Hội nghị do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đăng cai với sự tham dự của trên 300 đại biểu; trong đó, gồm gần 200 đại biểu quốc tế đến từ nhiều quốc gia, các cơ quan của Liên hợp quốc, các Tổ chức quốc tế.

Mục tiêu của Hội nghị là xem xét các rào cản, các khó khăn, thách thức chính liên quan đến việc chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm (LTTP) và đề xuất các giải pháp, tập trung vào bốn vấn đề sau: Mô hình/kiến trúc toàn cầu về hệ thống LTTP; các chính sách và quản trị quốc gia và địa phương về hệ thống LTTP; các mô hình tiêu thụ và sản xuất của hệ thống LTTP; các phương thức thực hiện chuyển đổi hệ thống LTTP.

Ngoài ra, Hội nghị sẽ giới thiệu những mô hình tốt, điển hình về chuyển đổi hệ thống LTTP ở các quốc gia và các sáng kiến của quốc tế.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang dẫn số liệu của Tổ chức Nông nghiệp và Lương thực Liên Hợp Quốc FAO năm 2020, 2021, nạn đói vẫn đang trên đà gia tăng và số người bị ảnh hưởng đã lên tới 828 triệu người vào năm 2021. Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương dự kiến chỉ đạt được các mục tiêu phát triển bền vững (SDG) vào năm 2065, chậm hơn ba thập kỷ rưỡi so với kế hoạch. Vấn đề đã trở nên cấp bách hơn bao giờ hết và bây giờ - chứ không phải lúc nào khác - phải hành động ngay để bảo vệ hành tinh - ngôi nhà chung của tất cả chúng ta và thế hệ mai sau.

Từ thực tế đó, ngày 28/3/2023, Chính phủ Việt Nam đã ban hành "Kế hoạch hành động quốc gia chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm minh bạch, trách nhiệm và bền vững ở Việt Nam đến năm 2030", để thực thi mục tiêu trở thành quốc gia sản xuất và cung cấp thực phẩm minh bạch - trách nhiệm - bền vững mà Việt Nam đã khẳng định tại Hội nghị Thượng đỉnh của Liên Hợp quốc về hệ thống lương thực thực phẩm năm 2021.

"Việt Nam cũng khẳng định sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm và hợp tác với các nước trong phát triển nông nghiệp, nông thôn, đặc biệt thông qua chương trình hợp tác Nam - Nam và hợp tác ba bên về nông nghiệp" - Phó Thủ tướng khẳng định.

Ông Qu Dongyu, Tổng Giám đốc FAO cũng cho rằng bối cảnh hiện nay đặt ra yêu cầu phải chuyển đổi cấp bách hệ thống LTTP theo hướng hiệu quả hơn, toàn diện hơn, linh hoạt hơn và bền vững hơn. Để làm được điều này phải có sự chung tay của tất cả các nước.

Chia sẻ tại hội nghị, bà Estrella Esther Penunia Tổng thư ký Hiệp hội Nông dân châu Á cho biết thêm, thiên tai, biến đổi khí hậu, dịch bệnh, xung đột chính trị đã làm trầm trọng và tác động nghiêm trọng tới cuộc sống của các hộ gia đình. Những tác động này khiến giá thực phẩm tăng gấp 2-3 lần dẫn đến người dân, nhất là vùng sâu, vùng xa, khó khăn ít có cơ hội tiếp cận nguồn thực phẩm đủ dinh dưỡng.

Thực tế ở một số khu vực, người nông dân thậm chí phải bán đi đất đai, tư liệu sản xuất chính của họ. Những điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết vào việc chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm nhằm đảm bảo dinh dưỡng, sức khỏe bao trùm cho các bên, nhất là các đối tượng yếu thế. Đảm bảo yếu tố bình đẳng, không bỏ ai lại phía sau, cũng như đảm bảo công bằng cho các bên.

Tại phiên tọa đàm cấp bộ trưởng sau đó, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho rằng Việt Nam cần phải hành động mạnh mẽ để đảm bảo hệ thống lương thực thực phẩm thích ứng thông minh với tác động ngày càng nghiêm trọng của biến đổi khí hậu, các loại dịch bệnh.

Đồng thời, cần sử dụng hiệu quả và bền vững các nguồn tài nguyên thiên nhiên, cải thiện và đa dạng hóa nguồn sinh kế và thu nhập cho các nông hộ - kèm theo việc triển khai các biện pháp bảo đảm an toàn về xã hội và môi trường được bền vững.

"Việt Nam đang tiến hành quá trình cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững, có tính đến các yếu tố mới nảy sinh như tự do hóa thương mại, biến đổi khí hậu, nông nghiệp thông minh và kiểm soát thất thoát lương thực" - Bộ trưởng Lê Minh Hoan nói.

Minh Tú