Nhận thấy thực trạng đó, nền tảng công nghệ Vietcopyright.com đã ra đời, với mục tiêu trở thành công cụ quốc gia giúp định danh, quản lý và thương mại hóa tác phẩm một cách minh bạch và hiệu quả, đồng thời kết nối các tác phẩm Việt ra thị trường quốc tế.

Vietcopyright.com được phát triển bởi VIETRRO, Hiệp hội Quyền sao chép Việt Nam.

Sứ mệnh cốt lõi của VIETRRO bao gồm:

Đại diện hợp pháp cho các tác giả, chủ sở hữu quyền trong việc bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng theo pháp luật.

Thu – phân phối tiền bản quyền một cách công khai, minh bạch, góp phần bảo đảm thu nhập chính đáng từ khai thác tác phẩm.

Phối hợp với các cơ quan Nhà nước trong giám sát, xác thực quyền và xử lý vi phạm bản quyền trên toàn quốc.

Như vậy, VIETRRO không chỉ là cầu nối giữa người sáng tạo và người sử dụng tác phẩm, mà còn là cơ quan hỗ trợ quản lý Nhà nước, góp phần thực thi các cam kết quốc tế về quyền sở hữu trí tuệ, thúc đẩy quá trình hội nhập văn hóa và chuyển đổi số quốc gia.

"Giấy khai sinh số" cho tác phẩm nghệ thuật với công nghệ blockchain

Trên nền tảng pháp lý vững chắc và đòi hỏi từ thực tiễn, VIETRRO đã phát triển hệ sinh thái công nghệ để thực thi quyền sở hữu trí tuệ, trong đó Vietcopyright.com là một nền tảng ứng dụng blockchain – NFT giúp định danh, theo dõi, thương mại hóa và bảo vệ tác phẩm sáng tạo cũng như hình ảnh cá nhân.

Điểm đột phá của Vietcopyright.com là cơ chế định danh tác phẩm bằng mã NFT (non-fungible token). Mỗi tác phẩm hội họa hoặc nhiếp ảnh khi được đăng ký trên nền tảng sẽ được cấp một NFT duy nhất chứa đầy đủ thông tin: hình ảnh gốc độ phân giải cao, dữ liệu về tác giả, thời gian sáng tác, kích thước, chất liệu và lịch sử sở hữu. Đây được ví như "giấy khai sinh số" của tác phẩm, giúp khẳng định tính chính chủ và nguồn gốc xuất xứ một cách công khai, không thể chỉnh sửa hay làm giả.

Bên cạnh đó, mọi hoạt động mua bán, chuyển nhượng, thậm chí là cho thuê tác phẩm đều được ghi nhận trên nền tảng blockchain, tạo nên hồ sơ sở hữu minh bạch và giúp các nhà sưu tập, bảo tàng hoặc phòng trưng bày yên tâm khi giao dịch.

Cơ chế bảo hộ song song: NFT và tác phẩm vật lý

Một điểm mới được giới chuyên môn đánh giá cao là cơ chế bảo hộ kép: tác phẩm vật lý và tác phẩm số gắn mã NFT luôn song hành, cụ thể:

Khi một tác phẩm được bán, giao dịch hoặc cho thuê, cả bản vật lý và NFT đều phải được chuyển giao.

Nếu nhà sưu tập chỉ mua NFT mà không lấy bản vật lý, tác phẩm gốc phải được lưu ký tại VIETRRO.

Điều này không chỉ giúp ngăn chặn tình trạng làm giả, sao chép trái phép, mà còn giúp truy xuất nguồn gốc khi làm thủ tục hải quan, trưng bày, triển lãm hoặc đấu giá quốc tế.

Kết nối dữ liệu quốc tế và tăng cường giá trị pháp lý

Sau khi tác giả định danh tác phẩm trên Vietcopyright.com, VIETRRO sẽ hỗ trợ phổ biến và mở rộng phạm vi bảo hộ tác phẩm ra thế giới thông qua hệ thống WIPO Connect – nền tảng dữ liệu toàn cầu của Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới (WIPO). VIETRRO là tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả duy nhất tại Việt Nam được phép kết nối với WIPO Connect, nhờ đó các tác phẩm có nhiều cơ hội tiếp cận các thị trường nghệ thuật quốc tế.

Dù nền tảng công nghệ đóng vai trò quan trọng trong việc xác lập và lưu vết quyền sở hữu, các chuyên gia trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ vẫn khuyến nghị: Tác giả nên thực hiện đăng ký tác phẩm tại Cục Bản quyền tác giả (COV) ngay từ giai đoạn sáng tác hoặc trước khi thương mại hóa. Việc đăng ký tại COV giúp:

Tăng giá trị pháp lý khi xảy ra tranh chấp.

Là bằng chứng rõ ràng trước tòa án hoặc cơ quan chức năng.

Giúp phối hợp hiệu quả hơn với các cơ quan bảo vệ pháp luật khi cần.

Từ cá nhân đến hệ thống bảo hộ quốc giaVietcopyright.com không chỉ là nền tảng công nghệ giúp tác giả quản lý và phổ biến tác phẩm, mà còn đang hướng đến trở thành công cụ hỗ trợ quản lý nhà nước với các tác phẩm sáng tạo, thông qua việc hợp tác với các bộ ngành như Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, Bộ Công an, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công Thương, Tổng cục thuế và Tổng cục Hải quan.

Khi nền tảng này được công nhận là hệ thống xác thực và truy xuất tác phẩm chính thức, quá trình thông quan, định giá, giám định, đấu giá… sẽ trở nên đơn giản và minh bạch hơn bao giờ hết.

Tác phẩm nghệ thuật là tài sản trí tuệ có giá trị. Đừng để chúng bị xâm phạm một cách dễ dàng. Hãy bảo vệ quyền của mình ngay từ hôm nay – bằng công nghệ và pháp luật.

TH