Dự án Cảng hàng không Quốc tế Long Thành (sân bay Long Thành) giai đoạn 1 được chia làm 4 dự án thành phần. Giai đoạn 1, sân bay này được đầu tư xây dựng 1 đường băng, 1 nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ với công suất 25 triệu hành khách, 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm.

Theo đó, tổng mức đầu tư dự án giai đoạn 1 gần 109.112 tỷ đồng, tương đương gần 4,665 tỷ USD. Thời gian thực hiện dự án từ năm 2020, hoàn thành giai đoạn 1 vào năm 2025.

Gần 90% diện tích đất được bàn giao

Theo quyết định 1777/QĐ – TTg được Chính phủ phê duyệt vào ngày 11/11/2020, dự án sân bay Long Thành nằm trên địa bàn 6 xã: Long An, Bình Sơn, Cẩm Đường, Suối Trầu, Bàu Cạn, Long Phước của huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai, với diện tích 5.000ha.

Trong đó, diện tích đất xây dựng kết cấu hạ tầng sân bay là 2.750ha, diện tích đất cho quốc phòng và xây dựng kết cấu hạ tầng hàng không dùng chung quân sự và dân dụng là 1.050ha, diện tích đất cho hạng mục phụ trợ, công nghiệp hàng không và công trình thương mại khác là 1.200ha.

Theo UBND huyện Long Thành (Đồng Nai), địa phương được giao nhiệm vụ thu hồi, giải phóng mặt bằng diện tích đất gần 3.000ha thuộc quyền sử dụng của hơn 5.500 hộ gia đình cá nhân, tương đương với gần 7.000 trường hợp.

Hiện nay, UBND huyện Long Thành đã phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ cho hơn 5.600 trường hợp. Trong số này, huyện Long Thành đã thực hiện chi trả tiền đền bù, hỗ trợ cho hơn 5.000 trường hợp với số tiền hơn 11.200 tỷ đồng. Các cơ quan chức năng của huyện Long Thành cũng đã xét duyệt tái định cư cho hơn 2.400 hộ dân, trong đó đã phê duyệt tái định cư cho hơn 2.100 hộ dân.

Mới đây, UBND huyện Long Thành tổ chức bàn giao thêm 70ha đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng sân bay Long Thành. Trong số 70ha đất vừa được bàn giao, có khoảng 59ha thuộc khu vực phục vụ xây dựng sân bay Long Thành giai đoạn 1 và gần 11ha thuộc giai đoạn 2 của dự án.

UBND huyện Long Thành cho biết việc bàn giao đất tiếp tục được thực hiện theo hình thức giao đất tạm “tay ba” giữa UBND huyện Long Thành, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) và Cảng vụ Hàng không miền Nam.

Đối với diện tích khoảng 59ha thuộc khu vực xây dựng sân bay Long Thành giai đoạn 1, có gần 20ha thuộc khu vực phục vụ xây dựng sân bay Long Thành giai đoạn 1 (khu vực 1.810ha) và hơn 39ha thuộc khu vực dự trữ đất dôi dư (khu vực 722ha). 

Tính đến thời điểm hiện tại, tỉnh Đồng Nai đã thực hiện bàn giao cho các đơn vị liên quan 2.243ha trên tổng số 2.532ha, đạt khoảng 88% diện tích đất cần bàn giao cho dự án đầu tư xây dựng sân bay Long Thành giai đoạn 1.

Đẩy nhanh tiến độ các hạng mục

Theo kế hoạch, dự án sân bay Long Thành được phân chia thành 4 dự án thành phần, trong đó, dự án thành phần 1 - các công trình trụ sở cơ quan quản lý nhà nước: Giao các cơ quan quản lý nhà nước liên quan (Hải quan, Công an, Công an cửa khẩu, Cảng vụ, Kiểm dịch y tế (động vật/thực vật)) bố trí nguồn vốn thực hiện đầu tư các công trình bảo đảm tiến độ.

Trường hợp các cơ quan không có khả năng bố trí vốn, các cơ quan quản lý nhà nước lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức PPP (Hợp đồng Xây dựng - Chuyển giao - Thuê dịch vụ (BTL) hoặc Hợp đồng Xây dựng - Thuê dịch vụ - Chuyển giao (BLT).

Đối với dự án thành phần 2 - các công trình phục vụ quản lý bay giao Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) làm chủ đầu tư.

Dự án thành phần 3 - các công trình thiết yếu trong cảng hàng không do Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP (ACV) làm chủ đầu tư khai thác cảng thực hiện. Còn dự án thành phần 4 - các công trình khác sẽ do Bộ Giao thông vận tải chủ trì tổ chức lựa chọn nhà đầu tư.

Về tiến độ thi công các công trình sân bay, theo báo cáo của UBND tỉnh Đồng Nai, trong đó, đáng chú ý là dự án thành phần 3 do ACV thực hiện, tới nay đã hoàn thành gói thầu rà phá bom mìn, xây dựng hàng rào. Các nhà thầu đang thi công san nền đối với 7 khu vực.

Đồng thời, công trình nhà ga hành khách cũng đã được ACV khởi công phần móng hồi cuối tháng 3, song song với quá trình thiết kế nhà ga, đường băng, đường lăn, sân đỗ và hai tuyến giao thông kết nối.

Trong năm 2022, ACV dự kiến giải ngân khoảng 8.500 tỷ đồng cho dự án thành phần 3 (chủ yếu cho các gói thi công san nền, nhà ga hành khách, thi công khu bay) và giải ngân giải phóng mặt bằng hệ thống giao thông kết nối.

Sang năm 2023, giá trị giải ngân sẽ tăng lên 20.000 tỷ đồng khi tất cả các hạng mục đều được triển khai thi công đồng loạt. Đến 2024 - 2025 thì đạt giá trị lớn nhất, dự kiến trên 25.000 tỷ đồng.

Với dự án thành phần 4 về các công trình phục vụ hàng không, Bộ GTVT giao Cục Hàng không triển khai thủ tục lựa chọn nhà đầu tư của 2/12 công trình.

Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam đã ký hợp đồng tư vấn thiết kế, dự kiến khởi công Đài kiểm soát không lưu trong tháng 10/2022.

Đối với các công trình khác như trụ sở Hải quan, Bộ Tài chính đã giao Tổng cục Hải quan làm chủ đầu tư, đang thực hiện đo đạc, chỉnh lý, trích lục khu đất, hoàn thiện hồ sơ để nhận bàn giao đất; Trụ sở cảng vụ, Bộ GTVT đang xem xét bố trí vốn làm cơ sở triển khai; Trụ sở Cục Quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an) đang thực hiện công tác chuẩn bị dự án.

Ngoài ra, một số công trình khác thuộc dự án vẫn chưa thể triển khai thực hiện do chưa được bàn giao đất. Đây cũng là vướng mắc chính khiến tiến độ dự án đang bị chậm.

Lý giải về vấn đề này, ông Lê Văn Tiếp - Chủ tịch UBND huyện Long Thành cho biết một trong những vướng mắc khi giải phóng mặt bằng là tình trạng mua bán, tặng cho bằng giấy tờ tay.

“Do dự án sân bay Long Thành được quy hoạch trên 20 năm, nhiều người dân trong quá trình sinh sống có nhu cầu tách thửa cho con cái, chuyển nhượng đất đai phục vụ kinh tế. Để xử lý các trường hợp này, mới đây UBND tỉnh Đồng Nai đã có văn bản hướng dẫn, UBND huyện cũng đã thực hiện xong các thủ tục để lập hồ sơ bồi thường”, ông Tiếp thông tin.

Ngoài ra, tại buổi làm việc với UBND huyện Long Thành mới đây, ông Hồ Thanh Sơn - Phó Bí thư thường trực Tỉnh uỷ Đồng Nai nhấn mạnh các cơ quan chức năng liên quan cần nỗ lực hơn nữa, đặc biệt tăng cường công tác tuyên truyền, vận động để tạo sự đồng thuận trong nhân dân.

“Với các trường hợp dân còn khiếu nại phải giải thích cho dân hiểu đây là dự án vì lợi ích quốc gia, dân tộc. Đặc biệt, về tiến độ, phải hoàn thành bàn giao mặt bằng khu vực ưu tiên dự án sân bay Long Thành giai đoạn 1 trong tháng 5 và bàn giao mặt bằng toàn bộ dự án trong tháng 6/2022”, ông Sơn nói.

 Lý Tuấn