Dự án mở rộng KCN Đồng Văn II được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt mở rộng 18ha, nhưng trên thực tế diện tích mở rộng lại lên tới 21,37ha. Để số diện tích chênh lệch này phù hợp với các quy định pháp luật, chủ đầu tư cùng UBND tỉnh Hà Nam đã triển khai như thế nào là vấn đề dư luận quan tâm và cần làm rõ (trước hết là về nhận thức) để góp phần minh bạch hoạt động quản lý nhà nước.

Sở Xây dựng thẩm định "siêu tốc" tờ trình

Dự án KCN Đồng Văn II do Công ty cổ phần phát triển Hà Nam làm Chủ đầu tư (Công ty Hà Nam). Năm 2007, Công ty Hà Nam được bán lại cho Công ty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư Phát triển Việt Nam (VID) và một số cá nhân là cổ đông chính của công ty này (sau này VID được nâng tầm và chuyển đổi thành TNG Holdings Việt Nam - Tập đoàn kinh tế đầu tư đa ngành, thành công trong nhiều lĩnh vực).

Việc Công ty Hà Nam về tay TNG đã đánh dấu một giai đoạn mới với giới đầu tư bất động sản khu vực Hà Nam bởi lẽ, sau khi chuyển nhượng, hàng loạt tranh chấp, kiện tụng đã xảy ra đối với các nhà đầu tư trước đó của Công ty Hà Nam. Đặc biệt, dậy sóng dư luận hơn 2 năm nay là việc hàng ngàn người mua đất tại Dự án Khu nhà ở phục vụ KCN Đồng Văn (tên thương mại là TNR Đồng Văn Star) đi tới cơ quan ở địa phương và trung ương để "đòi" sổ đỏ.

Nói như vậy để thấy rằng, trong khi đất tại dự án Khu nhà ở phục vụ KCN Đồng Văn đã được bán hết, thì bản thân dự án KCN Đồng Văn II vẫn đang trong lộ trình điều chỉnh, thậm chí, chính quyền địa phương còn phải giải trình về những vấn đề phát sinh.

Quay trở lại dự án KCN Đồng Văn II, sau khi về tay TNG, dự án này được UBND tỉnh Hà Nam duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/2.000 bởi quyết định số 382/QĐ-UBND, ngày 30/3/2009. Tới ngày 8/11/2011, UBND tỉnh Hà Nam có Quyết định số 1377/QĐ-UBND phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500. Ngày 30/6/2014, tỉnh Hà Nam tiếp tục phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 lần 2 bằng Quyết định số 650/QĐ-UBND.

Việc mở rộng dự án KCN Đồng Văn II giai đoạn 2 được Công ty Hà Nam bắt đầu triển khai từ quý 1/2016. Cụ thể: Ngày 1/3/2016, Công ty Hà Nam có văn bản số 0103/2016/CV-HN về đề xuất mở rộng KCN Đồng Văn II. Ngày 31/3/2016, Sở Xây dựng có văn bản số 334/SXD-KTQH về đề xuất mở rộng KCN Đồng Văn II. Đề xuất mở rộng này cũng được thường trực Tỉnh ủy tỉnh Hà Nam bàn bạc và kết luận tại Hội nghị giao ban ngày 1/4/2016.

Tới ngày 5/4/2016, UBND tỉnh Hà Nam có văn bản 695/UBND-KTTH chấp thuận chủ trương mở rộng KCN Đồng Văn II với diện tích dự kiến là 17,5ha. Đồng thời, giao Sở Xây dựng thực hiện điều chỉnh cục bộ Quy hoạch chung Đô thị Duy Tiên (tại khu vực phía Bắc KCN Đồng Văn II). Làm cơ sở cho Công ty Hà Nam lập quy hoạch điều chỉnh mở rộng KCN Đồng Văn II, trình phê duyệt.

Rất may cho chủ đầu tư, tại thời điểm văn bản 695/UBND-KTTH được ban hành thì Nghị định 82/NĐ-CP chưa có hiệu lực. Bởi, theo Khoản 3 Điều 5, nghị định 82 quy định Điều kiện bổ sung khu công nghiệp mới, khu công nghiệp mở rộng vào quy hoạch phát triển khu công nghiệp là phải phù hợp với quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh.

Ngày 3/4/2017, Thủ tướng Chính Phủ có văn bản số 469/TTg-CN gửi Bộ KH&ĐT, UBND tỉnh Hà Nam về Đề án điều chỉnh quy hoạch phát triển các KCN tỉnh Hà Nam đến năm 2020. Theo đó, KCN Đồng Văn II được chấp thuận điều chỉnh tăng quy mô là 339ha, tăng thêm 18ha.

Ngày 5/5/2017, Công ty Hà Nam có văn bản số 1024/2017/TTr-HN đề nghị phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 KCN Đồng Văn II kèm hồ sơ.

Ngay trong ngày 5/5/2017, Sở Xây dựng đã có Văn bản số 732/SXD-QHKT gửi UBND tỉnh Hà Nam và Công ty Hà Nam về quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 KCN Đồng Văn II giai đoạn 2 và đề nghị UBND tỉnh xem xét giải quyết.

Như vậy có thể nói, Sở Xây dựng đã thẩm định hồ sơ "siêu tốc" ngay trong ngày cho doanh nghiệp như một kế hoạch được định sẵn.

Ngày 13/6/2017, UBND tỉnh Hà Nam ban hành quyết định 869/QĐ-UBND phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 KCN Đồng Văn II mở rộng giai đoạn 2.

Thừa - thiếu đất và giải trình của UBND tỉnh

Trở lại nội dung Tờ trình số 0103/2016/CV-HN của Công ty Hà Nam và văn bản số 334/SXD-KTQH, cũng như cuộc họp của Thường trực Tỉnh ủy tỉnh Hà Nam ngày 1/4/2016, thì tổng diện tích đề xuất mở rộng dự án này trong giai đoạn 2 là 17,5ha.

Tuy nhiên, Quyết định phê duyệt điều chỉnh số 469/TTg-CN của Thủ tướng Chính Phủ, thì dự án này được phép điều chỉnh 18ha. Phần diện tích đất được nêu nằm trong kế hoạch sử dụng đất năm 2017 của huyện Duy Tiên, Hà Nam theo Quyết định số 2429/QĐ-UBND ngày 30/12/2016 của UBND.

Thế nhưng, trong Quyết định số 2429/QĐ-UBND, tổng diện tích đất dự kiến thu hồi năm 2017 nằm trong chỉ tiêu sử dụng đất, đất khu công nghiệp chỉ là 15,22ha. Như vậy, nếu so với 18ha mà Thủ tướng Chính phủ đồng ý cho thu hồi, thì diện tích đất cho KCN được nêu trong kế hoạch sử dụng đất năm 2017 của huyện Duy Tiên vẫn không đủ, tức vẫn còn thiếu (trên giấy tờ) cho Công ty Hà Nam khoảng 3ha?

Chưa biết, năm 2017 tỉnh Hà Nam đã bổ sung phần diện tích này hay chưa và trong văn bản nào? Nhưng khác với chỉ tiêu kế hoạch sử dụng đất, trên thực tế, Hà Nam đã thu hồi diện tích lên tới 21,37ha cho việc mở rộng KCN Đồng Văn II, tức thu hồi thừa 3,37ha.

Cụ thể, trong văn bản 732/SXD-QHKT, Sở Xây dựng gửi UBND tỉnh Hà Nam đề nghị Thẩm định quy hoạch chi tiết 1/500 KCN và Quyết định số 869/UBND của UBND tỉnh Hà Nam phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500 KCN Đồng Văn II giai đoạn 2 thì tổng diện tích nghiên cứu lập quy hoạch là 21,37ha, trong đó, phạm vi nghiên cứu trực tiếp là 18,04ha; phạm vi nghiên cứu gián tiếp là 3,32ha. Như vậy, số diện tích chênh lệch so với diện tích Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt là 3,37ha.

Để có cơ sở pháp lý về diện tích đất chênh lệch này, ngày 25/7/2018 Công ty Hà Nam có văn bản số 52/CV-HNC đề nghị UBND tỉnh Hà Nam xin ý kiến Bộ Xây dựng, Bộ KH&ĐT, Bộ TN&MT về chấp nhận diện tích mở rộng KCN Đồng Văn II giai đoạn 2 theo diện tích thực tế là 21,37ha. Theo đó, ngày 9/11/2018 UBND tỉnh Hà Nam có Văn bản số 3304/UBND-TH gửi Bộ KH&ĐT, Bộ Xây dựng, Bộ TN&MT về việc Chấp nhận diện tích mở rộng KCN Đồng Văn II giai đoạn 2.

Lý giải với các bộ trong văn bản này, tỉnh Hà Nam nêu: "Phần diện tích tăng thêm thuộc phạm vi nghiên cứu gián tiếp là do trong quá trình lập quy hoạch dự án, có một số diện tích nhỏ lẻ, xen kẹp, gặp khó khăn trong canh tác sau khi KCN hình thành, nên nhân dân và chính quyền địa phương đã đề nghị Công ty Hà Nam đưa diện tích này vào phạm vi nghiên cứu lập quy hoạch”.

Và UBND tỉnh Hà Nam khẳng định, việc mở rộng KCN Đồng Văn II giai đoạn 2 lên 21,37ha là hoàn toàn phù hợp với các điều kiện tại Khoản 2 Điều 11, Nghị định 82/2018 của Chính phủ.

Cụ thể, Khoản 2 Điều 11, Nghị định 82/2018 quy định như sau: Trường hợp diện tích thực tế của khu công nghiệp sau khi đo đạc chênh lệch dưới 10% so với diện tích quy hoạch đã được phê duyệt nhưng không quá 20ha, UBND cấp tỉnh xin ý kiến Bộ KH&ĐT, Bộ TN&MT, Bộ Xây dựng và thực hiện điều chỉnh diện tích khu công nghiệp phù hợp với diện tích thực tế mà không phải trình Thủ tướng Chính phủ.

Thực tế, nếu diện tích tăng thêm là 3,32ha được tính tỷ lệ theo tổng diện tích KCN Đồng Văn II (339ha) thì tỷ lệ sẽ phù hợp với Nghị định và không phải trình Thủ tướng Chính phủ.

Nếu phần diện tích tăng thêm là 3,32ha được tính tỷ lệ theo tổng diện tích đề xuất Quy hoạch mở rộng giai đoạn 2 (18ha) thì tỷ lệ khoảng 18,4%. Tỷ lệ này lớn hơn 10% so với quy định, do đó, sẽ cần phải có ý kiến của Thủ tướng Chính phủ.

Và, theo các cách tính trên, hoàn toàn có thể xảy ra khả năng khi đo đạc lại, rất có thể diện tích toàn bộ KCN Đồng Văn II sẽ phát sinh tăng, có thể là trên 10%. Và khi đó có thể đặt lại vấn đề về trách nhiệm giải trình của UBND tỉnh Hà Nam với Thủ tướng, hoặc các bộ chức năng.

Thực tế, diện tích 3,32ha tăng thêm trong quá trình mở rộng KCN Đồng Văn II giai đoạn 2 diễn ra như thế nào? Thực sự nhân dân và chính quyền huyện Duy Tiên có đề nghị Công ty Hà Nam đưa phần diện tích này vào quy hoạch hay không, đây là những vấn đề cần được nghiên cứu, làm rõ để góp phần minh bạch trong hoạt động quản lý nhà nước.

Phúc Huy