Tháp rau hữu cơ là mô hình có công nghệ tại Mỹ, đã đạt được nhiều giải thưởng về bảo vệ môi trường và là ý tưởng mở cho cộng đồng. Khi sang đến Việt Nam, mô hình này được các kỹ sư cũng như những nhóm khởi nghiệp cải tiến để phù hợp hơn với điều kiện khí hậu nhiệt đới gió mùa của nước ta. Tháp rau hữu cơ ngày càng trở nên phổ biến và được nhiều hộ gia đình tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh,... sử dụng.

“Những nhà máy xử lí rác”

Việc cho rác thải hữu cơ trong sinh hoạt hàng ngày như vỏ chuối, lõi bắp ngô, cuống rau thừa, vỏ hoa quả, bã trà, bã cà phê… vào lõi vi sinh ở giữa tháp rau để ủ rác, giúp xử lí khoảng 30 kg rác thải trong một tháng, tức là khoảng 360 kg rác trong một năm.

Anh Hồ Đức Cảnh - đồng sáng lập Eco Farm Hoàng Mai cho biết: “Đặc điểm quan trọng nhất của tháp rau hữu cơ, khác với những phương pháp trồng rau khác chính là ở lõi giữa của tháp, nó giống như “cơ quan tiêu hóa” của mỗi tháp rau, có nhiệm vụ biến các loại rác thải sinh hoạt thành chất dinh dưỡng để nuôi rau phát triển. Mỗi lõi tháp được thả trùn quế, chúng sẽ ăn rác khi nó hoai mục và di chuyển ra khắp các hốc tháp để tạo độ tơi xốp cho đất và nuôi cây”.

Trùn quế đóng vai trò như những “người công nhân”, ngày đêm cày xới đất giúp cho toàn bộ sinh khối đất luôn màu mỡ và tới xốp. Trong quá trình di chuyển của trùn quế, chúng sẽ thải ra phân trùn, trong phân trùn có chứa rất nhiều dải vi sinh giúp phân hủy rác, tạo thành mùn để cung cấp chất dinh dưỡng cho cây. Chính vì thế mà phân trùn quế được coi là “chìa khóa” của nông nghiệp hữu cơ.

Hơn thế, việc sử dụng tháp rau để trồng theo phương thẳng đứng không chỉ giúp khuếch đại diện tích trồng rau lên ba đến bốn lần mà còn giúp tăng năng suất cây trồng lên 40% đến 50%. Một tháp rau hữu cơ tương đương với tám đến mười thùng xốp.

Nguồn tài nguyên quý giá cho cây trồng

Theo anh Kiều Minh Thắng - Chuyên gia Nông nghiệp công nghệ cao chia sẻ: “Ưu điểm vượt trội của tháp rau không chỉ dừng lại ở việc xử lí khối lượng rác thải hữu cơ khổng lồ mà còn giúp khử mùi hôi tanh do rác để lại. Khi trùn quế hoạt động, chúng ăn rác hữu cơ, do đó giúp hạn chế gần như 100% mùi hôi thối từ rác thải của nhà bếp”.

Ngoài ra, còn có dịch trà trùn (chứa rất nhiều chất dinh dương và vi sinh vật giúp ức chế nấm mốc phát triển,...) chảy xuống khay chứa trà trùn ở đế tháp, làm giàu dinh dưỡng cho cây phát triển tốt mà hoàn toàn không cần bón phân hay thay đất như những phương pháp trồng khác. Mỗi tháp rau hữu cơ giống như một khu rừng nhỏ, hoạt động trên cơ chế tự phân hủy rác thực vật nhờ các vi sinh vật và trùn quế thành chất hữu cơ cho cây hấp thụ.

Chị Hà Giang - khách hàng sử dụng mô hình tháp rau cho biết: “Điều mà mình thích nhất ở tháp rau hữu cơ chính là việc bảo vệ môi trường. Từ chỗ vứt rác đi, nay mình đã giữ lại rác và còn đi xin thêm rác. Ở cơ quan hay nhà người của mình, mọi người bây giờ có ý thức lắm, chịu khó gom rác lại cho mình mỗi khi ăn xong đẻ về bỏ vào lõi tháp. Hoặc mỗi sáng đi chợ, mình cũng hay xin thêm cuống rau thừa, vỏ hoa quả để thả vào lõi tháp rau”.

Xu hướng trồng rau từ tận dụng rác thải đang phát triển rất nhanh ở nhiều thành phố lớn trên cả nước. Mô hình tháp rau hữu cơ giúp phần nào thay đổi nhận thức của người dân về vấn đề bảo vệ môi trường. Rác thải hữu cơ không nên bị bỏ đi, vì chúng chính là nguồn tài nguyên quý giá cho cây trồng.

Viết Sơn