Khi các nguồn doanh thu truyền thống như đăng ký báo in và quảng cáo đang suy giảm, liệu AI có thể mang đến những cách thức mới để thu hút độc giả và tạo ra doanh thu?

Cá nhân hóa trải nghiệm đọc với AI

Trong những năm gần đây, sở thích của độc giả đã thay đổi đáng kể. Độc giả ngày nay muốn được tiếp cận nhanh chóng với thông tin cá nhân hóa, phù hợp với nhu cầu và sở thích riêng. Tuy nhiên, nhiều tờ báo truyền thống, cả in ấn lẫn trực tuyến, vẫn khó đáp ứng kỳ vọng này với cách tiếp cận một kiểu cho tất cả.

Độc giả hiện đã quen với việc nội dung được trình bày giống như các bảng tin mạng xã hội, nơi các thuật toán đề xuất sẽ mang lại những nội dung mới nhất và phù hợp nhất theo sở thích của họ. Họ không còn muốn tốn thời gian lướt qua nhiều trang báo để tìm bài viết phù hợp (trừ một bộ phận nhỏ thuộc thế hệ trước).

Một lĩnh vực mà AI có thể hỗ trợ các nhà xuất bản chính là phát triển các luồng nội dung và hệ thống quảng cáo cá nhân hóa. Các giải pháp sử dụng AI này có thể nâng cao mức độ tương tác với người đọc bằng cách:

• Cải thiện trải nghiệm người dùng thông qua các luồng nội dung cá nhân hóa dựa trên hành vi và sở thích.
• Tăng cường mức độ tương tác bằng cách hiển thị nội dung thú vị và liên quan nhất.
• Cung cấp quảng cáo phù hợp hơn, giúp tăng khả năng tạo doanh thu.

Đối với người dùng, nội dung và quảng cáo được cá nhân hóa bằng AI giúp tiết kiệm thời gian tìm kiếm bài viết thú vị, mang lại trải nghiệm đọc hấp dẫn và phù hợp hơn. Còn đối với nhà xuất bản, điều này tăng sự gắn bó và trung thành của độc giả, giúp hiểu rõ hơn về sở thích của họ và mở rộng tiềm năng doanh thu từ quảng cáo.

Một số nhà xuất bản đã sử dụng các giải pháp AI để tạo ra luồng nội dung riêng biệt và quảng cáo nhắm mục tiêu. Ví dụ, Forbes đã triển khai công cụ tìm kiếm sử dụng AI mang tên Adelaide, cho phép người dùng tìm kiếm nội dung mới và liên quan theo cách trò chuyện tự nhiên. Tại Na Uy, tờ báo địa phương Adresseavisen đã ứng dụng AI và học máy trong nhiều năm để cá nhân hóa nội dung và tăng tương tác với người đọc. Trang chủ của họ hiển thị nội dung riêng biệt cho từng người dùng, dựa trên trạng thái đăng ký, sở thích và thói quen đọc. Công ty cho biết, thời gian độc giả ở lại trang web đã tăng lên đáng kể, đặc biệt nhờ các đề xuất dựa trên AI đặt ở cuối bài viết.

Biến đổi quy trình xuất bản bằng AI

Không chỉ nâng cao tương tác với độc giả, AI còn đang chuyển đổi thành công quy trình và hoạt động nội bộ của các công ty xuất bản. Bằng cách hỗ trợ tự động hóa quy trình tạo và phân phối nội dung, AI giúp tăng hiệu quả và giảm chi phí vận hành.

Một trong những lợi ích lớn nhất của AI là khả năng tự động hóa các công việc lặp đi lặp lại. Tại các công ty xuất bản, điều này giúp phóng viên, biên tập viên có nhiều thời gian hơn để tập trung vào các bài viết chuyên sâu, điều tra.

Ví dụ, Reach đã phát triển công cụ AI có tên Gutenbot, cho phép phóng viên nhanh chóng biên soạn lại các tin bài đã được đăng trên các trang khác trong cùng hệ thống. Associated Press và United Robots cũng đang sử dụng AI và học máy để tự động tạo ra các bài viết dựa trên dữ liệu, như báo cáo tài chính và kết quả thể thao.

Việc sử dụng AI theo cách này cho phép họ sản xuất nhiều bài viết hơn so với khả năng của con người, từ đó mang đến nhiều nội dung hơn cho độc giả và gia tăng hiện diện trên thị trường.

Một lĩnh vực khác mà AI mang lại giá trị là tối ưu hóa quy trình làm việc và nâng cao hiệu suất. Hầu hết các công cụ AI hiện nay đều có thể hỗ trợ đáng kể các yêu cầu sản xuất nội dung như:

• Tìm kiếm thông minh: giúp tìm nhanh các thông tin liên quan trong hàng ngàn tài liệu nội bộ.
• Hệ thống Hỏi – Đáp: trích xuất dữ liệu từ tài liệu và làm nổi bật các thông tin liên quan.
• Xử lý tài liệu: trích xuất thông tin từ bài viết/tài liệu và chuyển đổi sang định dạng dữ liệu chuẩn để xử lý tiếp.
• Tính năng tóm tắt: giúp tạo bản tóm tắt từ nhiều tài liệu hoặc bài viết khác nhau một cách nhanh chóng.

Những công cụ này cho phép nhân viên nhà xuất bản tập trung vào công việc mang lại giá trị cao thay vì mất thời gian vào các tác vụ hành chính, lặp lại – từ đó gia tăng hiệu suất tổng thể.

Tại nước ta, Vietnamplus là toà soạn có tốc độ chuyển đổi số mạnh mẽ, thường xuyên cập nhật và ứng dụng những công nghệ mới trong sản xuất và xuất bản báo chí, tương tác với công chúng. Hiện tại, Vietnamplus tiên phong trong việc sử dụng AI để phân tích dữ liệu về thói quen người dùng nhằm tự động đề xuất những nội dung theo sở thích của người đọc.

Nhờ thu thập dữ liệu độc giả, tờ báo tiếp tục tiến tới việc cá nhân hóa trang tin (hiển thị tin theo nhu cầu và khẩu vị riêng của từng người), giúp độc giả chọn tin bài thông qua Editor Picks hay gửi Newsletter đề xuất các tin tức được người đọc quan tâm.

Cùng với đó, Vietnamplus sử dụng AI hỗ trợ sản xuất các sản phẩm đồ hoạ, bài viết longform (phóng sự chuyên sâu, sử dụng đồ hoạ, hình ảnh lớn, ấn tượng với hiệu ứng chuyển động) phù hợp với môi trường truyền thông hiện đại.

Nhiều trang báo điện tử hiện cũng ứng dụng AI để thu thập thói quen/sở thích tiếp nhận thông tin, lọc và hiển thị tự động nội dung thông tin theo mong muốn của công chúng thời đại số.

Đảm bảo chất lượng nội dung và niềm tin từ độc giả

Dĩ nhiên, việc sử dụng công nghệ mới luôn tiềm ẩn rủi ro. Với các nhà xuất bản, việc duy trì chất lượng nội dung và bảo vệ niềm tin từ độc giả là điều sống còn. Do đó, cần đạt được sự cân bằng hợp lý giữa nội dung được tạo bởi AI và sự giám sát từ con người để bảo vệ tính toàn vẹn nghề báo.

Hiện nay, mặc dù nhiều tòa soạn khuyến khích việc ứng dụng AI trong sản xuất nội dung, tuy nhiên các quy trình kiểm duyệt theo đó cũng được siết chặt hơn nhằm đảm bảo chất lượng cũng như tính chính xác của nội dung.

Biến tiềm năng AI thành hiện thực

Tại Việt Nam, theo Chiến lược Chuyển đổi số báo chí đến năm 2025 và định hướng đến năm 2030, một trong những mục tiêu chủ yếu đến năm 2025 là 50% cơ quan báo chí có nền tảng phân tích, xử lý dữ liệu tổng hợp tập trung, ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để tối ưu hóa hoạt động và đến năm 2030, con số mục tiêu này đạt 90% cơ quan báo chí.

Đối với ngành xuất bản, AI có tiềm năng biến đổi mạnh mẽ cả trải nghiệm người đọc lẫn quy trình vận hành. AI có thể tự động hóa công việc lặp lại, giúp phóng viên tập trung vào nhiệm vụ quan trọng và mang đến nội dung cá nhân hóa, phù hợp hơn thông qua hệ thống đề xuất thông minh. Khi các nhà xuất bản tiếp tục thử nghiệm và ứng dụng AI trong tổ chức của mình, chúng ta sẽ còn chứng kiến nhiều giải pháp đổi mới hơn nữa trong tương lai gần.

Trong xu hướng chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, AI sẽ được ứng dụng ngày càng nhiều trong lĩnh vực báo chí để giải phóng sức lao động của nhà báo, các biên tập viên để thức hiện những công việc có tính chất lặp đi lặp lại và không đòi hỏi cao về tính sáng tạo. Nhờ đó, người làm công việc xuất bản sẽ có thêm thời gian tập trung lao động sáng tạo các tác phẩm báo chí có giá trị nội dung cao với định dạng dài, những phỏng vấn chuyên sâu…

Khánh An