SO HUU TRI TUE
Chủ nhật, 24/03/2024
  • Click để copy

'Review phim': Vấn nạn vi phạm bản quyền nghiêm trọng

11:28, 10/06/2022
Nắm toàn bộ nội dung phim trong vòng 5-10 phút qua các kênh review phim nhưng thực chất là tóm tắt phim, khán giả vô tình tiếp tay cho các hành vi vi phạm bản quyền nghiêm trọng.

Bên cạnh vấn nạn xem phim lậu, nền điện ảnh Việt Nam còn phải đối mặt với những khó khăn khi hàng loạt bộ phim bị tiết lộ toàn bộ nội dung qua các video tóm tắt. Chỉ cần gõ từ khóa “review phim” hoặc “tóm tắt phim” trên các nền tảng Facebook, YouTube, TikTok,..một số lượng lớn video tóm tắt nội dung phim xuất hiện tràn ngập.

Review phim nhưng thực chất là tóm tắt

Không quá xa lạ với người xem, trào lưu review phim ngày càng phổ biến, mỗi video đăng tải thu hút hàng triệu lượt xem. Chỉ từ 5-10 phút, người xem có thể nắm toàn bộ nội dung của phim bằng lời nói, phụ đề và các hình ảnh được cắt ghép lại với nhau thay vì phải xem một bộ phim từ 90 phút hoặc 120 phút.

Review phim được hiểu là một video hoặc bài viết có nội dung ngắn gọn, rõ ràng, không tiết lộ (spoil) toàn bộ nội dung và có những đánh giá nói lên góc nhìn của người xem nhằm gợi mở cho khán giả. Tuy nhiên, trên nền tảng YouTube và Facebook hiện nay có những nội dung mang tiêu đề “review phim” nhưng thực chất là tóm tắt (Recap) bộ phim.

ban quyen

 Một kênh YouTube chuyên tóm tắt phim.

Trên nền tảng YouTube, chỉ cần gõ “review phim” hoặc “tóm tắt phim”, có hàng loạt bộ phim được tóm tắt từ 7-10 phút. Cụ thể, kênh S.K.R REVIEW, video có tên review phim Con thuyền Nô Ê hiện đại nhưng lại tóm tắt toàn bộ nội dung phim trong thời gian 18 phút, thu hút hơn 766 nghìn lượt xem. Cũng tại kênh này, nhiều bộ phim nổi tiếng được tóm tắt như Khu rừng thần bí, Đại gia Gatsby, Thành phố mất tích,…thu hút hàng trăm nghìn lượt xem.

Tại một kênh khác có tên N.C.T Phim đăng tải hàng loạt video tóm tắt phim với chục nghìn lượt xem. Mới nhất, phần tóm tắt bộ phim Phù thủy học đường đăng tải sau 3 ngày có hơn 27 nghìn lượt xem. Với dung lượng 7 phút, nội dung của video tóm tắt bộ phim bằng lời nói, những hình ảnh được cắt từ bộ phim. Điều đáng chú ý, tại phần bình luận của video, nhiều khán giả để lại lời khen và hy vọng sẽ có những video tóm tắt hay hơn.

Tương tự, trên nền tảng Facebook Watch, người xem dễ dàng tìm được những video tóm tắt phim gắn mác review phim. Chỉ cần gõ từ khóa “review phim”, chúng ta sẽ có được hàng loạt video có nội dung tóm tắt phim. Những video này thu hút hàng triệu lượt xem đã giúp chủ kênh có nhiều lượt tương tác nhằm thu về số lợi nhuận khủng.

review phim

 Dù có tiêu đề "review phim" nhưng các video này thực chất là tóm tắt toàn bộ nội dung bộ phim. 

Điểm chung của các video tóm tắt phim được đăng tải trên YouTube hay Facebook đều là những tác phẩm điện ảnh được cắt ghép, lồng tiếng được thu gọn từ 7-10 phút.

Vi phạm bản quyền nghiêm trọng

Trên thực tế, những đoạn tóm tắt phim lại là lựa chọn thưởng thức của nhiều người. Phần lớn người xem cho rằng, những đoạn tóm tắt phim đáp ứng được việc tiết kiệm thời gian, nhanh gọn mà vẫn nắm toàn bộ nội dung phim. Thế nhưng, người xem lại vô tình tiếp tay cho các hành vi vi phạm bản quyền.

“Hầu như ngày nào mình cũng xem review phim trên Facebook như một thói quen. Buổi trưa hoặc tối mình xem để giải trí, không tốn quá nhiều thời gian nhưng vẫn nắm được nội dung bộ phim”,  Kim Loan chia sẻ.

Ngoài ra, không lựa chọn xem toàn bộ bộ phim khi đã xem tóm tắt là quyết định của nhiều người: “Xem review phim tiết kiệm được thời gian, mặc dù không chi tiết như xem nguyên bộ nhưng vẫn hiểu được nội dung và kết thúc của bộ phim. Xem review xong thì mình sẽ không xem lại toàn bộ bộ phim”, anh Thanh Tòng cho biết.

Những video tóm tắt phim từ 7-10 phút đã vô tình đánh mất những trải nghiệm của người xem và đang hủy hoại thị trường điện ảnh Việt Nam. Việc này còn ảnh hưởng đến khả năng khai thác thương mại của tác phẩm. Một số người xem không đồng tình với việc xem tóm tắt phim để tiết kiệm thời gian. Bởi lẽ, việc xem những video tóm tắt đã vô tình tiếp tay cho những hành vi vi phạm bản quyền.

“Đầu tiên, mình thấy việc xem tóm tắt phim là hành vi không chấp nhận được vì thiếu sự tôn trọng với nhà làm phim và bản thân. Nếu xem một bộ phim được tóm tắt, đồng ý là các bạn sẽ biết toàn bộ câu chuyện, nhưng đơn giản là câu chuyện thì không mang tính điện ảnh. Điện ảnh là sự kết hợp của nhiều yếu tố. Phần quan trọng hơn của điện ảnh là thách thức người xem khi tiếp nhận nó. Nếu đơn thuần chỉ xem tóm tắt, đồng nghĩa với việc bạn chỉ được nghe kể lại và bản thân người xem không có những trải nghiệm điện ảnh. Phim không được tạo ra để phục vụ vấn đề đó. Người xem vô tình hạn chế bản thân và khép mình trước những trải nghiệm quý giá của điện ảnh.

Xét về khía cạnh kinh tế, người xem tóm tắt phim có thể tiết kiệm được tiền thay vì bỏ tiền xem phim tại rạp hay xem qua ứng dụng. Tuy nhiên, việc xem tóm tắt phim dễ dẫn đến việc không hiểu đúng hoặc đánh giá sai về tác phẩm”, anh Văn Mến bày tỏ.

Theo anh Huỳnh Duy Toàn - Chuyên gia SHTT, việc tóm tắt bằng cách cắt từng hoạt cảnh để ghép lại thành nội dung clip đã vi phạm quyền bảo vệ sự toàn vẹn tác phẩm của chủ sở hữu quyền tác giả. Người sản xuất, biên tập những clip review phim dạng này còn có thể xâm phạm quyền tác giả khi sử dụng tác phẩm chưa được sự cho phép của chủ sở hữu, công bố, truyền đạt đến công chúng mà không được phép của tác giả.

Thực trạng tóm tắt phim, tuy được gọi với cái tên là review phim đã bộc lộ rõ yếu tố vi phạm quyền tác giả, xâm phạm quyền độc quyền của chủ sở hữu quyền tác giả theo pháp luật sở hữu trí tuệ. Điều này, ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc khai thác thương mại của tác phẩm.

Để xử lý các hành vi vi phạm này, bên cạnh việc vận dụng quyền dân sự để bảo vệ quyền tác giả, pháp luật sở hữu trí tuệ hiện hành quy định hành vi tóm tắt phim với cách thức như những clip review phim đang phát tán tràn lan trên Facebook, YouTube còn có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Cụ thể, hành vi xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan đang được bảo hộ tại Việt Nam với quy mô thương mại hoặc thu lợi bất chính từ 50 triệu đồng trở lên hoặc gây thiệt hại cho tác giả từ 100 triệu đồng trở lên thì hành vi này sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan theo quy định tại điều 225 Bộ luật Hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017. Đối với hành vi vi phạm chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự thì có thể bị xem xét xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Nghị định 131/2013/NĐ-CP.

Võ Liên

Tin khác

Tài sản trí tuệ 1 ngày trước
(SHTT) - Apple có thể phải đối mặt với một số vấn đề khi mà Huawei Technologies đã đăng ký thương hiệu này vào ba năm trước trên lãnh thổ đại lục.
Tài sản trí tuệ 1 ngày trước
(SHTT) - Google đã bị cơ quan giám sát cạnh tranh của Pháp phạt vì vi phạm các quy định sở hữu trí tuệ của Liên minh châu Âu (EU) khi không đàm phán với các nhà xuất bản truyền thông.
Tài sản trí tuệ 2 ngày trước
(SHTT) - Thông qua công tác giám sát, cơ quan chức năng thành phố Hà Nội mới đây đã kịp thời phát hiện và thu giữ 7.000 sản phẩm giả mạo nhãn hiệu 'Ăn cùng bà Tuyết'.
Tài sản trí tuệ 2 ngày trước
(SHTT) - Dù chiến thắng trong vụ kiện bản quyền âm nhạc, nhưng Sam Smith & Normani thẩm phán vẫn quyết định các nghệ sĩ nổi tiếng phải tự chi trả phí luật sư lên tớ hơn 700.000 đô la.
Tài sản trí tuệ 2 ngày trước
(SHTT) - Mới đây, cơ quan chức năng thành phố Hà Nội đã tiến hành kiểm tra một địa điểm kinh doanh tại huyện Hoài Đức, qua đó phát hiện số lượng lớn.