Cuộc thi "Gạo ngon Việt Nam" lần 3 năm 2022 có sự tham gia của 6 đơn vị gồm: Công ty CP Tập đoàn ThaiBinh Seed (Thái Bình), Công ty TNHH thương mại HK (Tiền Giang), Công ty TNHH Lúa gạo Việt Nam (Đồng Tháp), Công ty CP Tập đoàn Lộc Trời (An Giang), DNTN Hồ Quang Trí (Sóc Trăng) và Viện Lúa ĐBSCL.

Cuộc thi được chấm điểm dựa trên các tiêu chí như mẫu gạo, nếp trước và sau khi nấu, và thuyết minh đặc tính của các mẫu. Tiêu chí không chỉ chọn gạo ngon đơn thuần mà còn tính đến khả năng thương mại hóa, khả năng canh tác đại trà để nông dân có thể sản xuất, làm giàu. Ban Giám khảo của cuộc thi lần này bao gồm Hiệp hội Lương thực Việt Nam, Hội Đầu bếp Việt Nam, Trung tâm Khảo nghiệm giống, sản phẩm cây trồng Nam Bộ và Công ty cổ phần giám định và khử trùng FCC.

Có tám mẫu gạo tham gia cuộc thi gồm ST24, ST25, TBR39, Lộc Trời 28, VD20, Đài Thơm 8, OM8, OM48; bốn mẫu nếp gồm nếp A Sào, TBR78, OM406 và OM38.

Về kết quả cuộc thi, đối với gạo thơm, giải Nhất thuộc về gạo TBR39 của Công ty CP Tập đoàn ThaiBinh Seed; giải Nhì là gạo ST24 của DNTN Hồ Quang Trí và giải Ba là gạo Lộc Trời 28 của Công ty CP Tập đoàn Lộc Trời.

Từ kết quả cuộc thi, ngày 5/11 ông Hồ Quang Cua (DNTN Hồ Quang Trí, Sóc Trăng) cho biết sẽ có văn bản chính thức đề nghị điều tra lại kết quả cuộc thi, vì nghi ngờ giống ST24 bị đánh tráo. Ông Cua cho hay đã trao đổi miệng với Ban Tổ chức (BTC) và hiện tại đang làm văn bản chính thức để gửi các ngành đề nghị điều tra lại.

Ngày 6/11, ông Cua cũng đính chính về việc không phải yêu cầu điều tra lại kết quả cuộc thi, mà đúng hơn là đánh giá lại mẫu gạo được sử dụng để dự thi. Ông Cua muốn xác nhận xem đơn vị dự thi sử dụng gạo của người khác đã được bảo hộ sở hữu trí tuệ đem đi thi hay không.

Cũng trong ngày 6/11, thông qua các kênh truyền thông báo chí, ông Hồ Quang Cua thay mặt cá nhân và DNTN Hồ Quang Trí không công nhận kết quả hội thi ngày 4/11 do Hiệp hội Lương thực Việt Nam tổ chức. Theo ông Cua, tại cuộc thi, Ban Tổ chức đã không giữ bí mật mã số của từng loại gạo, điều này dẫn đến việc không khách quan khi chấm điểm.

Theo đó, ban giám khảo đã biết trước được gạo của đơn vị nào. Các tiêu chuẩn như độ thơm, độ dẻo, đồ thuần, độ nguyên hạt,… chấm cho gạo đạt giải Nhất cũng chưa công bằng.

Từ năm 2017 - 2020, ông Hồ Quang Cua liên tục tham dự hội nghị Lúa Gạo Quốc tế và dự thi Gạo ngon nhất thế giới. Kết quả 4 năm liên tiếp đều được vinh danh trên đấu trường quốc tế:  Năm 2017 và 2018, Gạo ST24 của ông đều đoạt giải Top 3 gạo ngon nhất thế giới, năm 2019 Gạo ST25 đạt giải Gạo ngon nhất thế giới, đến năm 2020 Gạo ST25 đạt giải Nhì Gạo ngon nhất thế giới. 

Ngày 18/11/2021, Hội đồng Khoa học Công nghệ cấp Nhà nước đã thống nhất công trình "Nghiên cứu chọn tạo và phát triển giống lúa thơm Sóc Trăng: ST24 và ST25 giai đoạn 2008 - 2016" của ông Hồ Quang Cua và các cộng sự được công nhận đạt Giải thưởng Hồ Chí Minh về Khoa học Công nghệ lần thứ 6. Đây là giải thưởng cao nhất về thành tựu khoa học công nghệ được tổ chức 5 năm một lần.

Trao đổi với PV Tạp chí Sở hữu Trí tuệ và Sáng tạo, Công ty cổ phần Tập đoàn THAIBINH SEED cho biết hiện tại chưa có phản hồi trước các ý kiến của ông Hồ Quang Cua và đang đợi thông tin chính thức từ ban tổ chức cuộc thi. 

Võ Liên (tổng hợp)