Tại Triển lãm quốc tế đổi mới sáng tạo Việt Nam 2021 và khởi công xây dựng Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh đổi mới sáng tạo là lợi thế quan trọng nhất trong phát triển kinh tế - xã hội của bất kỳ quốc gia nào. Nhiều nước giàu tài nguyên nhưng không tăng trưởng cao được và nhiều nước ít tài nguyên vẫn phát triển. Yếu tố tạo khác biệt là con người và công nghệ.

Thủ tướng khẳng định thực tiễn 20 năm trở lại đây đã chứng minh đổi mới sáng tạo có vai trò động lực quan trọng với tăng năng suất, tăng trưởng, hiệu quả phát triển quốc gia. 

Với riêng thành phố Hà Nội, nơi đây hội tụ nhiều yếu tố để trở thành trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, bởi trên địa bàn thành phố tập trung hơn 70% tổ chức khoa học và công nghệ, trường đại học và viện nghiên cứu của cả nước; 14 phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia, chiếm 82% số phòng thí nghiệm của cả nước.

Đặc biệt, ngày 9/1 vừa qua, Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) đã chính thức được khởi công tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc (Hà Nội). Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và đầu tư Nguyễn Chí Dũng nhận định đây là sự kiện đầu tiên trong năm 2021 về đổi mới sáng tạo, khởi đầu của một kỷ nguyên mới, kỷ nguyên của đổi mới sáng tạo mà Việt Nam đang nhanh chóng nắm bắt để bứt phá vươn lên.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho hay Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia sẽ là nơi quy tụ các doanh nghiệp, tập đoàn công nghệ lớn trong và ngoài nước, nơi cung cấp các cơ sở nghiên cứu, không gian làm việc, thử nghiệm sản phẩm và điều kiện hạ tầng tốt nhất phục vụ cho nghiên cứu phát triển các ý tưởng công nghệ theo chuẩn mực quốc tế.

Đồng thời, trung tâm sẽ đưa các ý tưởng đổi mới sáng tạo vào một hệ sinh thái đầy đủ và hỗ trợ thông qua các cơ chế thuận lợi, đặc thù, từ đó hoàn chỉnh vòng kết nối, thúc đẩy mạnh mẽ đầu tư, nghiên cứu phát triển và thương mại hóa sản phẩm.

Một thuận lợi nữa tại Hà Nội, đó là số nhà khoa học đầu ngành đang sinh sống và làm việc tại đây chiếm hơn 65% tổng số các nhà khoa học trong cả nước.

Ngoài những lợi thế trên, thời gian qua, Hà Nội đã khẳng định vai trò là trung tâm hàng đầu về khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo của cả nước với nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Nổi bật có thể kể đến Vườn ươm doanh nghiệp công nghệ thông tin, đổi mới sáng tạo Hà Nội (HBI-IT), thuộc Sở Thông tin và Truyền thông. Giám đốc HBI-IT Vũ Tấn Cương cho biết, bên cạnh các hoạt động bổ sung kiến thức, kinh nghiệm thực tế cho doanh nghiệp khởi nghiệp hoàn thiện sản phẩm với định hướng thị trường, trang bị kỹ năng kinh doanh, hỗ trợ gọi vốn, Vườn ươm còn tổ chức truyền thông quảng bá cho các dự án, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo.

Tuy nhiên, theo Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội Nguyễn Hồng Sơn, các hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của thành phố vẫn còn hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng. Lĩnh vực này chưa thực sự trở thành động lực quan trọng để nâng cao năng suất lao động, khả năng cạnh tranh, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô.

Còn theo Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa thành phố (Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội) Lê Văn Quân, số doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo (startup) của Hà Nội gọi được vốn từ các quỹ đầu tư rất ít; phần lớn chỉ là doanh nghiệp nhỏ cung cấp sản phẩm, dịch vụ kỹ thuật số, mà chưa phát triển dựa trên nền tảng đổi mới sáng tạo đúng nghĩa. Ngoài ra, chưa có sự kết nối giữa cơ sở nghiên cứu - startup - nhà đầu tư - doanh nghiệp - tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, để thiết lập một mạng lưới tương trợ lẫn nhau...

Hà Châu