trại thẳng đứng (mô hình canh tác cây trồng theo hình thức xếp chồng lên nhau, thay vì những cánh đồng trải dài) cùng với robot nông nghiệp, cũng như các loại protein thay thế như thịt từ thực vật hoặc thịt thật được nuôi trong phòng thí nghiệm.

Alex Frederick - chuyên gia phân tích công nghệ tại PitchBook - nhận định ngoài việc lãi suất tăng trong năm nay, sự biến động trên thị trường chứng khoán đã hạn chế lựa chọn thoái vốn của các nhà đầu tư, khiến họ ngần ngại tiếp tục đầu tư cho các vòng gọi vốn tiếp theo. 

Cũng theo PitchBook, mức giảm đầu tư vào công nghệ nông nghiệp và công nghệ thực phẩm trong năm 2022 mạnh hơn so với các lĩnh vực khác xuất phát từ việc nhiều công ty khởi nghiệp phải vật lộn với sự gia tăng về lao động, năng lượng và các chi phí đầu vào khác. 

Theo đó, nhiều doanh nghiệp đã buộc phải xem xét lại mô hình kinh doanh hoặc cắt giảm mức chi tiêu vốn cũng như lực lượng lao động. PitchBook cho biết một số công ty phát triển trang trại thẳng đứng đã phải đóng cửa do chi phí năng lượng tăng mạnh. 

Mark Lynch - chuyên gia thuộc tổ chức tư vấn tài chính Oghma Partners - đánh giá với tổng chi phí tăng 15 - 25% do lạm phát, một số doanh nghiệp ở giai đoạn đầu sẽ phải vật lộn để tồn tại. Mark Lynch mong đợi sự hợp nhất, đặc biệt là trong lĩnh vực thực phẩm và đồ uống, với áp lực định giá.

"Nhiều công ty có thể coi việc bán doanh nghiệp của mình giống như một lối thoát, và chúng tôi hy vọng sẽ thấy sự gia tăng trong hoạt động mua bán và sáp nhập (M&A) do những điều kiện khó khăn hơn", Mark Lynch kỳ vọng. 

Giới phân tích nhận định không có gì “đốt vốn” bằng việc xây dựng một công ty khởi nghiệp vào thời điểm chi phí tăng đột biến. Mặc dù nguồn vốn tài trợ giảm trong năm nay, nhưng các khoản đầu tư vẫn cao hơn 20% so với năm 2020 sau một năm 2021 đặc biệt sôi nổi. Với tác động của biến đổi khí hậu, gia tăng dân số cũng như nhu cầu về thực phẩm tốt cho sức khỏe, không có hóa chất ngày càng tăng, các nhà phân tích cho rằng sự quan tâm đến công nghệ thực phẩm và công nghệ nông nghiệp sẽ tăng dài hạn.

Tom Brennan - đối tác tại công ty tư vấn quản trị toàn cầu McKinsey - cho biết đầu tư mạo hiểm vào thực phẩm và công nghệ nông nghiệp đã tăng khoảng 20 lần trong thập kỷ qua. 

"Chúng tôi nhận thấy sự quan tâm liên tục đến thực phẩm và công nghệ nông nghiệp như một lĩnh vực đầu tư khi các doanh nghiệp đổi mới phát triển các công nghệ bền vững và có thể mở rộng quy mô", Mark Lynch đồng thời cũng thông tin thêm rằng những lý do cơ bản để đầu tư vào những lĩnh vực trên cũng rất hấp dẫn trong môi trường kinh tế vĩ mô hiện tại.

Bình Tú (Theo Financial Times)