Trần Thị Cẩm Ngọc, lớp 11A12 Trường THPT An Khánh là một trong những học sinh, chủ nhân của sáng chế hữu ích. Chia sẻ về bộ máy điều khiển này, Ngọc cho biết sinh ra tại vùng đất chuyên canh nông nghiệp nên em thấu hiểu nỗi vất vả của người nông dân phải ngày ngày bón phân, phun thuốc, tưới tiêu... Vậy nên em và các bạn trong nhóm có ý tưởng sáng chế máy điều khiển thiết bị từ xa để giúp giảm sức lao động và linh hoạt hơn trong công việc.

Sau khi đặt mua linh kiện, các em được sự hướng dẫn tận tình của 2 giáo viên ở 2 trường. Sản phẩm được cả nhóm bắt tay làm từ đầu tháng 4/2020, đến tháng 10 thì lần lượt đưa ra thêm 4 phiên bản nâng cấp với những tính năng mới.“Chúng em mất gần 1 tuần để xây dựng ý tưởng, thiết kế mô hình mạch điện và mất thêm 2 tuần viết code điều khiển sản phẩm, thêm 2 ngày lắp đặt tất cả các phiên bản điều khiển thiết bị từ xa”, Ngọc cho biết.

Hiện 4 phiên bản đã được giới thiệu và nhiều phụ huynh, giáo viên tại 2 trường đặt mua với số lượng hơn 50 sản phẩm, giá bán hơn 1 triệu đồng/sản phẩm.

Thiết bị có cấu tạo đơn giản, gồm: 1 mạch điện, 1 công tắc đèn, công tắc 3 nấc, phía trong có 1 bộ xử lý trung tâm, 1 CB (Circuit Breaker) từ để đóng ngắt mạch điện đảm bảo an toàn. Thiết bị tích hợp nhiều tính năng ưu việt như: giúp điều khiển các thiết bị phun tưới, máy tạo ô xy cho ao nuôi tôm... bằng ứng dụng được cài đặt trên điện thoại; chế độ hẹn giờ; hệ thống điều khiển bằng giọng nói, giúp những người bị khuyết tật hoặc không biết chữ vẫn có thể thao tác thực hiện dễ dàng.

Ưu điểm của sản phẩm là giá thành rẻ hơn trên thị trường, dễ dàng vận hành, giảm chi phí thuê nhân công... Đặc biệt, có hệ thống bảo mật rất cao, chỉ khi được phân quyền truy cập bằng số điện thoại mới có thể thao tác điều khiển. Sắp tới nhóm sẽ tiếp tục nâng cấp để đưa ra thêm 12 phiên bản với những cải tiến và tích hợp thêm các chức năng như: điều khiển bằng giọng nói, rút ngắn thời gian khởi động, cảm biến cảnh báo nhiệt độ, độ ẩm...

Cô Phạm Thị Thùy Linh, giáo viên hướng dẫn, đánh giá: “Tôi thấy máy điều khiển thiết bị từ xa ứng dụng trong cuộc sống thực tế rất cao, kể cả trong sinh hoạt hằng ngày và phục vụ trong nông nghiệp. Tôi đánh giá cao sản phẩm này vì tích hợp nhiều tính năng ưu việt, giá thành lại rẻ”.

Trước đó, học sinh Cần Thơ cũng đã sáng tạo sản phẩm hỗ trợ người già, người bệnh và người khuyết tật.

“Xe lăn - giường nằm điều khiển bằng smartphone, giọng nói và cử chỉ hỗ trợ người già, người bệnh, người khuyết tật” là sản phẩm do Nguyễn Quốc Thông, lớp 11 và Nguyễn Hoàng Hồng Ngọc, lớp 10, học sinh Trường THPT Phan Văn Trị (huyện Phong Điền, TP Cần Thơ) sáng tạo, vừa thử nghiệm thành công. Với sản phẩm này, những người sức khỏe yếu, khuyết tật vận động sẽ được hỗ trợ rất nhiều trong điều trị bệnh và sinh hoạt.

Sản phẩm gồm phần cứng và lập trình. Phần cứng là một chiếc xe lăn khung sắt, phủ nệm êm ái như một chiếc ghế salon. Nhưng khi cần, người dùng chỉ bằng động tác nhỏ, chiếc ghế sẽ trải thẳng ra để thành một chiếc giường. Đặc biệt, xe lăn này có thể di chuyển với độ chống xốc cao, khoảng 10km/giờ. Việc biến đổi công năng từ giường thành xe lăn và ngược lại được đánh giá mang lại hiệu quả cao, nhất là với người bệnh không có người chăm sóc, bê đỡ hoặc người bệnh tim mạch đòi hỏi hạn chế vận động, di chuyển. Theo thiết kế, xe lăn dành cho người có trọng lượng tối đa khoảng 130kg.

Về phần lập trình, nhóm sáng chế viết một ứng dụng trên điện thoại di động (app) với tên gọi RemoteXL1.0. Khẩu lệnh và các nút điều khiển có sẵn khi bật app này. Riêng bên trong xe lăn sẽ được lắp được một Arduino mega điều khiển, bluetooth kết nối, 2 mạch công suất điều khiển motor, 8 replay điều khiển đèn, còi. Có 3 cách để điều khiển thiết bị xe lăn là giọng nói, cử chỉ và thao tác trực tiếp trên điện thoại thông minh.

Với điều khiển bằng giọng nói, người dùng chỉ cần đeo microphone có kết nối bluetooth hoặc mở app điện thoại và nói khẩu lệnh đã được lập trình sẵn. Ví dụ: muốn xe lăn đi tới sẽ nói “Tiến”, xe lăn lùi sẽ nói “Lùi”, muốn ngả ra thành giường sẽ nói “Nằm”, xe lăn rẽ trái thì nói “Trái”… Cách điều khiển này phù hợp với những người khuyết tật vận động cụt tay đến sát nách hoặc không rành sử dụng điện thoại di động. Còn với cách điều khiển bằng cử chỉ, người dùng sẽ đeo điện thoại di động trên tay (điện thoại luôn có tính năng lắc cảm biến cân bằng) hoặc một mô-đun được thiết kế dành riêng cho thiết bị (mô-đun cân bằng). Người dùng muốn xe lăn đi tới thì sẽ cúi sâu tay về phía trước; muốn xe lăn lùi thì ngả tay cao về phía sau; nghiêng trái - phải nếu muốn rẽ trái hoặc phải… Cách điều khiển này phù hợp cho người bị câm hoặc cụt bàn tay. Riêng với cách thao tác trực tiếp trên điện thoại di động, app có sẵn các nút điều khiển, rất dễ sử dụng.

Hà Trang