Tại buổi làm việc với Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản (METI) tại Tokyo (Nhật Bản), Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) Nguyễn Mạnh Hùng và Thứ trưởng Bộ METI Nhật Bản, ông Kozuki Ryosuki, đã trao đổi và nhất trí tăng cường hợp tác phát triển thiết bị mạng 5G OpenRAN, hỗ trợ để doanh nghiệp hai nước có thể sớm triển khai các dự án cùng nghiên cứu và phát triển sản phẩm để cung cấp cho thị trường hai nước và trên toàn thế giới.

Nhật Bản đang tập trung huy động nguồn lực, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển các công nghệ chủ đạo như bán dẫn và AI. Tuy nhiên, Nhật Bản cũng đang gặp một số khó khăn như đảm bảo nguồn nhân lực.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã chia sẻ về việc xây dựng các chính sách lớn và chiến lược của Việt Nam về phát triển công nghiệp ICT và công nghiệp bán dẫn, trong đó tập trung đẩy nhanh đào tạo và phát triển nguồn nhân lực bán dẫn.

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp công nghệ số của Việt Nam đã đầu tư kinh doanh, cung cấp các dịch vụ, giải pháp công nghệ cho các đối tác tại Nhật Bản.

Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của quan hệ hợp tác giữa hai nước, nhất là sau khi nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vào năm 2023, hai bên đã thống nhất sẽ đẩy mạnh các chương trình, sáng kiến hợp tác mới, ở nhiều cấp khác nhau, cùng nhau khai mở các tiềm năng, đưa quan hệ hợp tác Việt Nam - Nhật Bản trong lĩnh vực công nghiệp ICT và bán dẫn lên một tầm cao mới.

Cũng trong chuyến thăm này, Ông Mạnh Hùng – Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông đã có các buổi làm việc với các tập đoàn NTT Docomo và Rakuten, hai nhà mạng di động lớn thứ nhất và lớn thứ 4 của Nhật Bản.

Tại các buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng và đoàn công tác đã dành nhiều thời gian trao đổi kinh nghiệm về triển khai 5G theo chuẩn OpenRAN. Hiện nay, mạng di động 5G chuẩn OpenRAN đều được các nhà mạng triển khai phủ sóng trên toàn bộ lãnh thổ Nhật Bản.

Đặc biệt, nhà mạng Rakuten đã làm chủ toàn bộ hệ thống phần mềm xử lý trên nền tảng cloud và chỉ mua phần radar, giúp giảm đáng kể chi phí đầu tư khi triển khai mạng 5G theo chuẩn OpenRAN.

Cùng tham dự 2 buổi làm việc, các doanh nghiệp viễn thông Việt Nam đã thảo luận với các nhà mạng di động Nhật Bản về khả năng thúc đẩy hợp tác nghiên cứu phát triển công nghệ, dịch vụ và sản phẩm mới, khả năng cùng đầu tư trung tâm dữ liệu, cung cấp các giải pháp  nâng cao chất lượng mạng 5G theo chuẩn OpenRAN tại cả hai nước. Các doanh nghiệp công nghệ của Việt Nam cũng chia sẻ về kết quả nghiên cứu phát triển thiết bị 5G tại Việt Nam, sẵn sàng cung cấp cho các nhà mạng tại Nhật Bản.

Trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Nhật Bản, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đã tham dự chương trình Vietnam IT Day 2024 lần thứ 11 tại Tokyo, Nhật Bản.

Tại sự kiện này, có ba thông điệp lớn về cơ hội và hướng hợp tác trong lĩnh vực công nghệ số Việt Nam - Nhật Bản trong thời gian tới đã được nhấn mạnh.

Thứ nhất, chuyển đổi số hệ thống và ứng dụng AI. Hiện tại, hầu hết các hệ thống công nghệ trong các doanh nghiệp, tập đoàn lớn của Nhật Bản thuộc các lĩnh vực trọng điểm như tài chính - ngân hàng, bán lẻ, năng lượng, logistics… vẫn đang sử dụng những hệ thống công nghệ được xây dựng từ hơn hai thập kỷ trước.

Điều này đã khiến các doanh nghiệp tại Nhật Bản tụt hậu hơn so với các đối thủ khác trên toàn cầu. Vì vậy, nhu cầu hiện đại hóa hệ thống đang rất lớn. Tuy nhiên, hệ thống lớn sẽ gây ảnh hưởng nhiều đến khách hàng, nên quá trình hiện đại hóa cần nguồn lực dồi dào và hơn hết là sự thận trọng.

Trong khi đó, các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam đã và đang xây dựng được những giải pháp, hoàn thiện dịch vụ chuyển đổi số để hiện đại hóa hệ thống của các cơ quan, doanh nghiệp Nhật Bản. Đồng thời, các doanh nghiệp Việt  đã nghiên cứu, triển khai sẵn sàng những mô hình AI để kết hợp với doanh nghiệp Nhật Bản nghiên cứu, ứng dụng giúp tối ưu hóa hệ thống, đưa ra mô hình sản xuất mới, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Nhật Bản.

Thứ hai, trong lĩnh vực chuyển đổi số sản xuất - chuyển đổi xanh: Vào năm 2050, Chính phủ 2 nước đều  đã cam kết đạt mức phát thải dòng bằng 0 (NET ZERO).

Những giải pháp quản trị sản xuất, tối ưu hóa nguồn lực, năng lượng, các giải pháp đo kiểm và tối ưu carbon là điều mà các doanh nghiệp tại Việt Nam đã sẵn sàng. Đây là sẽ trọng tâm hợp tác trong 10-20 năm tới. Đi trước là công nghiệp ô tô – automotive. Một trong những ngành công nghiệp lớn, trọng tâm phát triển của cả Nhật Bản và Việt Nam.

Thứ ba, sự sẵn sàng của nguồn nhân lực và các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam cho sự dịch chuyển của các đối tác Nhật Bản. Các doanh nghiệp Nhật Bản đang định hình rất rõ xu hướng dịch chuyển tới Việt Nam trong hầu hết các ngành.

Trong lĩnh vực công nghệ thông tin, các doanh nghiệp Nhật mong muốn chuyển dịch tất cả các tầng công việc, từ upstream đến downstream, từ nghiên cứu, thiết kế đến sản xuất, kiểm thử.

Không những thế, mỗi năm dân số Nhật Bản giảm gần một triệu người, ngược lại dân số Việt Nam tăng gần một triệu người. Ngành công nghệ thông tin Việt Nam có 1,5 triệu lao động, 55,000– 70,000 kỹ sư công nghệ thông tin tốt nghiệp và gia nhập thị trường lao động hàng năm. Theo các chuyên gia, các doanh nghiệp Nhật Bản hướng đến Việt Nam vì lý do này.

Doanh nghiệp Việt Nam đã sẵn doanh nghiệp có hàng chục ngàn lao động, hơn chục doanh nghiệp trên 1.000 – 5.000 lao động, hàng trăm doanh nghiệp quy mô 200 - 1.000 lao động đang phục vụ thị trường Nhật Bản.

Chia sẻ về quan điểm này, ông Noriya Tarutani, Phó Giám đốc Ban Đổi mới sáng tạo của JETRO thông tin, hàng năm có một số lượng đầu tư trực tiếp nhất định từ Nhật Bản vào Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ thông tin và đến năm 2023 có 59 khoản đầu tư. Trong những năm gần đây, đã có những Startup Nhật Bản thành lập cơ sở phát triển tại Việt Nam. Một số công ty đang chú ý đến các kỹ sư xuất sắc của Việt Nam và định vị Việt Nam là cơ sở R&D và phát triển các công nghệ tiên tiến như AI.

Ở chiều ngược lại, đầu tư từ Việt Nam sang Nhật Bản tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ và lĩnh vực công nghệ thông tin đang chiếm phần lớn hoạt động tư vấn của JETRO cho các công ty Việt Nam mở rộng sang Nhật Bản, ông Noriya Tarutani cho hay.

Hữu Phúc