Thông tin từ Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, trong giai đoạn 2011 - 2020, Cục Sở hữu trí tuệ đã tiếp nhận 350.237 đơn đăng ký xác lập quyền sở hữu công nghiệp (SHCN) cho các chủ thể Việt Nam, bao gồm 325.345 đơn đăng ký nhãn nhiệu quốc gia (chiếm 92,87%), 16.083 đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp (chiếm 4,6%), 5.725 đơn đăng ký sáng chế (chiếm 1,63%) và 2.994 đơn giải pháp hữu ích (chiếm 0,85%).

TP HCM là địa phương dẫn đầu cả nước về số lượng đơn đăng ký SHCN nộp vào Cục Sở hữu trí tuệ với 135.692 đơn (chiếm 47%), tiếp đến là Hà Nội với 108.099 đơn (chiếm 37,44%).

Trong danh sách tốp 10 địa phương có lượng đơn đăng ký SHCN còn có sự xuất hiện của các địa phương có sự phát triển kinh tế năng động như Bình Dương, Long An, Đồng Nai, Đà Nẵng, Hải Phòng, Cần Thơ, Bắc Ninh và Hưng Yên.

Về đăng ký sáng chế, Hà Nội dẫn đầu cả nước về số lượng đơn đăng ký sáng chế trong giai đoạn 2011-2020, với 2.639 đơn. Tiếp đến là TP HCM với 1.556 đơn, Bà Rịa-Vũng Tàu 98 đơn, Đồng Nai 96 đơn, Đà Nẵng 82 đơn và Cần Thơ 82 đơn.

Có thể thấy, số lượng đơn đăng ký sáng chế Việt Nam tăng trung bình 10%-19%, tuy nhiên năm 2020 đã có sự gia tăng đột biến lên tới 29% lớn nhất từ trước đến nay. Điều này có được là do nhận thức của các viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp đã được nâng lên, họ đã thực sự quan tâm đến việc xác lập quyền tài sản trí tuệ của mình. Bên cạnh đó, còn có sự nỗ lực của các Ban, Bộ, Ngành và địa phương, đặc biệt là Cục Sở hữu trí tuệ và các Sở Khoa học và Công nghệ trong việc phổ biến, tuyên truyền, cũng như nâng cao năng lực chung của hệ thống sở hữu trí tuệ trong các năm gần đây.

Ngoài ra, Hà Nội và TP HCM cũng là hai địa phương sở hữu số lượng bằng độc quyền sáng chế/giải pháp hữu ích nhiều nhất cả nước, với lần lượt là 1.108 và 469 văn bằng, chiếm khoảng 74% tổng số bằng độc quyền sáng chế/giải pháp hữu ích của cả nước…

Đối với kiểu dáng công nghiệp, trong giai đoạn 2011-2020, Thành phố Hồ Chí Minh là địa phương có số lượng đơn đăng ký nhiều nhất với 6.752 đơn, tiếp theo lần lượt là Hà Nội và Bình Dương với 3.945 và 742 đơn.

Trong số các đơn SHCN, nhãn hiệu là đối tượng được các địa phương nộp đơn đăng ký xác lập quyền nhiều nhất, chiếm hơn 93% tổng lượng đơn đăng ký SHCN của cả nước. Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội tiếp tục là hai đơn vị dẫn đầu, tiếp đến là Bình Dương, Long An, Đồng Nai, Đà Nẵng, Cần Thơ, Hải Phòng, Hưng Yên và Bắc Ninh.

Tỷ lệ thuận với số lượng đơn đăng ký nhãn hiệu được nộp, Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu cũng được cấp nhiều nhất cho Thành phố Hồ Chí Minh với 56.807 Giấy chứng nhận và Hà Nội với 48.429 Giấy chứng nhận. Các tỉnh Bình Dương (4.175 Giấy chứng nhận), Long An (3.480 Giấy chứng nhận), Đồng Nai (2.921 Giấy chứng nhận) ghi nhận số lượng Giấy chứng nhận đáng kể phản ánh với lượng đơn nộp tương ứng.

Về số lượng đơn chỉ dẫn địa lý, tính từ năm 2001 (Cục bắt đầu nhận đơn đăng ký chỉ dẫn địa lý) đến hết năm 2020 Cục Sở hữu trí tuệ nhận được 116 đơn yêu cầu cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý, trong đó số lượng đơn của Việt Nam là 109 đơn và của nước ngoài là 7 đơn.

Qua các số liệu thống kê về đơn đăng ký và số lượng Văn bằng bảo hộ được cấp cho thấy, tốc độ tăng trưởng đơn đăng ký SHCN của các địa phương trong cả nước tương đối ổn định và có xu hướng đi lên. Riêng đối với sáng chế trong năm 2020 có sự gia tăng đột biến so với các năm khác.

Số lượng đơn đăng ký sở hữu công nghiệp chủ yếu tập trung ở hai Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội, điều này có thể lý giải, vì đây là hai trung tâm kinh tế, văn hóa chính trị lớn nhất cả nước, tập trung rất nhiều doanh nghiệp lớn, trường đại học và viện nghiên cứu. Nhìn vào số lượng các văn bằng được cấp trong giai đoạn này, có thể thấy số lượng của các địa phương đều có sự tăng nhanh nhất là trong hai năm gần đây, trong bối cảnh gia tăng số lượng văn bằng bảo hộ sở hữu công nghiệp được cấp tại Việt Nam.

Các con số tăng nhanh và ổn định gần đây cho thấy các nỗ lực của Chính phủ và Bộ Khoa học và Công nghệ trong việc nâng cao Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) nói chung cũng như việc khuyến khích tăng số lượng các đơn xác lập quyền sở hữu trí tuệ nói riêng đã có những kết quả đáng ghi nhận, thể hiện việc tăng hạng liên tục trong các năm gần đây trong bảng xếp hạng (từ vị trí thứ 59 năm 2016 lên vị trí thứ 42 năm 2020).

Minh Hà