Sử dụng Facebook như thế nào để vẫn bảo vệ được sự riêng tư?
Những người dùng như trên được gọi với cái tên Lurking, những thành viên không tham gia tích cực – và con số này rất phổ biến. Thống kê cho thấy đối với hầu hết các cộng đồng trực tuyến, 90% người dùng là những người ẩn danh, không tương tác tích cực, 9% người dùng hoạt động vừa phải và 1% còn lại chiếm trọn tần suất tương tác. Giới chuyên môn gọi đây là “quy tắc 1%” , và con số này rõ ràng chỉ mang tính khái quát.
Bởi các số liệu được báo cáo cho thấy độ phủ sóng của Facebook cao hơn nhiều. 2,27 tỷ người dùng hoạt động hàng tháng là con số được mạng xã hội (MXH) này đưa ra vào tháng 9 năm 2018, (tăng 9,6% so với năm 2017) và gần 1,5 tỷ người dùng hoạt động hàng ngày (tăng 9,3%).
Điểm khác biệt chính giữa Facebook với Twitter, Reddit hay Metafilter là MXH này yêu cầu danh tính thực từ người sử dụng. Số lượng thông tin đăng tải và mức độ chia sẻ tùy thuộc vào từng cá nhân, và luôn tồn tại trường hợp người tương tác ít cũng như thành viên hoạt động nhiều. Người ta có thể đăng ảnh, đề cập đến bạn bè mình trong các bình luận hoặc trong các liên kết họ đăng trên các trang khác (Instagram là ví dụ). Do đó, khi đăng ký tài khoản, Facebook có thể đã biết hầu hết bạn bè của người đăng kí là ai.
Thông tin được chia sẻ có thể là của bản thân người dùng, nhưng trên MXH không tồn tại khái niệm "thông tin riêng": nó thuộc về những người đã chia sẻ thông tin đó.
Dù bằng cách nào, khi một tổ chức nắm được tên thật của cá nhân, thì quyền riêng tư của cá nhân đó không còn tồn tại nữa. CEO của Sun Mycrosystems vào năm 1999 Scott McNeally đã nhấn mạnh sự thật này qua phát ngôn của mình: “Dù sao bạn cũng không còn quyền riêng tư nữa. Hãy chấp nhận đi”.
Giảm thiểu truy cập Facebook
Tên họ, địa chỉ email hoặc số điện thoại di động là những thông tin cần thiết để đăng ký tài khoản Facebook. Người dùng có thể sử dụng tên gì tùy thích. Tuy nhiên nếu gặp phải sự cố, họ phải cung cấp một hình thức ID có thể chấp nhận để xác minh sau.
Người đăng kí cũng cần cung cấp ngày sinh (với độ tuổi tối thiểu là 13 tuổi) - và lựa chọn giới tính. Cả hai có thể được sử dụng cho mục đích quảng cáo. Sau đó, mọi thứ là tùy chọn.
Facebook sẽ yêu cầu hoàn thành hồ sơ bằng cách tải ảnh chụp cốc và ảnh bìa, nhập tên của những trường người đăng kí đã hoặc đang theo học, nơi sống, v.v. Tuy nhiên phần này không bắt buộc. Và dĩ nhiên hồ sơ càng chi tiết, cơ hội “được tìm thấy” sẽ càng cao.
Tiếp theo, để hệ thống hoạt động hiệu quả, các Facebooker cần kết bạn với những người mình quen biết. Facebook khuyến khích người dùng tải lên sổ liên lạc của mình. Một cách thức hiệu quả khác để theo dõi từng cá nhân.
Không chỉ có Facebook
“Gã khổng lồ” trong lĩnh vực mạng xã hội đã giải thích trong một bài đăng trên blog về loại dữ liệu mà nó thu thập và cách thức thực hiện. Theo đó công ty này đã chỉ ra rằng nhiều “ông lớn” trong kinh doanh Internet cũng đang làm chính xác những điều tương tự.
Trên thực tế, sự khác biệt chính giữa Facebook và LinkedIn cũng như một số MXH khác là hầu hết (nhưng không phải tất cả) thông tin cá nhân trên Facebook và LinkedIn được người dùng đóng góp một cách tự nguyện cho mục đích riêng của họ, thay vì bị thu thập trái phép.
Như vậy, trong trường hợp người dùng muốn tận hưởng sự riêng tư mà vẫn có thể thường xuyên sử dụng MXH, biện pháp thực tế nhất là hạn chế việc “tự nguyện” cung cấp các thông tin liên quan đến bản thân, bạn bè và những người họ quen biết. Bởi suy cho cùng MXH là cộng đồng, và con người không thể hòa nhập vào cộng đồng mà không chia sẻ dù chỉ là với lượng thông tin ít ỏi.
Nguyên Mừng