Pháp luật quốc tế và pháp luật của hầu hết các quốc gia hiện đều công nhận và bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ của các tổ chức, cá nhân nhằm mục đích khuyến khích hoạt động sáng tạo, phổ biến tiến bộ khoa học, công nghệ, văn hóa, nghệ thuật phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao chất lượng cuộc sống. Sở hữu trí tuệ thực sự đóng vai trò động lực thúc đẩy hoạt động đổi mới - sáng tạo để phát triển tài sản trí tuệ quốc gia cả về số lượng và giá trị, góp phần nâng cao năng lực sáng tạo và tạo lập một môi trường cạnh tranh lành mạnh.

Đặc biệt, trong bối cảnh hội nhập quốc tế, quyền sở hữu trí tuệ càng đóng vai trò quan trọng.

Có thể thấy, hội nhập quốc tế đang diễn ra trong bối cảnh toàn cầu hoá ngày một gia tăng. Đây là quá trình tìm kiếm lợi ích trong khuôn khổ hợp tác và cạnh tranh. Trong quá trình đó, bên cạnh những lợi thế có được do mở rộng quan hệ, tiếp thu kinh nghiệm, tìm kiếm đối tác, tranh thủ sự hỗ trợ của các nước tiên tiến và các tổ chức quốc tế, các nước đang phát triển cũng gặp không ít khó khăn, thách thức về thị trường, vốn, trình độ quản lý, trình độ khoa học và công nghệ, buộc phải nhanh chóng đổi mới một cách toàn diện cả về phương thức lãnh đạo, quản lý, xây dựng định hướng, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội để rút ngắn khoảng cách phát triển.

Chia sẻ với PV Sở hữu trí tuệ, GS-TS. Mai Hà, Chủ tịch Hội Sở hữu trí tuệ Việt Nam, nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách Khoa học và Công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết: "Những cơ hội của Việt Nam khi hội nhập quốc tế, đó là: Khả năng tiếp cận với những tri thức khoa học và công nghệ tiền tiến, có cơ hội tăng tốc trong phát triển và rút ngắn con đường công nghiệp hóa; Khả năng tiếp cận với những thành tựu mới trong sản xuất và kinh doanh,thực hiện đổi mới quản lý sở hữu trí tuệ theo hướng hiện đại hóa của thời đại thông tin và truyền thông; Có khả năng tạo môi trường phát triển năng động và thích nghi, sẵn sàng với xu thế toàn cầu hóa với hợp tác đa phương và cạnh tranh để phát triển trên cơ sở tri thức khoa học và công nghệ; Cả xã hội đang chuyển theo hướng kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế".

Bên cạnh đó, GS-TS. Mai Hà cũng chỉ ra những thách thức mà Việt Nam phải đối mặt khi hội nhập quốc tế, đó là: "Tại Việt Nam, trình độ dân trí còn thấp, hiện trạng sở hữu trí tuệ không kịp bắt nhịp với những đổi mới về kinh tế và hội nhập; Khả năng bị lệ thuộc về công nghệ do trình độ quản lý kinh tế và xã hội còn yếu kém; Mặt bằng giá trị kinh tế và giá trị tâm lý, đạo đức và thẩm mỹ xã hội đang xáo trộn theo hướng không chuẩn, thiếu định hướng tích cực".

Hương Mi