Nghệ thuật âm nhạc đòi hỏi một hệ thống bảo hộ sở hữu trí tuệ mạnh mẽ

Ngày Sở hữu trí tuệ thế giới 2025 có chủ đề “Sở hữu trí tuệ và Âm nhạc – Cảm nhận nhịp điệu của Sở hữu trí tuệ”. Đây là cơ hội để thế giới tôn vinh và bảo vệ những đóng góp của các chủ thể sáng tạo (nhà soạn nhạc, nhạc sĩ, người biểu diễn và tất cả những ai định hình nên âm nhạc), nhà sáng chế và doanh nhân trong ngành công nghiệp âm nhạc nói riêng và lĩnh vực sáng tạo nói chung.

Phát biểu tại sự kiện, Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ Lưu Hoàng Long nhấn mạnh thông điệp của Ngày Sở hữu trí tuệ năm nay nhắc nhở chúng ta suy nghĩ sâu sắc hơn về vai trò của sở hữu trí tuệ đối với thế giới tinh thần của con người.

"Sở hữu trí tuệ không chỉ là động lực thúc đẩy sáng tạo và tăng trưởng kinh tế, không chỉ là tài sản trí tuệ có giá trị lớn đối với người dân và doanh nghiệp, mà còn là công cụ bảo vệ các kho tàng nghệ thuật của nhân loại", ông Lưu Hoàng Long nói.

Âm nhạc là nghệ thuật của thanh âm và nhịp điệu, là món ăn tinh thần không thể thiếu, nuôi dưỡng đời sống tâm hồn của người dân trong xã hội hiện đại ngày càng nhiều áp lực, nhưng cũng như các lĩnh vực sáng tạo nghệ thuật khác, nghệ thuật âm nhạc đòi hỏi một hệ thống bảo hộ sở hữu trí tuệ rất mạnh mới đủ năng lực bảo vệ và thúc đẩy khai thác một cách hiệu quả các quyền thương mại và tinh thần của các nhà sáng tạo và trình diễn.

Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ cũng cho biết, trong thời đại số và trí tuệ nhân tạo phát triển mạnh mẽ như hiện nay, các sản phẩm âm nhạc, từ bản nhạc viết tay đến bản phối hiện đại trên nền tảng số, đều có thể dễ dàng bị sao chép, khai thác trái phép và bởi vậy rất cần có hệ thống sở hữu trí tuệ hiệu quả, phù hợp để ngăn chặn.

Dưới sự chỉ đạo của Bộ Khoa học và Công nghệ, Cục Sở hữu trí tuệ luôn xác định sở hữu trí tuệ là một trong những trụ cột quan trọng nhất của chiến lược đổi mới sáng tạo quốc gia. “Chúng tôi đã và đang tích cực phối hợp cùng các cơ quan, bộ, ngành liên quan tổ chức các chương trình nâng cao nhận thức về sở hữu trí tuệ, hỗ trợ cộng đồng hiểu rõ hơn về quyền và nghĩa vụ của mình trong việc bảo vệ tài sản trí tuệ”, ông Lưu Hoàng Long cho biết.

Trong thời gian tới, Cục Sở hữu trí tuệ sẽ tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách; thúc đẩy giáo dục và phổ biến kiến thức sở hữu trí tuệ trong trường học, viện nghiên cứu và doanh nghiệp; hỗ trợ bảo hộ, thương mại hóa tài sản trí tuệ.

Tôn vinh vai trò của đổi mới sáng tạo và sở hữu trí tuệ trong sự phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô

Về phía Hà Nội, trong thời gian qua, Thủ đô đã được công nhận là một điểm sáng trong lĩnh vực khoa học công nghệ của cả nước, với kết quả đáng ghi nhận trên nhiều lĩnh vực. Thành phố tập trung hơn 70% các tổ chức khoa học, công nghệ, trường đại học và viện nghiên cứu, tạo ra một lợi thế quan trọng cho việc đầu tư vào phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Phó Giám đốc Sở KH&CN Hà Nội Nguyễn Quốc Hà cho biết Thành phố Hà Nội đã đạt được nhiều kết quả nổi bật trong lĩnh vực này. Nổi bật là Nghị quyết 16/2021/NQ-HĐND và chương trình hỗ trợ đăng ký bảo hộ tài sản trí tuệ cho sản phẩm OCOP, làng nghề, sản phẩm khoa học công nghệ, với khoảng 200 sản phẩm đã được bảo hộ.

Hà Nội cũng thường xuyên tổ chức các lớp đào tạo, hội thảo, triển lãm kết nối sản phẩm sở hữu trí tuệ, cũng như tăng cường hướng dẫn, kiểm tra việc sử dụng nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu tập thể tại các địa phương.

Trong thời gian tới, Hà Nội định hướng phát triển thành "Thành phố sáng tạo", đầu tư cho các trung tâm đổi mới sáng tạo, công nghệ cao, tập trung vào AI, blockchain, công nghệ xanh. Thành phố cũng sẽ thúc đẩy giáo dục sở hữu trí tuệ trong trường học, truyền thông đại chúng, mở rộng hợp tác quốc tế với WIPO, đồng thời chủ động tận dụng các chính sách mới của Luật Thủ đô để phát triển hệ sinh thái sở hữu trí tuệ bền vững.

Trường đại học Thủy lợi luôn coi trọng vai trò của sở hữu trí tuệ

Từ góc độ viện trường, GS.TS Trịnh Minh Thụ, Hiệu trưởng Trường Đại học Thủy lợi chia sẻ, nhà trường luôn coi trọng việc phát triển và bảo hộ tài sản trí tuệ như một phần thiết yếu trong đào tạo và nghiên cứu. Trường đã phối hợp với Cục Sở hữu trí tuệ tổ chức nhiều lớp đào tạo, tập huấn về kỹ năng đăng ký và bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ; dành nguồn kinh phí hỗ trợ cán bộ, giảng viên đăng ký sáng chế, giải pháp hữu ích, nhãn hiệu hàng hóa.

Đến nay, Đại học Thủy lợi đã đạt được những kết quả đáng kể: 10 bằng độc quyền sáng chế (nhiều sáng chế đã ứng dụng trong thực tiễn), 1 bằng sáng chế quốc tế được cấp tại Ấn Độ, 6 bằng giải pháp hữu ích, 1 văn bằng sở hữu công nghiệp và khoảng 10 đơn đăng ký khác đang trong quá trình thẩm định.

Trong khuôn khổ của sự kiện, Trường đại học Thủy lợi và các đơn vị liên quan đã tổ chức khu trưng bày các sản phẩm khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số như: ấn phẩm khoa học, sách của các nhà khoa học, giảng viên của Trường; một số mô hình sản phẩm công nghệ về Robot E1 xử lý ngôn ngữ, mẫu pin mới sử dụng chất điện ly rắn với các công năng tối ưu, thiết bị tạo hơi nước dùng năng lượng mặt trời, kit kiểm tra nhanh an toàn vệ sinh thực phẩm, một số sản phẩm dược, sinh học…

Hương Mi - Quyền Trung