Ngay sau khi Quyết định 1186/QĐ-BNN-BVTV được ký, việc nhập khẩu Glyphosate vào Việt Nam bị cấm hoàn toàn. Theo thông lệ quốc tế và Luật Thương mại WTO, quyết định sẽ có hiệu lực sau 60 ngày.

Hiện Việt Nam còn 5 triệu lít Glyphosate thành phẩm trên thị trường. Các thuốc đang lưu hành chỉ được buôn bán, sử dụng tối đa một năm kể từ ngày quyết định có hiệu lực. 

Đây là hoạt chất thuốc trừ cỏ được sử dụng rộng rãi trên thế giới vì tác dụng diệt cỏ hiệu quả cao. Tại Việt Nam, từ năm 1994, Glyphosate đã được đăng ký vào danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam và đến nay có 104 tên thương mại chứa glyphosate được đăng ký lưu hành.

Năm 2015, Cơ quan Nghiên cứu Ung thư quốc tế IARC (International Agency for Research on Cancer) thuộc Tổ chức y tế thế giới (WHO) công bố kết quả đánh giá khả năng gây ung thư nhóm 2A đối với BVTV chứa hoạt chất glyphosate có nguy cơ cao gây các bệnh ung thư máu, phổi, tiền liệt tuyến.

Hiện nay, trên 40 nước trên thế giới đều có động thái mạnh mẽ trong việc ban hành các quy định pháp lý nhằm điều chỉnh quản lý việc sử dụng Glyphosate, từ không tiếp tục gia hạn, hạn chế sử dụng, cấm sử dụng theo mục đích phi nông nghiệp hoặc từng khu vực đến cấm sử dụng hoàn toàn thuốc trừ cỏ Glyphosate. Đây là những căn cứ quan trọng để Bộ NN&PTNT đưa ra quyết định loại bỏ thuốc BVTV chứa hoạt chất Glyphosate khỏi danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng tại Việt Nam.

Quan điểm của Bộ NN&PTNT là quản lý cỏ dại, chứ không phải diệt trừ cỏ dại để bảo vệ tài nguyên đất nhằm mục đích phát triển nông nghiệp theo hướng an toàn, bền vững. Chỉ áp dụng biện pháp sử dụng thuốc hóa học để phòng trừ các loại cỏ dại có khả năng cạnh tranh dinh dưỡng với cây trồng để quản lý cỏ dại một cách khoa học và hiệu quả.

Trước đó, tập đoàn Monsanto từng bị tòa án ở bang California hai lần ra phán quyết bồi thường tác hại cho khách hàng sử dụng sản phẩm Roundup bị bệnh ung thư hồi tháng 10 năm 2018 và vào tháng 3 năm 2019. Tập đoàn này có trụ sở ở Hoa Kỳ sản xuất thuốc diệt cỏ nhãn hiệu Roundup có chứa chất glyphosate được sử dụng nhiều nhất trên thế giới.

Đây cũng là một trong những nhà cung cấp chất độc da cam cho quân đội Hoa Kỳ rải trong chiến tranh Việt Nam. Hội Nạn nhân chất độc da cam Việt Nam hồi năm 2004 đã đệ đơn lên toàn án quốc tế ở Pháp khởi kiện các công ty sản xuất hóa chất Mỹ, trong đó có Monsanto.

Thảo Linh